Gaziantep Ziraat Odası, Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü ile Antepfıstığı Tanıtım Derneği tarafından Gaziantep Ticaret Odası'nda (GTO) düzenlenen toplantıya Vali Yardımcısı Mustafa Ayhan, TAGEM Genel Müdürü Müslüm Beyazgül, GTO Meclis Başkanı ve Antepfıstığı Tanıtım Derneği Başkanı Zeki Yağcı, Gaziantep İl Tarım Müdürü İbrahim Yılmaz, Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürü Selim Arpacı, antepfıstığı ve badem konusunda çalışan Tarım Bakanlığı temsilcileri, çevre il ve ilçelerden üniversite öğretim
üyeleri, araştırmacılar, sanayiciler, ihracatçılar, üretici birlikleri, komisyoncular, çiftçiler ve işlemeciler katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan GTO Meclis Başkanı ve Antepfıstığı Tanıtım Derneği Başkanı Zeki Yağcı, Antepfıstığı'nın bölgenin çok önemli bir ürünü olduğunu ve Gaziantep başta olmak üzere Kilis, Kahramanmaraş, Adıyaman, Şanlıurfa, Siirt ve hatta bölgenin tamamına yakın bir bölümünde üretiminin yapıldığını belirtti. Bölgede üretilen antepfıstığının tamamına yakınının Gaziantep'te işlendiğini kaydeden Yağcı, şunları söyledi:
"Antepfıstığı, şehrin ekonomisi açısından üreticilerimizin ve bölge halkının çok önemli bir gelir kaynağıdır. Çok ekonomik bir ürün, çok kıymetli bir ürün. Dünyada ismi şehrimizle anılan bir ürün, bölgemizin ve şehrimizin ekonomisine ciddi katkılar sağlayan bir ürün ama Antepfıstığının çok ciddi sorunları var. Biz Gaziantep'teki tüm kurum ve kuruluşlar Antepfıstığının sorunlarına ortak çözümler aramak, gerek yurt içinde gerek yurt dışında tanıtımını sağlamak amacıyla Antepfıstığı Tanıtım Derneği'ni
kurduk. Derneğimiz Antepfıstığının sorunlarına çözüm aramak için kuruldu."
Antepfıstığının eskiden Şam fıstığı diye adlandırıldığını ifade eden Yağcı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Biz bu tarihi yanlışlığı düzelttik, dünyada bilinen ismiyle 2000 yılında ismini Antepfıstığı olarak tescil ettirdik. Antepfıstığı ülkemizin ürünü, olaya böyle bakmamız lazım. Antepfıstığı Tanıtım Derneği olarak fuarlara katılıyoruz. Antepfıstığının insan sağlığı üzerindeki etkilerini araştırıyoruz. Geçtiğimiz yıl üniversitemizde bir araştırma yaptık, Antepfıstığı diyetinin kalp sağlığı üzerinde çok ciddi etkileri olduğu ortaya çıktı. Yine geçtiğimiz yıl Gaziantep'e, dünyanın önde gelen gazete ve köşe
yazarlarını Gaziantep'e çağırdık ve Antepfıstığını anlattık. Antep fıstığının bölgedeki hassasiyetini dikkate aldığımızda işsizliğin önlenmesinde ve istihdamın sağlanmasında bu çok önemli bir etken olduğunu görüyoruz. On binlerce aile Antepfıstığının ekimi, dikimi ve ticaretiyle geçimini sağlıyor. Ben bu toplantıyı çok önemsiyorum. Tabi ki buradan çıkacak neticeler sektöre yön verecek, sektöre yön verecek diye düşünüyorum."
Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürü Selim Arpacı da, yapılan toplantının Antepfıstığı ve badem sektörüne ulusal düzeyde yön vereceğini savunarak, "Antepfıstığı özellikle bu bölge için çok önemli bir ürünümüz. Bunun yanında son yıllarda badem yetiştiriciliği de çok hızlı ve modern bir şekilde hızla gelişmektedir. Antepfıstığının sorunları, çözüm önerileri bu toplantıda tartışılacak. Çiftçilerimizin eğitim konularında, tarım il müdürlükleriyle beraber çözüm üretebileceğimiz cevaplar da tartışılacak.
Dolayısıyla bu çalışmanın çok yararlı olacağını düşünüyoruz" diye konuştu.
Gaziantep İl Tarım Müdürü İbrahim Yılmaz ise, Antepfıstığının mutluluk veren bir ürün olduğuna dikkat çekerek, "Biz bu ürünü üretmekten büyük keyif alıyoruz. Antepfıstığı tüketen insanlar zorunlu olarak tüketmiyorlar, Antepfıstığı keyif veren bir ürün. Keyif alan insanları görmek de bize keyif veriyor. Bizim şuanda en çok karşılaştığımız olay Antepfıstığının kayıt altına alınması. Antepfıstığıyla ilgili politikaların oluşturulmasında ithalat ve ihracatta bu rakamların kullanılması. Maalesef bütün
Türkiye'de olduğu gibi Gaziantep'te de rakamlarımız tahminlere dayanıyor. Bu nedenle tahminler üzerinde çalışmalarımızı yürütüyoruz. Gaziantep Tarım İl Müdürlüğü olarak yönetim bilgi sistemlerinden istifade etmek suretiyle çok ciddi çalışmalar yürütüyoruz" şeklinde konuştu.
Yılmaz, dünyada son 5 yıllık ortalama üretime bakıldığında yıllık 220 bin ton üretimiyle İran'ın birinci sırada yer aldığını, bunu 145 bin ton ile ABD'nin izlediğini ve Türkiye'nin ise 102 bin ton üretim ile dünyada üçüncü sırada bulunduğunu kaydetti. İran ve ABD'de sulu koşullarda ve çoğunlukla birinci sınıf tarım arazilerinde üretim yapılırken, Türkiye'de kuru koşullarda ve çoğunlukla kıraç arazilerde üretim yapıldığına dikkat çeken Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İran ve ABD'de iri meyveli, çıtlama oranı yüksek, yuvarlak daneli çeşitler yetiştirilmektedir. Ülkemizde ise uzun daneli yeşil içli antepfıstığı çeşitleri yetiştirilmekte olup bunlardan özellikle son yıllarda erken hasat edilen ve sanayide kullanılan antepfıstıkları, pazarda çok yüksek fiyatla alıcı bulmakta ve ülkemizi, İran ve ABD gibi çerezlik antepfıstığı üreten rakiplerimiz karşısında gerek iç gerekse dış pazarda daha güçlü bir konuma getirmektedir. Erken hasat edilen sanayilik yeşil iç fıstıklar,
ürünün pazar değerini de artırarak hem üreticiye, hem de sanayiciye ciddi kazançlar sağlamaktadır. Ülkemiz badem için uygun ekolojik koşullara sahip olmasına rağmen, badem ithal eden bir ülke konumundadır. GAP bölgesinde özellikle sulanan alanlarda antepfıstığı ile birlikte bademin de ekonomiye kazandırılması büyük önem arz etmektedir. Bu bölgede yeni tesis edilen kapama badem bahçelerinin sayısı artmakta olup, bu bahçelerde verim ve kalitesi yüksek çeşitler ve uygun tozlayıcılar kullanılmaktadır. Son
yıllarda GAP Bölgesinde badem araştırma çalışmaları da hız kazanmıştır. Adaptasyon çalışmalarının yanı sıra anaç, çeşit, sulama ve gübrelemeye yönelik araştırmalar devam etmektedir. Gelecekte bölgemiz antepfıstığının yanı sıra badem ile de tanınan bir meyvecilik bölgesi olacaktır."
TAGEM Genel Müdürü Müslüm Beyazgül, toplantının yararlı geçmesini beklediklerini ifade ederken, Gaziantep Vali Yardımcısı Mustafa Ayhan da, Türkiye'de üretilen bir çok ürünün dünyada en çok Türkiye'de üretilmesine rağmen fiyatlandırmada sıkıntı yaşandığına dikkat çekti.
Toplantıda daha sonra konunun uzmanları tarafından katılımcılara bilgiler verildi.
(OÇ-HE-Y)
1. Ulusal Antepfıstığı Ve Badem Çalışma Grubu Toplantısı
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından organize edilen 1. Ulusal Antepfıstığı ve Badem Çalışma Grubu toplantısı yapıldı.