'Bel Ve Boyun Fitiklari Yasam Kalitenizi Bozabilir'

Medicana Çamlica Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmani Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, bel ve boyun fitiklari hakkinda bilgiler verdi. Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, Covid-19 pandemisi nedeniyle degisen yasam tarzinda hareketsizligin daha çok arttigini belirterek, "Bel ve boyun fitigi sikayetlerinde artis görüldü.

Çalisma hayatinin ev hayati ile birlesmesi, evden çalisma düzeninin yayginlasmasi; kötü pozisyonda uzun süre oturma, sürekli yatarak televizyon izlemek, bilgisayar, telefon ve tablet kullanimi bel ve boyun fitigi sikayetlerinde artisa neden olabiliyor” dedi.



Kollarda ve ellerde uyusma, agri, güçsüzlük gibi belirtiler gösteren boyu fitiginin (servikal disk) tedavisinin ihmal edilmemesi gerektigini vurgulayan Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, “Boyun fitigi, boyunda, omuzlarda kisinin günlük yasamini olumsuz etkileyecek derecede agri, uyusma, güç kaybi, his kaybi; boyun, omuz ve sirt kaslarinda spazma neden olabilir. Bu agrilar, uyusma ve güç kaybi özellikle sabah uyaninca daha fazla hissedilebilir, hatta zaman zaman uykudan uyandiracak sekilde de kendini gösterebilir. Insan boynunda yedi adet omur bulunur. Her bir omurun birbiri ile arasinda disk adini verdigimiz yastikçik görevi gören kikirdaklar mevcuttur. Bu kikirdak yapinin yirtilarak, omurga içinde seyreden omurilik veya kola gelen sinirlere baski yapmasi sonucu ortaya çikan duruma boyun fitigi denir. Boyun fitigi hastada siddetli bir boyun agrisiyla birlikte kola yayilan agri ve uyusma meydana getirir. Zamanla yirtilan kikirdak sinirlere baski yaparsa kolda kuvvetsizlik, eger omuriligin kendisine de basi yaparsa tüm vücutta hareket kusurlari ortaya çikabilir. Boyun fitiginin çok ileri dönemlerinde hasta yataga bagimli hale gelebilir. Boyun fitiginin nedenleri arasinda, boyun omurlari arasindaki kikirdagin dejenerasyona (yipranma) ugramasi, ani ve güçlü boyun hareketleri, agir kaldirmak, ani ters dönüsler, bas öne egik olarak uzun süreli çalismak, masa basinda uzun saatler çalismak, uygun olmayan yatma biçimi, dogru seçilmeyen yastik ile uyumak, özellikle emniyet kemeri takmadan araba kullananlarda ani fren sonrasi boyna etki eden darbeler, trafik kazalari, geçirilmis boyun incinmesi, spor yaralanmalari ve osteoporoz sayilabilir" diye konustu.



Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, "Boyun fitiginda cerrahi tedavisi ilerlemis kas gücü kaybi, his ve refleks kaybi, asiri uyusma ataklari olacak sekilde kol sinirlerine ve omurilige baski yapan boyun fitiklarinda, ilaç ve fizik tedavi yöntemlerine ragmen sikayetleri süren hastalarda, omurga kirigi ile omurga kaymasi olanlara, ciddi omurilik ve sinir baskisi olan hastalarda uygulaniyor" ifadelerini kullandi. Dr. Kerim Kenan Coskun, ayrica omurgada tümörü veya enfeksiyonu olan hastalara da yine cerrahi tedavi uygulandigini belirtti.



Boyun fitigi olusumunu önlemek için neler yapilabilecegi konusuna deginen Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, "Hareketsiz yasam farkli birçok rahatsizliga yol açtigi gibi, boyun fitigi olusumunda nedenlerinden biridir. Sabit pozisyonda, masa basinda ve bilgisayar basinda çalisanlarda sik görülür. Her saglikli insanin hayatinda düzenli spor yer almasi gerektigi gibi bu tip çalisma düzeni olanlarin özellikle düzenli spor yapmaya önem vermeleri gerekir. Ayrica ani hareket yapmaktan kaçinmak gerekir. Vücut dengesini ve agirligin dengesini saglamadan yük kaldirilmamali, ani dönüs gibi ters hareketler yapilmamalidir. Bilgisayar basindayken, televizyon izlerken, otururken ve yatarken boynumuzu yanlis pozisyonda tutmamaliyiz. Uzun süren bu yanlis pozisyonlar boyun kaslarina ve sinirlere zarar verebilir. Yatarken uygun yastik seçmeli, bilgisayar ve televizyon karsisinda dogru durus sergilemeliyiz” dedi.



Bel fitigi hakkinda da bilgiler veren Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, sunlari söyledi, “Bes adet omur ve bu omurlar arasindaki adeta amortisör görevi gören diskler ile birlikte sakrum (sagri kemigi) üzerinde yerlesen bel bölgesi, omurganin boyundan sonraki en hareketli bölgesini olusturur. Beldeki hareketin büyük çogunlugunu 4. ve 5. bel omurlari ile 5. bel omuru ile sakrum kemigi arasindaki eklemler olusturur. Omurlar arasindaki disklerin içi jelatin kivaminda yaklasik yüzde 70- 80 oraninda su içeren bir sivi ve dis kismi ise fibrotik bantlardan olusan liflerden olusur. Zaman içinde bu disklerin içindeki sivi oraninda azalma ortaya çikarak daha önceden kirilmayan kopmayan vasiftaki disk içerigi kuruyarak kirilabilir, kopabilir bir sekle gelir. Tekrarlayan hareketler, asiri zorlanmalar, durus bozukluklari ve uygun olmayan pozisyonlarda yapilan fiziksel aktiviteler dis kisimdaki anulus fibrozis adi verilen kusakta yirtilmalara yol açar, yirtilma anulusun iç liflerinden baslayarak disariya dogru uzanir. Bunun sonucunda suyunu kaybetmis, bozulmus jelatinöz sivi madde disariya dogru fitiklasir ve o bölgedeki baglari zorlar etraftaki dokulara baski yapar. Diskin kapsülündeki yirtilmalarin oldugu dönemlerde hastalar zaman zaman olan bel agrilarindan sikayetçidirler. Bunlarin çogu hiçbir tedavi görmeden sadece yatak istirahati ile bile düzelebilir. Ancak hastalik daha da ilerleyince bacaga giden sinirleri sikistirir ve hastalarda bu dönemde daha çok bacak agrisi ön plana geçer. Sinir lifleri de ayni elektrik kablolarina benzerler, çogunlukla daha dista yüzeye yakin olan lifler hissi tasiyan liflerdir. Daha derinde olanlar ise hareketi yaptiran lifleridir. Hastalarda bacaga gelen sinirde, çikmis olan disk tahrise yol açinca ilk önce o sinirin hissi tasidigi bölgede agri duyulur. Olay ilerleyip hissi tasiyan liflerde hasar olursa o bölgede uyusukluk (hissizlik) ortaya çikar, eger hala bu asamada da hasta tedavi edilmez ise hareketi yaptiran liflerin de etkilenmesi neticesi hastada kuvvet kaybi ortaya çikmasi kaçinilmazdir. Daha çok genç ve orta yaslarda görülür. Ileri yaslarda ise bel kireçlenmesi ile birlikte görülür".

Bel fitiginin en önemli belirtisinin bel ve bacak agrisi oldugunun altini çizen Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, “Baslangiçta belde yerlesik olan agri daha sonra bacaga yayilir. Genellikle tek taraflidir. Taraf degistirebilir veya iki tarafli olabilir. Bazen hastalar yalnizca bacak agrisi ile gelir. Ani bir zorlanma ya da ters hareket yoksa agri daha önce birkaç defa tekrarlamistir, tedaviyle ya da tedavisiz düzelmistir. Hastada ayrica bacakta uyusma, bel hareketlerinde kisitlanma görülür. Öksürme, hapsirma, uzun süreli oturma, otomobil kullanma, öne dogru egilme, agriyi arttirir. Antisiyataljik postür denilen agriyi azaltmak amaci ile belin bir tarafa dogru egilmesi sik rastlanan bir bulgudur. Agri hafif, orta veya siddetli olabilir. Ileri vakalarda bacak kaslarinda erime, incelme, bacakta üsüme olabilir. Çok nadiren bacaklarda özellikle iç taraflarda (iki taraf) his kusuru ve idrar yapamama veya idrar kaçirma görülür. Bu durumda hasta acilen ameliyata sevk edilmelidir” dedi.



Bel fitiginin tedavi yöntemlerinden de bahseden Op. Dr. Kerim Kenan Coskun, "Kisa süreli yatak istirahati, hastanin en rahat ettigi pozisyonda ve iyi bir yatakta olmalidir. Yatak sert ve düzgün olmali vücut agirligi ile çökmemelidir. Bacaklar karina çekik yan yatar pozisyon (ana rahmindeki cenin pozisyonu) en iyi dinlenme seklidir. Agri kesici, kas gevsetici, ilaçlar faydalidir. Kroniklesmis hastalarda antidepresan ilaç kullanilabilir. Ilaç ve istirahat tedavisine ragmen sikayetleri devam eden hastalarda fizik tedavi ve rehabilitasyon hastalarin büyük çogunlugunda sikayetlerin geçmesine yardimci olur. Bütün hastalara bel koruma prensipleri ve hastaligin asamasina göre egzersizler gösterilmelidir. Hastalarda idrar-gaita tutamama ve ilerleyen kuvvet kaybinin olmasi durumunda hiçbir baska tedavi yöntemi ile zaman kaybetmeksizin acil ameliyat yapilmalidir. Yine tüm agri kesici tedavi yöntemlerine ragmen bacak agrisi geçmeyen hastalarda da cerrahi müdahale geciktirilmeden uygulanmalidir. Bunlarin disinda kalan hastalarda yapilan tüm diger tedavi yöntemleri denenmesine ragmen bacak agrisi geçmiyorsa ve bu bacak agrisi kisinin günlük hayatini etkileyecek düzeyde ise yine cerrahi tedavi düsünülür" açiklamalarinda bulundu.