Uzmanindan Uyari Açiklamasi 'Çocuklarda Dikkat Eksikligi Ve Hiperaktivite Bozuklugu Göz Ardi Edilmemeli'

Medical Park Ordu Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Psikolog Irem Naz Kirim, daha çok çocuklarda görülen dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu hakkinda uyarilarda bulundu.

Erkeklerde daha fazla görülüyor

DEHB’nin erkeklerde kizlara oranla 3 kat daha fazla görüldügünü dile getiren Psikolog Irem Naz Kirim, “Çocuklukta görülme sikligi yüzde 8, ergenlikte yüzde 6 ve eriskinlikte yüzde 4’tür. Erkeklerde kizlara oranla 3 kat daha fazla görülür. Erkeklerde daha çok hiperaktivite ve dürtüsellik tipi görülürken, kizlarda dikkat eksikligi görülme sikligi daha fazladir. Dikkat eksikligi ve Hiperaktivite Bozuklugunun neden oldugu tam olarak bilinmese de, hamilelik ve dogumda yasanan zorluklar, yetersiz beslenme ve asiri seker alinimi, genetik ve çevresel faktörler, özellikle dopaminin saliniminda yasanan sorunlar ve prefrontal korteksteki zayiflamanin DEHB’in olusmasinda etkili oldugu düsünülmektedir” diye konustu.



Bu belirtilere dikkat

DEHB’in 3 ayri türü bulundugunun altini çizen Psikolog Irem Naz Kirim dikkat eksikliginin baskin oldugu tip, hiperaktivite ve dürtüselligin baskin oldugu tip ve her iki türün de birlesiminden olusan birlesik tip oldugunu söyledi.

Psikolog Kirim DEHB’nin 3 ayri türü hakkinda su bilgileri paylasti:

“Dikkat Eksikligi Baskin Tipinde: Belirli bir ise ya da oyuna dikkatini vermekte zorlanma, dikkati kolayca dagilmasi, dikkatsizce hatalar yapma, basladigi isi bitirememe, kendisiyle konusulurken dinlemiyormus gibi görünme, görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanma, yogun zihinsel çaba gerektiren isleri yapmaktan kaçinma (ev ödevi, okul aktiviteleri gibi), etkinlikler için gereken esyalari kaybetme, günlük etkinliklerde unutkanlik gibi durumunda dikkat eksikligi olabilecegi düsünülür.

Dürtüsellik ve Asiri Hareketlilik Baskin Tipinde: Asiri hareketlilik, bireyin, yasina ve gelisim düzeyine uygun olmayacak sekilde hareketli olmasidir. Eli ayaginin kipir kipir olmasi, oturdugu yerde duramamasi, gereksiz yere saga sola kosturup esyalara tirmanmasi, sakince oynamakta zorlanmasi, çok konusmasi gibi belirtilerle kendini gösterir. Dürtüsellik ise kisinin kendini kontrol etmede sorun yasamasidir. Bireyin aceleci olmasi, sorulan soruyu tam dinleyemeden yanit vermesi, isteklerini erteleyememesi, aklina geleni o anda söylemesi, sik sik söz kesmesi, izinsiz hareket etmesi, düsündügünü hemen yapmak istemesi, sirasini beklemekte güçlük çekmesi gibi belirtilerle kendini gösterir. Bir çocugun dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu yasamasi için bu belirtilerin birçogunu en az 6 aydir, birden fazla ortamda görülüyor olmasi ve bozulmaya neden olan bazi belirtiler 7 yasindan önce de görülmeye baslamalidir. Ayrica bu belirtiler baska bir hastalikla iliskilendirilmemelidir.”

Yaramazlik ve simariklik zannedilmemeli

DEHB’ye çogunlukla diger hastaliklarin da eslik ettigini vurgulayan Psikolog Irem Naz Kirim, “Özellikle Davranis Bozuklugu, Karsi Olma-Karsi Gelme Bozuklugu, Özgül Ögrenme Güçlügü, Çocukluk Depresyonu ve Çocukluk Anksiyetesi görülebilir. Dikkat Eksikligi ve Hiperaktivite Bozuklugu olan çocuklar, yetiskinler tarafindan “simariklik, ilgi çekmek için yapiliyor, yaramazlik, tembellik, saygisizlik, umursamazlik” olarak elestirilse de çocuklar bunlari isteyerek yapmazlar. Aileler böyle belirtiler gösterdiklerinde çocugu yargilamak yerine ilk adim olarak bir uzmana basvurmalidir” seklinde konustu.



Uzman görüsü önemli

DEHB’nin tedavi yöntemlerine de deginen Psikolog Irem Naz Kirim, “Psikolog DEHB’den süphelenen çocuklarla ilgilenen kisilerle görüserek hem aile hem çocuk hakkinda bilgi alir. Eger ögretmeni varsa sinif gözlemi için iletisime geçebilir. Zeka testi, dikkat testleri gibi testlerden geçtikten sonra ön tani ile aileyi Çocuk Psikiyatriye yönlendirir. Tani alirsa, çocugun Milli Egitim Bakanligi tarafindan düzenlenmis okuldaki haklarindan yararlanmasi için rapor hazirlanir ve böylece süreci baslar. Psikolog bu süreçte hem çocukla hem aile ve ögretmen isbirligiyle psikososyal destek vermeye ve beceri gelistirmesine yardimci olmaya baslar. Aileyi süreç hakkinda bilgilendirir, ögretmenle isbirligi yaparak çocuk güçlendirilir. Çocuk psikiyatrisi ise gerekli görürse medikal tedavisine baslar ve takibini yapar. Bazi aileler ilaç kullanimini uygun bulmayabilir ancak bilmelilerdir ki medikal tedavinin verilmemesi, verilmesinden daha fazla zarar vermektedir” diyerek sözlerini noktaladi.