Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre, zirvede kabul edilecek ve Türkiye-Afrika ilişkilerinin 2015-2018 dönemine yön verecek eylem planının, "siyasi konularda istişareler, "uluslararası kuruluşlar bünyesinde işbirliği", "bölgesel ekonomik topluluklar ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği", "ticaret ve yatırımın teşviki", "tarım ve tarım işletmeciliği, kırsal kalkınma, su kaynakları yönetimi ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesi", "sağlık alanında işbirliği", "barış ve güvenlik konularında işbirliği", "anlaşmazlıkların çözümü ve arabuluculuk", "göç konusu", "altyapı, enerji, madencilik ve ulaştırma alanında işbirliği", "kültür, turizm ve eğitim alanında işbirliği", "medya, bilgi ve haberleşme teknolojileri alanında işbirliği", "Türkiye-Afrika medya forumu düzenlenmesi", "çevre alanında işbirliği" ile "gençlik ve spor alanında işbirliği" konularını içermesi öngörülüyor.
"Afrika'nın Sürdürülebilir Kalkınması ve Bütünleşmesinin Güçlendirilmesi İçin Yeni Bir Ortaklık Modeli" temasıyla düzenlenen ve 21 Kasım'a kadar sürecek zirvede Türkiye'den Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun yanı sıra iş dünyasından yaklaşık 200 kişi yer alacak. Bu ayrıca Türkiye'nin Ekvator Ginesi'ne cumhurbaşkanı düzeyindeki ilk ziyareti olacak.
Afrika Birliği Dönem Başkanı Moritanya, eski Dönem Başkanı Etiyopya, Cezayir, Nijerya, Güney Afrika, Senegal, Libya, Zimbabve, Kenya, Gana, Çad, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Mısır'ın katıldığı zirvede 32 Afrika ülkesi de gözlemci olarak yer alıyor.
Zirveye, Türkiye'nin yanı sıra Moritanya, Ekvator Ginesi, Çad ile gözlemci ülke Benin'in cumhurbaşkanı, Cezayir ise başbakan düzeyinde katılım sağlarken, Mısır'dan Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin katılımı beklenmiyor.
- Zirveyle Türkiye-Afrika ilişkileri kurumsal yapıya kavuşacak
Türkiye, 1998 yılında başlattığı Afrika'ya Açılım Politikası sürecini, Afrika Birliği'nin 2008'de Türkiye'yi stratejik ortak olarak ilan etmesi ve aynı yıl İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi'nin ardından tamamlayarak 2013'te Afrika Ortaklık Politikası'na geçti.
Türkiye'nin Afrika Ortaklık Politikası'nın temel unsurlarını, kıtada barış ve istikrarın tesisine katkıda bulunmak, Afrika ülkelerinin siyasi, ekonomik ve sosyal konularda kalkınmasına yardımcı olmak, bu amaçla siyasi, ekonomik, ticari, insani olarak bölgede yapılanmak, kamu diplomasisi ve arabuluculuk konusunda karşılıksız yardımda bulunmak, Afrika'nın kaynaklarının Afrika'ya yarar sağlayacak şekilde geliştirilmesine katkı sunmak, ikili ilişkileri eşit ortaklık ve karşılıklı fayda temelinde geliştirmek başlıkları oluşturuyor.
Son 10 yılda Afrika kıtasıyla siyaset, ekonomi, sağlık ve eğitim gibi birçok alanda hızlı ilerleme sağlayan Türkiye, kıtadaki büyükelçilik sayısı ve ticaret hacmini de büyük ölçüde artırdı. Afrika'ya gönderilen insani yardım bütçesi 2012 itibarıyla yaklaşık 800 milyon dolar olan Türkiye, İngiltere ve ABD'den sonra kıtaya en fazla insani yardımda bulunan üçüncü ülke konumunda.
Afrika'da ilk kez düzenlenen zirveyle Türkiye-Afrika ilişkilerinin kurumsal bir yapıya kavuşması ve zirvenin hemen ardından 2018'de Türkiye'de düzenlenecek 3. Türkiye-Afrika Zirvesi'ne giden sürecin başlaması bekleniyor.
- Erdoğan, zirvenin Ebola yüzünden ertelenmesini istemedi
Diplomatik kaynaklar ayrıca kıtada etkili olan Ebola virüsü nedeniyle Türk yetkililerin zirveyi erteleme konusunu değerlendirdiğini ancak Erdoğan'ın kararlılıkla bu zirvenin yapılmasını istediğini, bunun da Türkiye'nin Afrika'ya verdiği önem ve işbirliğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.
Ebola vakasının bugüne dek görülmediği Ekvator Ginesi'nde zirve için Ebola konusunda alınmış özel bir önlem bulunmadığı, Dünya Sağlık Örgütü'nün önerileri doğrultusunda hareket edildiği öğrenildi.
- Orta Afrika Cumhuriyeti ve Somali'ye yardım
Öte yandan, Türkiye'nin, şiddet eylemlerinin yaşandığı Orta Afrika Cumhuriyeti'ne sahada değil, karargahta yardımda bulunacağı kaydedildi. Türkiye'nin tezkere çıkarmayı planladığı Orta Afrika Cumhuriyeti'ne kargo uçağı tahsis edilebileceği de bildirildi.
Ayrıca Türkiye'nin Somali'ye yaptığı bütçe yardımının yeniden başlaması husususun yetkililer tarafından değerlendirildiği ifade edildi.
2. Türkiye-afrika Ortaklık Zirvesi
Ekvator Ginesi'nin başkenti Malabo'da bugün başlayan 2. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nde siyaset, ekonomi, sağlık, barış ve güvenlik gibi alanlardaki işbirliği imkanlarının ele alınması bekleniyor.