8 Nisan Dünya Romanlar Günü

Romanların, Türkiye’de ve dünyanın birçok yerinde ötekileştirici ve dışlayıcı politik uygulamalara maruz kaldığını söyleyen Işıldak, 2’nci Dünya savaşında Nazi kamplarında 500 bin Romanın katledildiğini belirtti.

Romanların sosyal, etnik ve dolayısıyla bireysel kimlik alanlarında karşılaştıkları sorunların, Romanların yüzyıllar önce Avrupa Kıtasına yaptıkları göçlere kadar uzandığını belirten Işıldak, “Özellikle 1. Dünya Savaşı’ nın ardından baskın biçimde ortaya çıkan milliyetçilik akımı doğrultusunda artan benzer ayrımcı politikalar, uygulamalar 2. Dünya Savaşı işe birlikte Romanların topluca katledilmelerine, işkencelerle yok edilme uygulamalarına kadar gitmiştir. Nazi Kampları’ nda 500.000 Romanın katledilmesi, Romanların tarihinde bilinen en ağır, en acı ve en insanlık dışı şekilde yaşanan ölüm dalgası olarak hatırlanmakta ve kayıtlara geçmektedir. Savaş sonrası dönemde de aynı ırkçı, ezici, dışlayıcı ve işkenceci yaklaşımlar sürmüştür. Romanlar, yaşam biçimlerinden ve kimliklerinden ötürü izolasyon, fişlenme, sınır dışı edilme ve kısırlaştırma gibi uygulamalara maruz kalmışlar, buna ek olarak yaşadıkları ülkelerde hırsız, güvenlik tehdidi, düzen bozucu gibi genellemeci önyargılarla söz konusu tarihten günümüze kadar karşı karşıya kalmışlardır” dedi.

Avrupa’nın bir çok ülkesinde özellikle Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İtalya, Slovakya gibi ülkelerde kötü muamele, yoksulluk, tahammülsüzlük, şiddet ve dışlanma ile karşılaştıklarını da söyleyen Işıldak, “İtalya ve Fransa gibi batı Avrupa ülkelerindeki ise ya gayri insani kamplarda yaşamlarına devam etmeye zorlanmışlar ya da doğrudan ülkeleri olduğu düşünülen Romanya’ya gönderilmişlerdir. 8 Nisan 1971 günü İngiltere’ de düzenlenen I. Uluslararası Roman Kongresi’nde 8 Nisan’ın Dünya Romanlar Günü olarak anılması kabul edilmiş olup, bugün dünyanın bir çok yerinde günün tarihine, anlamına ve içinde var olan gizli acılara istinaden çeşitli etkinlikler, anma programları düzenlenmektedir. Ancak yüz binlerce kayıpların verildiği, zorunlu göçlerin, toplumsal dışlanmaların yaşatıldığı bu karanlık ve kanlı tarihin günümüzde suç sahipleri tarafından unutturulmak istenişi nedeniyle şölen, festival, kutlamalar çerçevesinde anlam saptırmasına uğratılmaktadır. Bizler yurt içinde ve yurt dışında kurduğumuz Roman sivil toplum kuruluşları ve platformlar olarak Romanların tarihini ve tarihte yer alan gerçekleri doğru biçimde duyurmayı, hatırlamayı ve uğranan haksızlıkların izlerini görmeyi her zaman ilkelerimizin başında tutmakta ve bu bilinçle yaşamaktayız. Orta ve Doğu Avrupa’ da katledilen, sosyal yaşamda her türlü işkenceye maruz bırakılan, zor ve acılarla dolu bir yaşama mahkum edilen tüm atalarımızı bugün rahmetle anar bu zihniyeti ayakta tutan her türlü yaklaşım ve politikayı da esefle kınadığımızı tüm kamuoyuna saygıyla aktarırım” diye konuştu.