Mübadillerin Ana Vatana Dönüsünün 100. Yili

Sinop Mübadele ve Balkan Halklari Kültür Arastirmalari ve Dayanisma Dernegi tarafindan mübadelenin 101. yil dönümü nedeniyle tören düzenlendi.

Valilik binasi önünde baslayan program Atatürk Aniti’na çelenk birakilmasi ve Istiklal Marsi’nin okunmasiyla devam etti. Daha sonra günün anlam ve önemini okuyan Mübadele ve Balkan Halklari Kültür Arastirmalari ve Dayanisma Dernegi Baskani Kenan Aral, “Türkiye ve Yunanistan arasinda 30 Ocak 1923’te Lozan’da imzalanan Türk-Yunan Mübadele Sözlesmesi, iki ülke arasinda barisin temelini atmis ancak yaklasik iki milyon insani vatanlarindan koparmistir. Bu sözlesmeyle Türkiye’den Yunanistan’a göç eden Rum/Ortodokslar ile Yunanistan’dan Türkiye’ye göç eden Türk/Müslümanlar, uluslararasi bir hukuki terim ile mübadil adini almistir. Mübadiller, yeni yurtlarinda zorluklarla mücadele etmis, ama Türkiye Cumhuriyeti’nin insasina ve ilerlemesine önemli katkilar saglamistir. Mübadillerin dogduklari topraklarda biraktiklari ve hayatlarini tamamladiklari yeni yurtlarina tasiyabildikleri kültürel miras, iki ülke arasindaki ortak tarih, kültür ve sosyal baglarin bir özeti gibidir. Bugün, Lozan’da imzalanan Mübadele Sözlesmesi’nin 101. yili, mübadillerin ana vatana dönüsünün ise 100. yilidir. Bu tarihi günü hatirlamak, hatirlatmak; anmak ve anlamak istiyoruz. Mübadele, sadece Türkler ve Yunanlilar için degil, hiç kuskusuz tüm insanlik için önemli dersler içermektedir. Bu tarihi olay, göç, savas, baris, insan haklari, kültürel çesitlilik, kimlik, aidiyet gibi konulari gündeme getirdigi kadar, ayrica iki ülke arasindaki dostluk ve isbirliginin güçlendirilmesi için bir firsat sunmaktadir. Biz mübadiller, Cumhuriyetimizin bizi bir arada tutan en degerli unsur oldugunu vurguluyoruz. 100 yildir cografyamizi saran ateslerden bizi koruyan Atatürk ilke ve devrimleri dogrultusunda yürüdügümüzü belirtiyoruz. Göçlerin en önemli nedeninin savaslar oldugunu hatirlatiyor, tüm politikacilari ’Savas zaruri ve hayati olmalidir. Milletin hayati tehlikeye maruz kalmadikça savas bir cinayettir’ felsefesini benimsemeye, dünya halklarini da ’Yurtta sulh, cihanda sulh’ siarini özümsemeye davet ediyoruz. Bu küresel sorunlarimizin yaninda, biz mübadillerin yasadigi sikintilar da maalesef devam etmektedir. Bu sikintilarin basinda vize sorunu gelmektedir. Bizler yillardir mübadil çocuklari için vize kolayligi talep etmekteyiz. Ancak bu konuda ileri bir adim atilmadigi gibi, son dönemde artan bir siklikta ve sebepsiz vize reddi almaya basladik. Bu durumu AB ve Yunanistan yetkililerine bir kez daha sikâyet ediyoruz. Mübadil çocuklarinin dede topraklarini ziyaret etmeleri insani bir haktir, vicdani bir görevdir ve orada benzer çileleri çekmis Anadolu Rumlari ile iliski kurmalarinin Türk Yunan dostluguna ve dünya barisina da büyük katki saglayacagini da görüyoruz. 2023 yilinda da bizi mutlu eden bir olay, 2015 yilinda tadilatina baslanan Drama Sadirvan Camisi’nin restorasyonu tamamlanarak kültür merkezi fonksiyonuyla insanligin mimari mirasina kazandirilmasi olmustur. Bu güzel çalismalarin iki ülkede de sürmesi biz mübadil çocuklarini sevindirmektedir. Biz mübadiller, hiçbir ötekilestirisi söylemi kabul etmiyoruz. Bizler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu unsurlariyiz. Bizler, Türkiye Cumhuriyeti’nin sadik ve onurlu vatandaslariyiz. Bizler, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelecegiyiz. Acilar ile yogrulmus geçmisimizden edindigimiz birikimi ülkemizin yarinlarina adamaya hazir, mübadil torunlari olarak kamu yönetiminden ekonomiye, güvenlikten bilime, siyasetten sanata kadar tüm alanlarda daha fazla temsil edilmeyi arzuluyor ve sorumluluk almaya hazir oldugumuzu vurgulamak istiyoruz. Çekilen acilar bir daha yasanmasin” dedi.

Daha sonra Sinop Iskele Meydani’nda denize karanfil birakildi.