2022'De 340 Milyon Adet Kart Ile 3,7 Trilyon TL Kart Harcamasi Yapildi

Garanti BBVA Ödeme Sistemleri (GÖSAS), BKM ve MasterCard verileri üzerinden gerçeklestirdigi ‘Türkiye’de Kartli Ödemeler 2022’ arastirmasinin sonuçlarini açikladi.

GÖSAS’in hazirladigi infografik çalisma, Türkiye’deki banka ve kredi karti sahipligi orani, kart harcamalarindaki egilim ve gelisim, e-ticaret hacmindeki artis, kart kullanimindaki demografik dagilim gibi alanlara isik tutuyor.

Türkiye’de 15 yas üstü nüfusun bankacilik sistemine dahili artiyor, kartli ödemeler giderek yayginlasiyor

Arastirmaya göre, 2022 yili sonu itibariyla Türkiye’de 15+ yas nüfus içinde banka hesabi olanlarin orani yükseliyor. Bir önceki yil yüzde 82 olan bu oran 2022 yilinda yüzde 86’ya ulasirken, Avrupa’da ortalama yüzde 97 seviyesinde bulunuyor. Finansal sisteme katilimin yükselmesiyle banka ve kredi karti sahipligi de her yil artarken, nakit kullanimi azaliyor ve kartli ödeme aliskanligi da giderek güçleniyor. Ülkemizde 2021 yilinda kartli ödemelerin toplam hane halki harcamalari içindeki payi yüzde 40 iken bu oran 2022 yilinda yüzde 42 seviyesine ulasti. Türkiye ortalamasi olan yüzde 42 orani yüzde 44 seviyesindeki Avrupa ortalamasina her geçen gün daha çok yaklasiyor. Gelismis ülkelerde yüzde 80’e kadar çikan kartli ödeme oraninin Türkiye’de de nakitten uzaklastikça, yakin gelecekte yükselerek Avrupa seviyesini yakalayip sonrasinda gelismis ülkeler seviyesine gelmesi bekleniyor.z

2022’de 340 milyon adet kart ile 3,7 trilyon TL kart harcamasi yapildi

Arastirma, 2022 yili sonu itibariyla Türkiye’deki toplam banka ve kredi karti adedinin yüzde 17’lik bir artisla 340 milyon adede yükseldigini (99 milyon kredi karti, 241 milyon banka karti) gösteriyor. Kartlarla yapilan alisveris harcamalarinin 3 trilyon 708 milyar TL’ye ulastigi, bu hacim içinde kredi karti ile yapilan harcamalarin da 2 trilyon 954 milyar TL oldugu görülüyor. Bu toplam harcama rakami ayni zamanda, 2021 yilina göre yüzde 116 gibi ciddi oranda bir artisi da ifade ediyor. (2021 yili 1 trilyon 712 milyar TL).

2022 yilinda kredi karti ile yapilan harcamalarin yüzde 75,4’ünün pesin, yüzde 24,6’ünün taksitli olarak gerçeklestigi görülüyor. Kredi kartiyla yapilan e-ticaret harcamalarinda ise bir önceki yila göre daha fazla taksit yapildigi göze çarpiyor. 2022 yilinda taksitli alisveriste e-ticaret payi yüzde 50,2’ye yükseliyor. (2021 yili yüzde 44,5)

Pandemi etkileri sona eriyor, harcama egilimleri degisiyor

Kartlar en çok market ve AVM’lerde kullanildi, en yüksek harcama artisi havayolu sektöründe oldu. 2022 yilinda kredi kartlarinin en fazla kullanildigi kategori yüzde 19 ile market ve AVM’ler oldu. Özellikle pandemi sonrasi evlerden disari çikma egilimi AVM harcamalarini arttirdi. Bunu yüzde 9 ile akaryakit, yüzde 8 ile elektronik kategorisi takip etti. Diger taraftan kartla yapilan harcamalarda en yüksek artis, yine pandemi sonrasi seyahat egiliminin artmasiyla beraber, yüzde 229 oranla havayollari sektöründe gerçeklesti. Akaryakit yüzde 184, yeme-içme yüzde 157 artisla havayollarini takip etti. Pandemi sonrasi daha fazla seyahat etme, AVM’lerde harcama yapma gibi disaridaki aktivitelere yönelik harcamalarin artmis oldugu göze çarpiyor. Kartli harcamalardaki en düsük artis ise yüzde 45 ile telekomünikasyon sektöründe görüldü.



Temassiz ödeme ilk tercih haline geldi, kartli ödemelerin yaridan fazlasi temassiz gerçeklesti

Arastirma, özellikle pandemi döneminde öne çikan kartla temassiz ödeme aliskanliginin giderek güçlendigini ortaya koyuyor. Buna göre, 2021’de 2,5 milyar olan temassiz islem adedi, 2022 sonu itibariyla yaklasik 4 milyar adede ulasarak 1 yilda yüzde 58 artis gösterdi. Diger taraftan 2022 yilinda kartla yapilan yüz yüze islemler içindeki temassiz islemlerin payi da ortalama yüzde 57’ye ulasti.

E-ticaret harcamalarinin toplam harcamalar içindeki artis hizi düsüyor

Türkiye’de e-ticaret sektörü büyümesini sürdürürken toplam harcamalar içindeki artis hizi düsüyor. 2022 yilinda e-ticaret sektöründeki harcama hacmi 860 milyar TL’ye ulasti ve bu rakamin toplam kartli harcamalar içindeki agirligi yüzde 29,1’e yükseldi. E-ticaret harcamalarinin önceki yillardaki artis trendi incelendiginde, özellikle pandeminin yasandigi dönemi de kapsayan zaman dilimine bakildiginda, 2018’de yüzde 17,4 olan e-ticaret harcamalarinin toplam harcamalar içindeki oraninin 2021 yilinda yaklasik 10 puanlik artis ile yüzde 27,6 seviyesine geldigi görülüyor. Ancak pandemi sonrasina bakildiginda e-ticaret harcamalarinin toplam harcamalar içindeki artis trendi 2021’den 2022’ye 1,5 puanla daha düsük bir artis hizi kaydediyor. Pandeminin sona ermesiyle beraber AVM harcamalari gibi fiziksel olarak lokasyon bazli yapilan harcamalarin artmasi, e-ticaret harcamalarinin artis hizinin düsmesinde öne çikan sebepler arasinda gösteriliyor.