İlk toplantısı 20 Kasım 2013'te Rusya Federasyonu Tataristan Özerk Cumhuriyeti'nin Başkenti Kazan'da yapılan Türk-Rus Toplumsal Forumu'nun ikincisi, Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde Rixos Downtown Otel'de gerçekleştirildi.
Çonkar, forumun açılışında, Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin son yıllarda bazı bölgesel ve uluslararası konulardaki yaklaşım farklılıkları hariç, genel olarak olumlu bir seyir izlediğini söyledi.
Türkiye-Rusya ilişkilerinin 2010 yılında kurulan Üst Düzey İşbirliği Konseyi ile kurumsal bir hüviyet kazandığını ifade eden Çonkar, konsey bünyesindeki Toplumsal Forum ve 2011 yılında vizelerin kaldırılmasının toplumsal etkileşimin önünü açtığını dile getirdi.
Türkiye'nin bölgesel ve uluslararası konularda Rusya Federasyonu ile güçlü bir diyaloğunun bulunduğunun altını çizen Çonkar, şöyle konuştu:
"Bizler bölgelerinde ve ötesinde gelişmelere yön veren, derin köklere sahip, ileriye başkasının gözlüğüyle değil, kendi paradigmasından bakan iki özel ülkenin fertleriyiz. Yüzyıllar boyunca bazen rekabet, bazen de dostluk ve işbirliği içerisinde olduk fakat her zaman etkileşim içindeydik. Bu etkileşim sınırların kalktığı, toplumların birbirlerini yeniden keşfettiği bu çağda iyice yoğunlaşıyor. İki ülke arasında ilişkileri artık devletten devlete ilişkiler şeklinde tanımlamak mümkün değil. Bu ilişki artık toplumdan topluma bir mahiyet kazanmıştır. Halklar arasındaki ilişkilerin gelişmesi, iki ülke arasında bağları daha sağlam ve kalıcı temeller üzerine oturtacaktır. Bu sebeple kültürel ve insani ilişkilerin gelişmesini çok önemsemekte, bu yönde yoğun çaba gösterme azmi içerisindeyiz."
Çonkar, kültürel alandaki ilişkilerin iki ülke halkları arasındaki sevgi, saygı ve dostluğu güçlendireceğini vurgulayarak, forum olarak görevlerinin, karşılıklı siyasi iradenin ivmesinden de yararlanarak, milletler arasındaki ilişkilerin daha üst seviyeye taşınmasına yardımcı olmak ve ülkeler arasındaki ilişkilerde insani diplomasiyi daha etkin kılmak olduğunu kaydetti.
- "Rusya ve Türkiye iki gergin nokta"
Türk-Rus Toplum Forumu Eşbaşkanı ve Yurt Dışındaki Vatandaşlar ve Uluslararası İnsani Yardım ve İşbirliği Federal Ajansı Başkanı Konstantin Kosachev de Kazan'da yapılan ilk toplantıdan bu yana dünyadaki durumun değiştiğini, Türkiye ve Rusya'nın kendilerini alevlenen durumlarda bulduklarını ifade etti.
Rusya ve Türkiye'nin hem Irak ve Suriye hem de Ukrayna'da olduğu gibi tedirginlik uyandıran durumlardan rahatsızlık duymamak gibi bir seçime sahip olmadıklarına dikkati çeken Kosachev, "Çünkü, hem Rusya hem de Türkiye ihtilaf bölgelerinden göç eden binlerce kişiye sığınma hakkı tanıdı. Her iki gergin nokta, bölgedeki durumu önemli ölçüde etkilemektedir. Böylece dünyanın da genel ortamına olumsuz katkıda bulunmaktadırlar" dedi.
-"Kırım'ın durumunda Türkiye'nin endişelerini anlıyoruz"
Kosachev, ülkelerin birbirlerine yaptırım ve baskı politikaları uygulamasının her durum için sonuçsuz adımlar doğurabileceğini vurgulayarak, tek çıkış noktasının diyalog olduğunu belirtti.
Günümüzde soğuk savaş döneminden farklı olarak dünyanın daha karmaşık ve çok boyutlu olduğunu anlatan Kosachev, şöyle devam etti:
"Kimse kimseye baskı yapamaz. Kesilen ilişkiler, alternatif bağlarla doldurulmaktadır. Buna uygun Türk atasözü de 'Allah bir kapıyı kapatıyorsa binlerce kapı açar'. Geçtiğimiz aylarda Türkiye dahil birçok ülke, Rusya piyasasındaki birçok boşlukları doldurmuş oldu. Şüphesiz Rusya ile Türkiye arasındaki ikili ilişkileri, sonuç olarak tüm Avrasya'yı etkileyecektir. Tarihte trajik acı olaylar da yaşanmış. Kırım'ın şu andaki durumunda Türkiye'nin endişelerini anlıyoruz. Türkiye burada doğru değerlendirme yaparak Kırım Türk topluluğuna yardım etmemize yardımcı olacak. Orada zorluklar mevcut. Hem dışarıdan hem de içeriden etkili güçler bazen bu alevlerin sönmemesine neden olmaktadır."
- Sarıkamış'ta şehit olan Rus askerler için anıt
Kosachev, her iki ülkenin ortak çabalarıyla 1. Dünya Savaşı'nın kurban ve kahramanları hakkında, onların anılarını unutmamak, korumak için çaba harcanması gerektiğini dile getirerek, "1914-1918 yıllarında Sarıkamış'ta 60 binden fazla Türk askeri şehit oldu, 35 bin de Rus askeri hayatını kaybetti. Rus askerler için o bölgede, Rusya'da mezarları bulunanlar için de Rusya'da anıt yaptırabiliriz" diye konuştu.
- Antalya'daki en büyük yabancı kökenli topluluk Ruslar
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı ve Bölgesel İşbirliği Komitesi Başkanı Menderes Türel ise Antalya'nın Rus vatandaşlarının en çok tercih ettikleri turizm destinasyonu olduğunu, bu yılın 10 ayında Antalya'ya 3,5 milyon Rus misafirin geldiğini söyledi.
Türel, 13 bin 244 Rus vatandaşının da Antalya'ya yerleştiğini vurgulayarak, ildeki en büyük yabancı kökenli topluluğu Rusların oluşturduğunu bildirdi.
Antalya'daki Rus sayısının artmasından, onların ülkeler arasındaki kardeşlik köprüleri kurmasından büyük mutluluk duyduğunu ifade eden Türel, "Artık Antalya doğumlu Rus bebekler, çocuklar, ülkelerimiz arasındaki kardeşliğin fidanları olacaklar. Onlar büyüdükçe kardeşliğimiz büyük bir çınar ağacı olacak" dedi.
- "İlişkilerimiz çok daha ileri seviyelere çıkmalı"
Türel, Türkiye ve Rusya'nın her alanda ilişkilerini geliştirmek zorunda olduklarını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ülkelerimiz, Karadeniz'de, Doğu Avrupa'da Orta Asya'da, Ortadoğu'da barış ve istikrara birlikte katkı yapmalıdır. Ekonomik ve siyasi ilişkilerimiz çok daha ileri seviyelere çıkmalıdır ve Toplumsal Forum bunun öncüsü olmalıdır. Yerel yönetimlerimiz, üniversitelerimiz, medyamız, kültür adamlarımız çok daha yakın işbirliğinin öncüleri olmalıdır. Güzel bir Rus sözü var, 'Allah kendilerine yardım edenlere yardım eder'. Çok çalışmalıyız, biz çalıştıkça Allah da yardımcımız olacaktır."
Bugünlerde Rusya'nın ekonomik ve siyasi sorunları bulunduğunu dile getiren Türel, Türkiye'nin de Suriye ve Irak'taki durumdan dolayı zorluklar yaşadığını anlattı.
Dünya medyasının her zaman her yerde tarafsız olmadığını gördüklerini belirten Türel, "Toplumsal Forum gibi yapılar, ülkelerimizdeki ve dünyadaki gelişmeleri daha iyi anlamak, dış dünyaya da daha iyi anlatmak için fırsat oluşturmaktadır" dedi.
Açılış töreni öncesinde Rus ve Türk halk oyunları ekipleri gösteri sundu, şarkılar söyledi.
Konuşmaların ardından Türk ve Rus yetkili, akademisyenler ile farklı branşlardaki kişilerden oluşan komiteler, çalışmalarına başladı.
2. Türk-rus Toplumsal Forumu
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu Başkanı Ahmet Berat Çonkar, Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkilerle ilgili, "İki ülke arasında ilişkileri artık devletten devlete ilişkiler şeklinde tanımlamak mümkün değil. Bu ilişki artık toplumdan topluma bir mahiyet kazanmıştır" dedi.