Feqiye Teyran Parkı önünde bir araya gelen ve aralarında İnsan Hakları Derneği, Toplum Sağlığı Araştırmaları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Van Kadın Derneği, İnsan Hakları ve Mazlumlarla Dayanışma Derneği, Kamer ve Vangölü Kadın Derneği temsilcilerinin de hazır bulunduğu ortak bir basın açıklaması yapıldı. Grup adına basın metnini okuyan TİHV Mülteci Danışmanı Özge Çelebi, 20 Haziran 2001 yılından bu yana Dünya Mülteciler Günü olarak ilan edilmesiyle birlikte milyonlarca mültecinin sorunlarının her yıl dünya genelinde kamu vicdanıyla paylaşılmakta olduğunu belirtti.
Dünya mültecilerinin içinde bulunduğu belirsizlik, bilinmezlik ve istenmeme halinin ana sorun olarak kendini ortaya koyduğunu anlatan Çelebi, “Türkiye’de coğrafik konumu sebebiyle mülteci ve sığınmacılar için önemli bir şehir olan Van ilinde de halen sığınma sistemine erişim ve sosyal haklara erişim konusunda ciddi sorunlar yaşanmaktadır. 2011 yılında meydana gelen iki büyük deprem sonrası iltica başvurularını doğrudan diğer uydu kentlere yönlendiren Van Valiliği’nin 2013 yılı Nisan ayından sonra sığınmacı kabulü ile birlikte Van’da ikamet eden mülteci nüfusu 500’lü sayılara yaklaşmıştır. Her ne kadar Van Valiliği’nce iltica başvurularının kabulüne başlanılmışsa da, başvuru sahipleri için durum pek iç açıcı değildir. Önemle belirtmek isteriz ki, 2011 yılında yaşanılan iki büyük depremin etkileri sığınmacıları dolaylı olarak etkilemeye devam etmektedir. Kentte oluşan konut ihtiyacı sonrasında fahiş kira ücretleri sığınmacı ve mültecilerin eski, yıkık dökük yapılarda kalabalık aileler halinde yaşamaya mecbur bırakmaktadır. Bunun yanında Van’a yeni yerleşen sığınmacı ve mültecilerin çalışma izinleri önündeki engellerin neden olduğu emek sömürüsü gözlemlenen diğer bir sorundur” dedi.
Van ilinde bulunan mültecilerin Türkiye’de yaşayan tüm mülteciler gibi sığınma sistemi ile ilgili yaşadıkları problemlerden birisinin de Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) uzun süre mülteci statüsü belirleme prosedürü olduğunu da sözlerine ekleyen Özge Çelebi, “Önümüzdeki günlerde hazırlanacak olan mevzuat ve yasaya göre yeni tesis edilecek kurumlar ve prosedürlerin uluslar arası insan hakları standartları göz önünde bulundurularak hazırlanmasının en az yasa kadar önemli olduğunun bir kez daha altını çizmek istiyoruz. Ayrıca ilgili kamu kurumlarını, hazırlanacak mevzuat ve prosedürlerin kağıt üzerinde kalmayarak uygun dönük nitelikte olması için Van gibi diğer uydu kentlerde yaşayan farklı uygulama ve sorunları dikkatlice inceleye ve değerlendirmeye davet ediyoruz. Gelecek dönemde hep birlikte çare ve çözüm arayışı içinde olmayı diliyoruz” ifadelerini kullandı.
Yapılan basın açıklamasının ardından grup daha sonra sessizce dağıldı.
20 Haziran Dünya Mülteciler Günü
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Mülteci Danışmanı Özge Çelebi, Van ilinde halen sığınma sistemine erişim ve sosyal haklara erişim konusunda ciddi sorunlar yaşandığını söyledi.