ABD ekonomisi dün son yıllardaki en kritik günlerinden birini yaşadı. Hükümetin 16 gündür kapalı olduğu ülkenin borç tavanına ulaşıp temerrüde düşmesine saatler kala Kongre çözüm için umut vaad eden adımlar attı. Kongre 'nin Senato kanadında Demokrat Çoğunluk Lideri Harry Reid ve Cumhuriyetçi azınlık lideri Mitch McConnell, yoğun pazarlıkların ardından çarşamba sabahı iki partinin de destek verdiği bir anlaşmaya ulaştı. Hükümeti 15 Ocak 2014 'e kadar finanse eden ve borç limitini 7 Şubat 'a kadar yükselten plan için Senato 'da yerel saatle akşam yapılacak oylamadan olumlu sonuç çıkması bekleniyordu. Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi 'nin de dün akşam yapılması planlanan tasarıya onay vereceği tahmin ediliyordu. Tasarı onaylansa bile yasal işlemlerin yetişmemesi durumunda ülkenin mecburen temerrüde düşmesi riski ise Beyaz Saray 'dan gelen açıklamayla ortadan kalktı. Beyaz Saray sözcüsü Jay Carney 'nin borç limitinin tahmin edildiği gibi geceyarısı değil perşembe akşamı aşıldığını açıklaması Kongre 'ye anlaşmayı tamamlamak için zaman kazandırdı.
'Hükümet perşembe açılır '
Cumhuriyetçi Parti, ABD Başkanı Barack Obama 'nın sağlık reformunun hayata geçmesini engellemek için hükümeti kapatmış, ardından temerrüt riskine rağmen borç tavanını yükseltmemek için ayak diredi. Ancak Beyaz Saray bu konuda pazarlığa girmeyi reddetti. Ülkenin temerrüde düşmesinin sorumluluğunu taşımak istemeyen Cumhuriyetçiler de dün itibariyle geçici çözüme sıcak baktıklarının sinyallerini verdi.
Ancak borç limitinin yükseltilmesini sağlayan tasarı onaylansa bile ABD 'ye sadece 114 günlük bir rahatlama sağlayacak. 15 Ocak 'ta hükümetin tekrar kapanması sözkonusu olacak, 7 Şubat 'ta ise borç limiti yine aşılacak. Hazine Bakanlığı 'nın elinde bazı olağanüstü önlemler alarak borç limitinin aşılmasını erteleme imkanı bulunuyor. Ancak her halükarda ABD ile birlikte dünya ekonomisini de tehlikeye atan krizin birkaç ay içinde tekrarlanması bekleniyor.
'Borç limiti'sorunu nedir?
ABD 'nin mevcut borç limiti şu anda 16.7 trilyon dolar. Hazine Bakanlığı 'nın Kongre 'nin bütçede onay verdiği harcamaların faturasını ödemek için daha fazla borçlanması yasal olarak mümkün değil. Dolayısıyla borç limiti aşıldığında emeklilerin sağlık harcamalarından askerlerin maaşlarına kadar birçok ödeme tehlikeye düşüyor. Hükümet 2011 'de 14.3 trilyon dolardan 16.7 trilyon dolara çıkardığı borç limitini bu kez 17 trilyon doların üzerine çıkarmayı planlıyor. Hükümet bilgisayarlar aracılığıyla hergün 2 milyon faturayı otomatik ödediği için para bittiğinde ilk hangi programın kesintiye uğrayacağını bilmek mümkün değil.
Bipartisan Policy Center düşünce kuruluşu borç limitinin aşılması halinde vergi gelirleriyle birlikte 15 Kasım 'a kadar hükümetin faturalarının yalnızca yüzde 68 'ini ödeyebileceğini hesaplıyor.
ABD şimdilik kurtuldu!
Kongre dün, borç limitini yükselterek ülkenin temerrüde düşmesini engellemek için olumlu adımlar attı. Senato’dan borç limitini 7 Şubat’a kadar erteleyen bir anlaşma çıktı. Ama114 gün sonra ABD’yi yeni bir borç limiti krizi bekliyor