ABD'de Kasımda Yapılacak Başkanlık Seçimleri

WASHINGTON – ABD’de başkanlık seçimleri kapsamında Cumhuriyetçi Parti’nin aday adayları, New Hampshire eyaletinde yapılacak ön seçimler öncesinde canlı yayında son kez kozlarını paylaştı.

Ön seçimlerin 9 Şubat Salı günü yapılacağı New Hampshire eyaletinin Manchester şehrindeki St. Anselm’s College’da düzenlenen açık oturum, ABC News televizyonunda yayınlandı. Oturuma 'emlak zengini' Donald Trump, Teksas Senatörü Ted Cruz, Florida Senatörü Marco Rubio, eski beyin cerrahi Ben Carson, eski Florida valisi Jeb Bush, New Jersey Valisi Chris Christie ve Ohio Valisi John Kasich katıldı.

Partinin diğer aday adaylarından, bir teknoloji firmasının eski CEO’su Carly Fiorina, anketlerde yeterli oyu almadığı için programa davet edilmezken, oy yüzdesi çok düşük olan eski Virginia Valisi Jim Gilmore da bu tartışma programına da çağrılmadı.

Kamuoyu yoklamalarında New Hamspshire’da Trump ilk sırada yer alırken, senatör Rubio en fazla desteği alan muhafazakar partinin ikinci aday adayı görünüyor.

Programda ilk soru Trump’a yöneltildi. Başkanlık mizacına sahip olup olmadığının sorulması üzerine, “Burada başkanlık için en iyi mizaca sahip olduğumu düşünüyorum” diyen Trump, iş tecrübesinin, kendini dünyanın önde gelen liderleri arasına yerleştireceğini ileri sürdü. Diğer ülke liderleriyle iyi geçinebileceğini ifade eden Trump, adaylığını koyduğundan bu yana sürekli dile getirdiği yönetim karşıtı söylemlerini art arda sıraladı.

Iowa eyaletinde 1 Şubat’ta yapılan ön seçimleri, partilerinin aday adayları arasında ilk sırada tamamlayan senatör Cruz ise Trump’ın başkanlık için “doğru mizaca” sahip olup olmadığına, seçmenlerin karar vermesi gerektiğini söyledi. Ancak Cruz, partisinin başkanlık adayı aralarından kim seçilirse seçilsin Başkan Barack Obama ve Demokrat Parti’nin aday adayları Hillary Clinton ve Bernie Sanders’tan daha iyi başkan olacağını iddia etti.

Cumhuriyetçi Parti içinde Iowa’daki yarışı üçüncü sırada tamamlayan Florida Senatörü Rubio ise 'tecrübesizliğiyle' diğer aday adaylarının eleştirisine maruz kaldı. Özellikle New Jersey Valisi Christie, Rubio’nun her konuşmasının sonunda 'ABD’nin ne kadar büyük bir ülke' olduğunu tekrarlayıp durmasına tepki göstererek, “Marco, ABD’nin başkanı olduğunda, bir eyaletin valisi olduğunda, ABD’nin ne kadar harika olduğunu anlattığın 25 saniyelik ezberlenmiş bir konuşma, nihayetinde bir kişi için bir sorunu çözmüyor” dedi.

Programda katılımcılara Irak savaşından Kuzey Kore’ye, terör örgütü DAEŞ’ten Guantanamo tutukevine, Obama’nın cami ziyaretinden göçmenlik ve sağlık reformu konularına kadar ülkenin iç ve dış politikasına dair çok sayıda soru yöneltildi.

Donald Trump, ABD’nin Irak savaşına karşı olduğunu belirtirken, Marco Rubio, Başkan Obama’nın ülkesinin dünyadaki liderliğini zayıflattığını ileri sürerek, “Biz dünyanın geri kalanı gibi olmak istemiyoruz” ifadesini kullandı.

- Kuzey Kore’nin uzun menzilli füze fırlatması

Katılımcılara, programdan birkaç saat önce Kuzey Kore’nin gerçekleştirdiği uzun menzilli füze fırlatmasına yaklaşımları da soruldu.

Kuzey Kore’nin yeni hamlesine dair istihbarat bilgisine sahip olmadığını ifade eden Cruz, Pyongyang yönetiminin uzun menzilli füze fırlatacak seviyeye ulaşması konusunda Bill Clinton yönetimini suçladı.

Anketlerde önde görülen Trump ise Kuzey Kore meselesinin Çin’in yardımıyla çözülebileceğini söyledi. Trump, “Çin ile iyi geçinebilirim. Çin’in bu soruna çözüm üretebilir. Onlar bunu hızlıca yapabilir. Kuzey Kore konusunda yapmamız gereken bu” değerlendirmesinde bulundu.

- Trump yuhalandı

Barack Obama’nın hafta içinde Baltimore İslam Toplumu’ndaki camiye gerçekleştirdiği ziyaretin hatırlatıldığı programda, senatör Rubio’ya başkan olması halinde bir camiyi ziyaret edip etmeyeceği soruldu. “Ziyaret edebilirim” cevabını veren Rubio, konuyu ABD’deki Hristiyanların dini özgürlüklerinin ihlal edilmesine getirdi.

Öte yandan Donald Trump, programda yuhalandı. “Kamulaştırma yetkisi” üzerine yöneltilen soruya “bunun ülkeleri için bir gereklilik” olduğu yanıtını veren Trump’a, Jeb Bush tepki gösterdi.

Bush, Trump’ın Atlantic City’deki kumarhaneleri için otopark yeri inşa etmek üzere yaşlı bir kadının özel mülkünü “kamulaştırma yetkisini” kullanarak elinden almak istediği iddiasında bulundu.

Trump, bunun üzerine Bush’un “sert çocuğu oynamak” istediğini söyledi. Bush’un “Yaşlı bir kadından mülkünü almanın sertlikle ne ilgisi var?” sözleri üzerine, izleyiciler Trump’ı yuhaladı.

- Partinin 3 aday adayı ilk ön seçimlerin ardından yarıştan çekilmişlerdi

Cumhuriyetçi Parti’de Iowa ön seçimlerinin ardından Kentucky Senatörü Rand Paul, eski Arkansas valisi Mike Huckabee ve eski Pensilvanya senatörü Rick Santorum adaylıktan çekilmişti.

Demokrat Parti cephesinde ise eski Maryland Valisi Martin O’Malley Iowa’da yeterli desteği göremediği için adaylıktan çekildiğini açıklamıştı.

Demokrat Parti’de eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile Vermont Senatörü Bernie Senders adaylık için yarışıyor.