ATB Başkanı Ali Çandır Açıklaması 'Türkiye'de 12 Bin Kooperatif Var Ama Etkin Değil'

Dünyada ilk kooperatifin 21 Aralık 1844 yılında İngiltere’de, Türkiye’de ise 1863 yılında Mithat Paşa tarafından "Memleket Sandığı" adı altında kurulduğunu belirten Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, kooperatiflerin olumlu sonuçlar üzerine yaygınlaştırıldığını kaydetti.

Mustafa Kemal Atatürk’ün ilk tarım kredi kooperatifini 30 Haziran 1936 tarihinde İçel’in Silifke ilçesinde Tekirçiftliği köyünde açtığını anımsatan Çandır, Atatürk’ün "Kanaatim odur ki, muhakkak surette birleşmede kuvvet vardır. Kooperatif yapmak, maddi ve manevi kuvvetleri, zeka ve maharetleri birleştirmektir" sözüyle kooperatifçiliğin önemine vurgu yaptığını bildirdi.

"BİRLİKTEN GÜÇ DOĞAR"

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Kooperatifçilik Haftası nedeniyle yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’de tarımsal işletmelerin küçük ve çok parçalı olduğunu, sürdürülebilir tarımın ancak dayanışma ve güçleri birleştirmeyle mümkün olabileceğini kaydetti.

Çandır, açıklamasında, "Üretici bütün zorluklarla ancak elbirliği ve güç birliğiyle mücadele edebilir. Organize yapılacak üretim tarımsal ticaret için de son derece önem bir güç olacaktır. Bunun yolu da kooperatiflerdir" ifadelerine yer verirken, emeğin karşılığı ve ürünün gerçek değerinin ancak kooperatiflerle sağlanabileceğinin unutulmaması gerektiğine dikkat çekti.

"KOOPERATİF İSRAFI ÖNLER, MALİYETİ DÜŞÜRÜR"

Ali Çandır, dünyada toplam karasal alanın sadece yüzde 10’unda tarım yapılabildiğini, zaten yetersiz olan bu alanların da giderek azaldığını, buna karşın halen 7,3 milyar olan dünya nüfusunun 2050 yılında 9 milyara ulaşmasının beklendiğini ve 2050 yılına kadar dünya nüfusunun yüzde 23’lerde, gıda tüketiminin ise yüzde 60-70 oranında artacağının tahmin edildiğine dikkat çekti. Bunun karşılanması, üretimle desteklenmesi, açlığın sona erdirilmesi ve insanların gıdaya ulaşması gerektiğini ifade eden Çandır, kooperatiflerle israfın önlenebileceği, maliyetin düşeceği, üretimin artacağı ve verimlilik sağlanacağını, ürünün pazarlamasının kolaylaşacağını vurguladı. ATB Başkanı Ali Çandır, özellikle Türkiye’de kooperatifçiliği geliştirmenin çok daha önemli olduğunu, küçük ve çok parçalı işletme ve arazi yapısının Türkiye’de çok daha vahim noktalara vardığını bildirdi.

"SAYISI ÇOK AMA ETKİSİ YOK"

Türkiye’de 12 bin civarında kooperatif bulunduğunu, ancak etkin olmadığına dikkat çeken Ali Çandır açıklamasında, "Kooperatifler mali güç açısından yetersiz. Pazarda pek de etkinliklerini göremiyoruz" ifadelerine yer verdi. Hollanda’da 50 civarında kooperatifin 50 milyar Avro’ya yakın tarımsal ürün pazarını yönlendirdiği ve kontrol ettiğini kaydeden Ali Çandır, şunları kaydetti:

"Her ne kadar son yıllarda azalsa da yine Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre 805 milyon insanın açlık çekiyor. Uluslararası kuruluşların yöneticileri, gıda açığı ve krizini önlemede, kooperatifçiliğin çözüm olabileceğini belirtiyorlar. Kooperatifleşme teşvik edilmeli, mali yönden güçlendirilmeli ve desteklenmeli. Kooperatif mevzuatı karmaşıklıktan uzak, yasal boşluk olmayan şekilde yeniden düzenlenmeli. Devletin kooperatiflere müdahalesi en aza indirilmeli. İç denetim daha etkin hale getirilmeli. Tarımsal kooperatifler tek çatı altında örgütlenmeli."