Tedavideki Kanser Hastalarina 6 Beslenme Önerisi

Acibadem Kent Onkoloji Merkezinde görevli Uzman Diyetisyen Gamze Gültekin, kanser hastalarinin kullandiklari ilaçlara, uygulanan tedaviye ve süresine bagli olarak yemek düzenlerinde olumsuz degisiklikler yasayabileceklerini ifade etti.

Hastanin istahinin da bu süreçte olumsuz etkilenebilecegini, bunun kilo kaybina yol açabilecegini belirten Gültekin, “Hastanin günlük ihtiyaci olan; protein, karbonhidrat, yag, vitamin ve mineralleri almasinin saglanmasi çok önemlidir. Hasta yeterli enerjiyi almalidir. Tedavi sürecinde ortaya çikabilecek sindirim sistemi sorunlari bu ihtiyacin karsilanmasina engel olabilir. Dolayisiyla yasanan; agiz ya da bogaz agrisi, koku ya da tat degisikligi, bulanti, kusma, ishal, kabizlik gibi sindirim sistemi sikayetlerinin giderilmesi gerekir. Örnegin; agizda acima, dis etlerinde hassasiyet ve bogaz agrisi çogu zaman kemoterapiden ve radyoterapiden kaynaklanir. Bu gibi durumlarda; tuzlu, asitli, sert ve kuru besinleri çignemek ve yutmak zor olacaktir. O nedenle yumusak fakat besleyici besinler seçilmelidir.” diye konustu.



"Bulantiniz oldugunda; az, sik ve yavas yemeye gayret edin"

Uzman Diyetisyen Gamze Gültekin, "Agiz ve bogaz agrisi oldugunda; yogurt, muz, patates püresi, ezme çorbalar, çok pismis et, sebze püresi, olgun taze meyveler, pismis yumurta, elma püresi, yumusak peynir, makarna, muhallebi, sütlaç gibi yiyecekler dogru tercihler olacaktir. Tedavi sirasinda tat ve koku algilama duyusu degisebilir; yiyeceklerin, özellikle et ve yüksek proteinli diger besinler aci ya da metalik bir tat vermeye baslar. Bu degisikliklerin nedeni kemoterapi ya da radyasyon tedavisi olabilecegi gibi, hastaligin kendisi de olabilir. Genellikle tedavi tamamlandiktan sonra bu degisiklikler normale döner. Tat ve koku degisikligi olursa; alisverisinizi kendiniz yapin, gözünüze hos görünen ve güzel kokan yiyecekleri seçin. Beslenmede protein önemli. Dana eti kokuyorsa; tavuk, balik, kuzu eti gibi diger et türlerini ya da yumurtayi deneyin. Etleri meyve sulari ya da hosunuza giden soslara yatirarak lezzetini arttirin. Feslegen, biberiye, defne yapragi vb. gibi aromali baharatlar veya otlar kullanabilirsiniz. Kötü kokarsa yemeklerinizi disarida pisirin. Yemek pisirirken mutfagi iyice havalandirin, varsa pencere, balkon kapisi açin. Yemeginizi oda sicakligina geldigi zaman yiyin. Sizi rahatsiz etmezse tat ve kokularini degistirmek için sogan veya sarimsak ekleyin. Sabah kalktiginizda 1 bardak oda sicakliginda suya limon damlatarak o suyla agzinizi çalkalayin. Kusma bulanti ile birlikte olabilir ve bazi tedavi sekillerine bagli olarak ortaya çikar. Bulantiniz oldugunda; kizarmis ekmek, kraker, gevrek, simit ve bunlarla beraber peynir yiyebilirsiniz. Makarna, firinda pismis ya da haslanmis derisiz tavuk, kuru meyveler, ayran, patates bulanti oldugunda tüketilebilir. Bu süreçte yagli besinler, kizartmalar, sekerlemeler, tatlilar, baharatli ya da sicak yiyecekler, agir kokulu yiyecekler bulantiyi daha da artiracagi için sakincali yiyecekler listesinde yer alir. Bulantiniz oldugunda; az, sik ve yavas yemeye gayret edin. Açlik hissederseniz ögün aralarinda da yiyin ve sizi cezbeden yiyecekleri tüketin. Içecekleri ögünlerde degil ögün aralarinda, oda sicakliginda yavas yavas ve yudum yudum için. Sevdiginiz yiyecekler bulanti yapiyorsa onlari yemeyin. Bu sevdiginiz yiyeceklerden tiksinmenize sebep olabilir. Yemeklerden hemen sonra 1 saat ya da daha fazla dinlenmek iyi gelecektir. Sabah kalktiginizda bulanti oluyorsa, yataktan çikmadan önce kraker ya da kizarmis ekmek yemeniz sizi rahatlatabilir. Rahat giysiler giyin" seklinde aktardi.

Kusma, ishal ve kabizlik ile ilgili neler yapilabilir

Kusma ile ile ilgili bilgi veren Gültekin; ishal ve kabizlik ile ilgili de önerilerini söyle siraladi:

"Kusma sorunu geçmeden bir sey yiyip içmeyin. Kusma tekrar kontrol altina alindiktan sonra az miktarda su ya da et suyu gibi hafif sivi yiyecek-içecekleri alin. Her 10-20 dakikada 1 çorba kasigi ile baslayiniz. 20-30 dakikada bir 2-3 çorba kasigina çikartin. Hafif sivilarla rahatladiktan sonra tamamen sivi ya da hafif yiyecekler yemeye çalisin. Tedavi sirasinda, özellikle kemoterapi ve vücudun alt bölgelerin, mide ve bagirsaklara radyoterapi uygulanmasi sirasinda ishal yaygin olarak görülür. Enfeksiyonlar, besinlere karsi hassasiyet (ilaçlar nedeniyle ortaya çikabilir) ve duygusal sorunlar ishale yol açabilir. Ishal durumunda kaybettiginiz suyu yerine koymak için bol su için. Sik ve az yiyin. Agir ögünler yemeyin. Yüksek oranda sodyum ve potasyum içeren besinler; et suyu, muz, patates, pismis havuç yiyin. Yogurt, pilav, sehriye, makarna, yayla çorbasi, ekmek, kraker, derisi alinmis tavuk ya da hindi, az yagli kuzu eti ya da balik, kati haslanmis yumurta bu süreçte tüketilebilecek yiyeceklerdir. Sakinilmasi gerekenler ise yagli besinler, kizartmalar, çig sebze ya da salata, süt ve yagli peynirler, findik, fistik, ceviz gibi yagli tohumlar, brokoli, kuru baklagiller, misir, karnabahar gibi zengin lifli gidalar, kayisi, erik, armut gibi lifli meyveler olarak siralanabilir. Tedavi sirasinda bazi ilaçlar kabizliga yol açabilir. Yeterince lif içermeyen ya da yag orani yüksek beslenme tarzi da kabizliga neden olabilir. Kabizlik çektiginizde her türlü sivi besini daha çok alin. Günde en az 8 bardak su için. Kuru baklagiller, kepegi ayrilmamis tahillari tüketin. Kayisi ya da kuru erik ya da bunlarin komposto/hosaflarini tüketin. Her gün hafif egzersiz yapin."