9.10 ve 11. maddeler de Meclis'ten geçti

11. MADDE 338 OYLA KABUL EDİLDİ
Teklifin 11. maddesine göre, TBMM'nin Başkanlık Divanına ilk seçilenlerin görev süresi 2 yıl olacak. İkinci devre için seçilenlerin görev süresi ise o yasama döneminin sonuna kadar devam edecek.

TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, 11. maddenin kabul edilmesinin ardından, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı için özel gündemle saat 14.00'de toplanmak üzere birleşimi kapattı.


TBMM Genel Kurulundaki gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 335 kabul, 70 ret, 3 çekimser oy kullanıldı.

Maddeyle, Anayasa'nın ''Milletvekilliğinin Düşmesi'' başlıklı 84. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Buna göre, milletvekilliğinin düşürülmesi uygulaması kaldırılıyor

TBMM Genel Kurulunda, anayasa değişikliği teklifinin, ''Kamu denetçiliği'' (ombudsmanlık) kurumunun oluşturulmasını öngören 9. maddesinin oylanması yapıldı.

Madde 334 evet oyu ile kabul edildi.

Teklifin 9. maddesinde, anayasanın ''Dilekçe Hakkı'' başlıklı 74. maddesinde değişiklik yapılıyor. ''Kamu denetçiliği'' (ombudsmanlık) kurumu oluşturuluyor.

AK PARTİ'Lİ ERDEM: BAŞBAKAN ERDOĞAN DAHİL, HİÇBİR BAŞBAKAN ATATÜRK'E KARŞI OLAMAZ''

TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin ''kamu denetçiliği'' (ombudsmanlık) kurumunun oluşturulmasını öngören 9. maddesi üzerindeki görüşmeler tamamlanarak oylamaya geçildi.

Madde üzerinde CHP Grubunun görüşlerini dile getiren Sinop Milletvekili Engin Altay, AK Parti'nin, ''çoğunluk'' ile ''çoğulculuğu'' birbirine karıştırdığını savundu. Altay, ''Kuvvetler ayrılığı prensibini bir türlü hazmedemediniz, içinize sindiremediniz'' dedi.

Altay, demokrasinin, ''el kaldıran 2 ördeğin, 1 file üstünlük sağladığı rejim olmadığını'' ifade ederek, ''Sizin yaptığınızın, bundan farklı bir karşılığı yok'' görüşünü savundu.

Meclis Başkanı'nın, polemiğe açık bir konuda birleşimi yönetmesini eleştiren Altay, Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin'in, ''Hükümet sözcüsü'' gibi davrandığını ileri sürdü.

Altay, ''Meclis Başkanının plakası 001'dir. Meclis Başkanları 001 numaranın gereğini yapmalıdır. 1 numarayla itişip, kakışmak hoş bir şey mi? Sizin 1 oya ihtiyacınız var madem, iki Meclis Başkanvekili hanımefendi var, onlar yönetir? Millet size, devletin niteliğini ve şeklini değiştirme yetkisi vermemiştir. Son CHP'li ölene kadar, siz devletin şekli ve niteliğini kurcalamayacaksınız, bozamayacaksınız'' diye konuştu.

MHP Mersin Milletvekili Behiç Çelik, tartışmaya açılmadan, siyasi partilerin etkin katılımı olmadan hazırlanacak Anayasa değişikliklerinin, millete, devlete hiçbir katkısının olamayacağını söyledi. Çelik, zemin olmadan, ihtiyaç belirlemeden, subjektif olarak getirilen değişikliklerin, gergin olan sosyal yapıda huzursuzluğu artırabileceği uyarısında bulundu.

Çelik, Anayasa değişikliği için TBMM'de uzlaşma komisyonu kurulmasını, değişiklik iradesinin 24. Dönem parlamentosuna bırakılmasını istedi.

Değişiklik teklifiyle getirilen kamu denetçiliğinin, kamuoyunda tartışılmadığını ifade eden Çelik, bunun, Türk idari sisteminde yer almadığını söyledi. Çelik, ''Yeni bir kadrolaşma merci aranıyor'' görüşünü savundu.

Çelik, Anayasa değişikliğine, mevcut yöntemiyle usulden ve esastan karşı olduklarını yineledi.

-''ATATÜRK'E KARŞI OLAMAZ''-

BDP Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal da madde üzerinde görüşlerini açıklarken, insan haklarının, demokrasi ve hukukun üstünlüğünün göstermelik olmaktan çıkarılması gerektiğini vurguladı.

Türkiye'de insan hakları açısından her gün bir şeyin yaşandığını belirten Birdal, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun toplantılarının 2-3 günde bir yapılması gerektiğini söyledi.

Birdal, AK Parti'nin 8 yıldır iktidarda olduğunu ancak Anayasa değişikliğinin neden kısa bir süreye sıkıştırılarak, sabahlara kadar görüşüldüğünü sordu. Birdal, ''Anayasa 177 maddeden oluşuyor, her gün 2 madde getirilir, görüşülürdü'' dedi.

AB bütçesinin her 10 yılda bir yapıldığına işaret eden Birdal, ''Acaba AB bütçesinden alacağımız fonun miktarını artırmak için mi bu kadar sıkıştırdık bunu? Bilmem kaç avro alabilmek için apar topar değişiklik getiriliyor'' görüşünü ileri sürdü.

Birdal, çocuklar, siyasetçiler, il başkanları cezaevinde olduğu, seçim barajı yüzde 10'da kaldığı sürece ''evet'' diyemeyeceklerini ancak statik de olmadıklarını söyledi.

AK Parti Grubu adına konuşan Kırıkkale Milletvekili Vahit Erdem, CHP'li Altay'a yanıt verdi. Erdem, cumhuriyetin koruyucusu ve kollayıcısının sadece CHP olamayacağını, cumhuriyete sahip çıkmanın herkesin görevi olduğunu belirtti.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dahil, hiçbir Başbakanın Atatürk'e karşı olamayacağını belirten Erdem, bütün başbakanların Atatürk'ün gösterdiği muasır medeniyet seviyesine ulaşmak için gece gündüz çalıştığını kaydetti.

Erdem, kamu denetçiliği kavramının yeni olmadığını, bunun 1215'teki Magna Carta'da, Osmanlı İmparatorluğu'nda da yer aldığına işaret etti.

AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Yahya Akman, Adalet Komisyonunda bekleyen devlet sırrı ve ticari sırlarla ilgili yasa tasarılarının kabul edilmesi halinde Bilgi Edinme Kanununun tam anlamıyla taçlanacağını belirtti.

Akman, kamu denetçiliğinin gelmesiyle birlikte vatandaşların tam olarak ''bilgi edinmek anayasal hakkım'' diyebileceğini ifade etti.

10. MADDE'NİN GÖRÜŞÜLMESİNE BAŞLANDI

Teklifin 10. maddesi, Anayasanın ''Milletvekilliğinin Düşmesi'' başlıklı 84. maddesindeki ''beyan ve eylemleriyle partisinin temelli kapatılmasına neden olan milletvekilinin, milletvekilliğinin sona erdirilmesi''ne ilişkin fıkrayı yürürlükten kaldırıyor.

Madde üzerindeki ilk sözü CHP grubu adına Antalya Milletvekili Atilla Emek aldı.

-DEVLET BAKANI YILMAZ: ''OMBUDSMANLIK KURUMUNUN OLUŞTURULMASINI ÖNGÖREN DÜZENLEME, KAMU YÖNETİMİNDE ŞEFFAFLIĞI ARTIRACAK, TÜRKİYE'NİN AB İLE UYUMU AÇISINDAN İLERLEME SAĞLAMASINA YOL AÇACAK''

Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, Ombudsmanlık kurumunun oluşturulmasını öngören düzenlemenin, kamu yönetiminde şeffaflığı artıracağını, Türkiye'nin AB ile uyumu açısından ilerleme sağlamasına yol açacağını söyledi.

Yılmaz, TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifi üzerinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.

Teklifin ''Kamu denetçiliği'' (ombudsmanlık) kurumunun oluşturulmasını öngören 9. maddesinin, kamu yönetiminde hesap verebilirliği, şeffaflığı artıracak, Türkiye'nin AB ile uyumu açısından ilerleme sağlamasına yol açacak bir düzenleme olduğunu söyledi.

Kurumun bağımsız olabilmesi için, bağlı olması gereken en elverişli kurumun, bütün halkın iradesinin yansıdığı TBMM olduğuna işaret eden Yılmaz, ''TBMM'nin, bu kurumun bağımsızlığının teminatı olacağına inanıyorum'' dedi.

Bakan Yılmaz, kurumun yargı yolunu engellemeyeceğini belirterek, isteyen için her zaman yargı yolunun açık olacağını, kurumun sadece tamamlayıcı bir unsur olacağını kaydetti. Yılmaz, ''21. yüzyılda artık bireylerin, toplumun denetimi son derece önemli hale gelmiştir. Kurum da bu kanalları güçlendirecek bir mekanizma olacaktır'' diye konuştu.

Başdenetçinin bağımsızlığının çok önemli olduğuna işaret eden Yılmaz, saygınlığın oluşturulamaması halinde bu kurumların çalışamayacağını söyledi.

-''(TATLANDIRICI MADDE) İFADESİ, KURUMU KÜÇÜK DÜŞÜRÜR''-

Bakan Yılmaz, muhalefetin, ''yargıyı siyasi iradeye bağlıyorlar'' eleştirisini kabul edemeyeceklerini ifade ederek, ''tatlandırıcı bir madde gibi'' ifadenin bu kurumu küçümser duruma düşürdüğünü ve bundan kaçınılması gerektiğini vurguladı.

Devlet Bakanı Yılmaz, ''Aslında sadece denetim açısından değil, kamu yönetiminin bu denetimden dolayı kendisine dönük çeki düzen vermesi anlamında, vatandaşa yönelik işlemlerin kalitesini iyileştirme anlamında önemli bir fayda getirecektir'' diye konuştu.

TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, madde üzerinde verilen 15 önergeden 7'sini işleme aldı.

MHP, CHP ve BDP'nin ayrı ayrı verdikleri önergeler reddedilirken; AK Parti'nin aynı mahiyetteki 4 önergesi de birleştirilerek oylandı. Bu önergeler de kabul edilmedi. CHP, önergelerin oylamasından önce yoklama istedi.

Daha sonra maddenin gizli oylamasına geçildi.