Avrupa Birligi (AB), üyelerinden Polonya'ya karsi hukukun üstünlügünü ihlal ettigi gerekçesiyle bir kez daha yasal süreç baslatti.
AB Komisyonundan yapilan açiklamada, Polonya Anayasa Mahkemesinin temmuz ve ekim aylarinda aldigi kararlar hakkinda ciddi endiseler bulundugu belirtildi.
Polonya Anayasa Mahkemesi, ülkedeki ulusal yasalarin belli konularda AB hukukunun üzerinde olduguna hükmetmisti.
AB Komisyonu, Polonya'daki bu kararin Birlik hukukunun uygulanmasina, AB'nin en yüksek yargi makami olan Adalet Divaninin baglayiciligi bulunan kararlarini ihlal anlamina geldigini bildirdi.
Komisyon, ayrica Polonya Anayasa Mahkemesinin "bagimsizligi ve tarafsizligi hakkinda ciddi süpheleri" bulundugunu, mahkemenin yasayla kurulan "yargi makaminin tasimasi gereken kosullari" yerine getirmedigi düsüncesinde oldugunu kaydetti.
AB ile Polonya arasinda son yillarda hukukun üstünlügü ve yargi bagimsizligi gibi alanlarda sik sik tartismalar ve gerginlikler yasaniyor.
AB, Birlik hukukunun ulusal mevzuatin üzerinde bulundugunu belirtiyor. AB ayrica Polonya'daki mahkemelere yargiçlarin atanmasinin sorunlu oldugu, yargi bagimsizliginin saglanmadigi gibi gerekçelerle Polonya'yi elestiriyor.
AB Komisyonu, bu kapsamda daha önce de ilki 2017'de olmak üzere 2019 ve 2020'de Polonya hakkinda ihlal süreçleri baslatmisti.
- AB'nin ihlal süreci
AB'nin bir üye ülke hakkinda baslattigi ihlal sürecinde önce Komisyon tarafindan resmi bildirim mektubu gönderiliyor ve 2 ay içinde cevap verilmesi bekleniyor.
AB Komisyonu, üye ülkenin AB hukuku içinde yükümlülüklerini yerine getirmedigine karar verirse resmi bir talep gönderiliyor ve AB hukukuna uygun davranilmasi isteniyor. Üyenin buna da 2 ay içinde cevap vermesi isteniyor.
Üye ülkenin hala AB hukukuna uygun davranmadigi kanaatine varilirsa AB Komisyonu meseleyi AB Adalet Divanina götürebiliyor. Birçok konu mahkemeye gitmeden çözülebiliyor.
Ancak AB üyesi ülkenin hukuku zamaninda uygulamadigi düsünülürse AB Komisyonu, Adalet Divanindan üye ülkeye ceza vermesini talep edebiliyor.
AB Adalet Divani, üye ülkenin AB hukukunu ihlal ettigine hükmederse ulusal makamlarin Divan kararini uygulamasi bekleniyor. Karar uygulanmazsa AB Komisyonu yine AB Adalet Divanina basvurarak üye ülkeye mali ceza verilmesini isteyebiliyor. Bu da günlük veya tek seferde verilecek bir para cezasi olabiliyor.
- Polonya'ya daha önce ceza verilmisti
AB Adalet Divani, son olarak temmuzda yargiçlara yönelik disiplin mekanizmasinin durdurulmasi gerektigi yönünde karar almisti. AB mahkemesi, bu karari uygulamadigi gerekçesiyle Polonya'ya günlük 1 milyon avro para cezasi vermisti.
AB Komisyonu, Kovid-19 ekonomik sonuçlari ile mücadele amaciyla üye ülkeler için hazirlanan kurtarma fonu kapsaminda Polonya'ya verecegi 23,9 milyar avro fonu da henüz onaylamadi.
AB içindeki bazi ülkeler, Polonya ve AB ile benzer sorunlar yasayan Macaristan'a Birlik'in kurtarma fonundan verilecek payin "sartlilik mekanizmasi geregi" onaylanmamasini savunuyor.
AB, Polonya'ya Karsi Hukukun Üstünlügü Alaninda Yine Ihlal Süreci Baslatti
AB Komisyonu, Polonya Anayasa Mahkemesinin 'ulusal yasalarin AB hukukunun üzerinde' oldugu kararina karsi çikiyor.
