'Abbas'ın Taraf Olmadığı Bir Anlaşma Hamas'a Ödül Olur'

KUDÜS – ABD Başkanı Donald Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Jason Greenblatt ile ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman, Filistin yönetiminin İsrail ile Hamas arasındaki muhtemel anlaşmaya taraf olması gerektiği yönünde uyarılarda bulundu.

İsrail’in Haaretz gazetesinin haberine göre, ABD’nin İsrail Büyükelçisi Friedman, Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin yönetiminin taraf olmadığı İsrail ile Hamas arasındaki muhtemel bir anlaşmanın Hamas’a “büyük bir ödül” olacağı değerlendirmesinde bulundu.

Habere göre Friedman, ABD Yahudi Kongresi üyeleriyle kapalı oturumda telefonla yaptığı konuşmada, Gazze de dahil olmak üzere tüm Filistinlilerle yapılmadığı sürece barış anlaşmasının sağlanmayacağını söylediği belirtildi.

Friedman, Filistin yönetimini “es geçerek” Gazze konusunda Hamas ile bir anlaşmaya kalkışmanın Hamas için “büyük bir ödül” olacağını vurgulayarak, “İdeal bir hükümet (Filistin Hükümeti) olmalı. Filistin yönetimini es geçerek Gazze ile ilgili bir anlaşmaya kalkışmak Hamas için büyük bir ödül olur.” dedi.

ABD ile Filistin yönetimi arasında anlaşmazlıkların olduğunun altını çizen Friedman, ancak ABD’nin Hamas ile Filistin yönetimi arasında bir tercihe zorlanması durumunda Filistin yönetimini Hamas’a tercih edeceğine dikkati çekti.

Öte yandan ABD Başkanı Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Greenblatt ise yaptığı yazılı açıklamada, ABD’nin İsrail Büyükelçisi Friedman’ın açıklamalarını teyit ettiğini belirtti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya yakınlığıyla bilinen Israel HaYom gazetesine göre, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan Greenblatt’ın açıklamalarında, Filistin yönetiminin Gazze’ye ilişkin çözüm arayışında yer alması gerektiği, aksi takdirde boşluğu “başkalarının” dolduracağı vurgusu yapıldı.

Gazetenin haberine göre, Filistin yönetiminin Gazze’ye dönmesine karşı olduklarını ifade eden bazı İsrailli yetkililere tepki gösterdiği belirtilen Greenblatt’ın, aynı zamanda Mısır arabuluculuğunda sürdürülen İsrail-Hamas görüşmelerini sekteye uğratmaya çalışan Filistin yönetimine de eleştiriler yönelttiği kaydedildi.

Greenblatt’ın ABD yönetiminin, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin Gazze’de İsrail ile Hamas arasında ateşkesin sağlanması ve Filistin yönetiminin Gazze’de kontrolü ele alması hususunda ortaya koyduğu çabaları desteklediği belirtildi.

- Muhtemel Hamas-İsrail anlaşması

İsminin açıklanmasını istemeyen Hamaslı bir yetkili 7 Ağustos'ta AA muhabirine yaptığı açıklamada, İslami direniş hareketi Hamas ile İsrail arasında üçüncü tarafların aracılığıyla yürütülen müzakerelerin bu ay sonunda kamuoyuna açıklanarak uygulamaya konulacağını belirtmişti.

Tarafların iki hafta boyunca "birbirini test edeceğini" bildiren Hamaslı yetkili, Mısır ve BM'nin anlaşma için aracılık ettiğini, Türkiye ve Katar'ın da yapıcı bir rol oynadığını ifade etmişti.

Buna göre, muhtemel anlaşmanın detayları şu şekilde:

- Refah Kapısı açılacak, abluka hafifleyecek

İlk olarak İsrail ablukası altındaki Gazze Şeridi'nin Mısır'a açılan sınır kapısı Refah, kalıcı olarak açılacak. İsrail'den Gazze'ye ticari malların ithalat ve ihracatının yapıldığı Kerm Ebu Salim Sınır Kapısı’ndaki İsrail ablukası da hafifletilecek.

- Gazze için Mısır tarafına liman ve havalimanı inşa edilecek

Mısır'ın Sina Yarımadası'nda Gazze'nin de kullanabileceği bir liman ve havalimanı inşa edilecek.

- 5 yıllık ateşkes sağlanacak

Taraflar arasında en az 5 yıllık ateşkes ilan edilmesi planlanan anlaşmada, Hamas'ın elinde olduğu iddia edilen 2 İsrailli asker ile 2 İsrailli sivili iade etmesi maddesi de yer alacak.

Ayrıca Filistinliler Gazze'den İsrail tarafına yanan balon ve uçurtma göndermeye son verecek.