90 Yıllık Osmanlı Rüyası
Selçuk Üniversitesi (SÜ) Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Muşmal, hayata geçirilmesi beklenen Konya-Antalya Tren Projesi’nin 90 yıllık bir proje olduğunu vurgulayarak, “90 yıllık bir rüya olan proje kapsamında, Konya-Antalya güzergahının Beyşehir’den geçmesi öngörülüyor” dedi.
Doç. Dr. Muşmal, açıklamasında, demiryolu projesinin yöre insanı için tarihi bir rüya olduğunu, bu projenin 90 yıl önce de gündeme geldiğini belirterek, “Konya-Antalya arasındaki demiryolu projesi 1928 yılında, yani bundan tam 90 yıl önce gündeme getirilmiştir. 1928 yılında Bayındırlık Bakanlığı’na verilen teklifte, sözkonusu demiryolu hattının Beyşehir’den geçmesi öngörülmektedir” dedi.
“KARARNAME HAZIRLANMIŞ, MUSTAFA KEMAL ATATÜRK ONAY VERMİŞ” Doç.Dr.Hüseyin Muşmal, o tarihlerde Bayındırlık Bakanlığı’na yapılan bir teklifin görüşülmesi sonrasında, Başbakanlık tarafından uygun görülen proje konusunda hazırlanan kararnamenin o dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından onaylanarak kabul edildiğini belirtti.
Projeye göre Konya-Antalya arasında inşa edilmesi uygun görülen demiryolu hattının Beyşehir’den geçmesinin öngörüldüğünü bildiren Doç.Dr.Muşmal, yaptığı araştırmalar sonucunda Osmanlıca yazılı olan kararnamenin çekilmiş bir fotoğrafının kendi eline de ulaştığını ve bu tarihi belgeyi yıllardır arşivinde sakladığını vurguladı.
Muşmal, 90 yıl önce hayata geçirilmesi için düğmeye basılan Konya-Antalya demiryolu projesi konusunda daha sonraki süreçte bir gelişme yaşanmadığını, ancak aradan geçen uzun yıllar sonrasında konunun bu defa hızlı tren projesi kapsamında günümüzde yeniden gündeme geldiğini söyledi.
TARİHİ KARARNAMEDE NELER YAZIYOR?
Muşmal, o günlerde yayımlanan Konya-Antalya demiryolu hattı projesine ait bilgilerin yer aldığı kararnamenin içeriği konusunda ise şu bilgileri verdi:
“1928 yılında, Fon Jallas grubunun vekili olan Eski Maliye Nazırlarından Hamid Ziya Paşa, Nafia Vekâleti’ne (Bayındırlık Bakanlığı) bir müracaat yapmış ve “Manavgat, Beyşehir, Konya, Aksaray, Kırşehir yolu güzergahından Ankara’ya ulaşmak üzere Konya-Antalya arasında bir demiryolu inşası projesini gündeme getirmiştir. Paşa, müracaatında demir yolunun nasıl ve ne şekilde yapılabileceği konusunda o zamanki Hükümete bazı tekliflerde bulunmuştur. Hamid Ziya Paşa’nın bu projesi, Nafıa Vekaleti’nden (Bayındırlık Bakanlığı) Başvekâlete (Başbakanlığa) iletilmiş, proje hakkında Erkan-ı Harbiye Riyaseti’nin (Genel Kurmay Başkanlığı) de görüşü sorulmuştur. Erkan-ı Harbiye Riyaseti (Genel Kurmay Başkanlığı) projeyi oldukça önemsemiş, projenin çok uygun olduğu dile getirilmiş ve hatta güzergâh konusunda katkı yapmış ve bazı önerilerde bulunmuştur.
“GENELKURMAY DA UYGUN GÖRMÜŞ”
Erkan-ı Harbiye Riyaseti (Genel Kurmay Başkanlığı) tarafından, Manavgat-Beyşehir-Konya-Aksaray-Kırşehir yoluyla Ankara’ya ulaşmak üzere planlanan demiryolu hattının, Aksaray’dan sonra Ankara’ya değil, Kayseri’ye yönlendirilmesi, böylece Arabsun, Nevşehir, Avanos, Ürgüp gibi kazalardan da geçirilmesinin askerlikçe uygun olduğu ve bunun iktisaden çok önemli görüldüğü ifade edilmiştir. Ayrıca Manavgat-Beyşehir-Konya hattının inşası ile birlikte Beyşehir- Eğirdir ve Afyon-Dinar bağlantısının da sağlanması teklif edilmiştir. Böylece projenin hayata geçirilmesi sahil ile Konya arasındaki demiryolu irtibatının kurulmuş olacağı ve bu durumunda hem askeri hem iktisadi açıdan çok önemli olacağının altı çizilmiştir. Proje hükümet tarafından görüşülmüş ve hükümete hiçbir mali külfet oluşturmamak, dört ay içerisinde işe başlanarak uygun bir müddette bitirilmek koşulları ile projenin uygun olduğu belirtilmiş ve teklif usulünce muamele edilmesi tasvip ve kabul edilmiştir. Konu hakkındaki kararname, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ve İcra Vekilleri Heyeti üyeleri tarafından imzalanmış ve 9 Eylül 1928 tarihinde bu konuda bir kararname çıkarılmıştır.”
