'Bigalı Kalesi' Yeniden Ayağa Kaldırılıyor

BURAK AKAY - Çanakkale Muharebeleri sırasında 3. Kolordu'nun "silah tamirhanesi" olarak kullanılan 200 yıllık Bigalı Kalesi, Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca yürütülen restorasyon çalışmalarıyla yeniden ayağa kaldırılıyor.

1807 yılında 3. Selim zamanında yapımına başlanan ve 1822'de 2. Mahmut döneminde yapımı tamamlanan Bigalı Kalesi, dünya harp tarihine geçen Çanakkale Muharebeleri sırasında "silah tamirhanesi" olarak kullanılması dolayısıyla bölgede stratejik konumda bulunuyordu.

Bigalı Kalesi'nde, restorasyon çalışmaları kapsamında, zamanla hasar gören duvarlar yenilenirken, zeminde de temizlik çalışması yapılıyor. Kale içinde yer alan yapıların da yıkılmış veya zarar görmüş kısımları restorasyon kapsamında orijinaline uygun yenileniyor.

Kale, bu yıl sonunda restorasyon çalışmaları tamamlandığında açık hava müzesi olarak ziyarete açılacak.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, restorasyon süreci devam eden Bigalı Kalesi'nin Çanakkale Savaşları sırasında bizzat cephenin içinde olmayan ancak cephe gerisinde işlev gören bir kale olduğunu hatırlattı.

Kaşdemir, çalışmaların geçen yıl 20 Ocak'ta başladığını, bu kapsamda kale içindeki genel temizlik çalışmalarının ardından restorasyon aşamasına geçildiğini belirtti.

Tarihi kalenin, bizzat Esat Paşa tarafından hizmete açıldığını ve savaş döneminde silah tamirhanesi gibi önemli bir görevde kullanıldığını anlatan Kaşdemir, "Burası aslında bir dönem haberleşmenin de merkeziymiş. Bildiğimiz kadarıyla 19. Tümen kurularak Gazi Mustafa Kemal Çanakkale'ye geldiğinde ilk görevlerinden bir tanesi, bu haberleşmenin merkezi olarak bildiğimiz Bigalı Kalesi'ni korumaktı. Bigalı Kalesi'nin böyle bir özelliği de var aslına bakacak olursak." diye konuştu.

Çanakkale Savaşları Tarihi Alan Başkanlığı olarak bölgedeki müstesna topraklara olan borçlarını yaptıkları görevlerle ödemeye çalıştıklarını vurgulayan Kaşdemir, şunları kaydetti:

"İçinde bulunduğumuz bu tarihi mekanda, bu müstesna topraklarda ecdadımızdan bize ne varsa emanet, yadigar kalan onların hepsini ele alıp ayağa kaldırarak gelecek kuşaklara aktarıp ziyarete açmak istiyoruz. Bu konuda epey mesafe aldık. Bigalı Kalesi bunlardan biri. Tarihi alan içinde devam eden çok sayıda restorasyon ve ihya çalışması sürüyor. Bölgeyi ziyarete gelen misafirlerimize ulaşımda da kolaylığı bulunan bir mekan yaratmak için var gücümüzle çalışmaya devam ediyoruz."

Kaşdemir, Çanakkale'nin kaleleriyle ünlü bir şehir olduğuna işaret ederek, geniş kapsamda yapılan çalışmaların tamamlanmasıyla Gelibolu Tarihi Alanı'nın daha ulaşılabilir bir hale geleceğini ve dünyanın en büyük açık hava müzelerinden birine dönüşeceğini sözlerine ekledi.