Acı Keçeleri Ve Taş Düğmeler Yürek Dağlıyor

BEHÇET ALKAN - Çanakkale 1915 Gezici Savaş Malzemeleri Müzesi envanterine yeni dahil edilen, ameliyat edilen askerlerin acıya katlanmaları ve dillerini yutmamaları için ağızlarına konan acı keçeleri ile kıyafetlerine diktikleri taş düğmeler, ziyaretçilere duygu dolu anlar yaşatıyor.

Çanakkale 1915 Gezici Savaş Malzemeleri Müzesi, Çanakkale Savaşı'nda verilen destansı mücadeleyi ve kahramanlıkları yeni nesillere anlatmak için Türkiye'yi gezerek, bugüne değin gündeme gelmeyen ve bilinmeyen materyalleri ziyaretçilere sunuyor.

Kısıtlı imkanlarla vatan savunması yapan Mehmetçiğin kıyafetlerinde kullanılan 'taş düğme' ve uyutulmadan yapılan ameliyatlarda acıya direnmeye çalışan yaralıların ısırması için kullanılan 'acı keçesi' müzeyi ziyaret edenlerin adeta yüreğini dağlıyor.

Çanakkale Gezici Müzeler Koordinatörü Cengiz Yürükaslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 'taş düğme' ve 'acı keçesi'nin müze envanterine yeni eklendiğini söyledi.

Yürükaslan, Çanakkale Savaşı'nda kullanılan ancak bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış, özelliği ve önemi olan bazı malzemelerin ziyaretçilere bir ibret vesikası olarak sunulduğunu dile getirdi.

Savaşta cephelerde sürünerek ilerlemek zorunda kalan Türk askerlerinin kıyafetlerindeki düğmelerin sıklıkla koptuğunu, kahramanların kopan düğmeler yerine ince taşları delerek el yordamıyla düğme imal ettiklerini anlatan Yürükaslan, 'Çanakkale Savaşı'nda kullanılmış pek çok malzeme var ama bunların birçoğu bugüne kadar gündeme gelmemiş, özelliği ve önemi olan malzemeler. Bu tür malzemeleri müzede ziyarete açarak yeni nesle, o dönemde yaşanan zorlukları anlatmaya çalışıyoruz.' diye konuştu.

Düşman uçakları tarafından havadan atılan ve yere düştüğünde sivri ucu havada kalan 'zehirli yıldız' adı verilen silahın, ayağına saplanan askeri savaştan bertaraf ettiğine değinen Yürükaslan, paslı demirin saplandığı bacağın kangrene dönüşmemesi için kesildiğini, bu ameliyat sırasında ise acıya katlanamayan askerin ağzına ısırması için keçe konulduğunu aktardı.

Yürükaslan, 'Acı keçesi, pek bilinmeyen ve duyulmayan bir malzeme. Zehirli yıldız denilen metal parçaları havadan uçakla atılırdı. Bastığında tabandan giren bu metalin kangren sonucu ölüme yol açmaması için o bacak kesilirdi. Uyuşturucu, sakinleştirici ilaçlar olmadığı için, bacağı kesilirken acıdan dilini yutmasın diye askerin ağzına bu keçeler bırakılırdı.' dedi.

- 31 ayrı noktada açıldı

Gezici müzenin, 2016 yılında ülke genelinde 31 ayrı noktada ziyarete açıldığını ve yaklaşık 5 milyon kişinin ücretsiz gezdiğini aktaran Yürükaslan, müzenin, iman gücü ve vatan sevgisiyle zorluklara aldırış etmeden savaşan kahramanları gençlere anlatmak için önemli bir araç olduğunu vurguladı.

Yürükaslan, gelecek dönemde bugüne kadar bilinmeyen yeni buluntuların da envantere alınarak ülke genelinde sergileneceğini kaydetti.

Müzeyi ziyaret edenlerden İlyas Çalık ise taş düğme ve acı keçelerinden çok etkilendiğini belirterek, 'Bunları görünce diyecek yok, ancak gözlerden yaş akıtılır. Duygulanıyor, geçmişe gidiyoruz. Atalarımızın ne büyük kararlılıkla bu ülkeyi bize bıraktıklarını bizim de bundan sonra neler yapmamız gerektiğini düşünüyor insan.' ifadelerini kullandı.

Daha önce taş düğmelerle ilgili bilgisi olmadığını belirten İshak Oktan ise gördüğü bu malzemelerin, her türlü donanıma sahip düşmana karşı verilen savaşta, maneviyatın maddiyata karşı zafer elde etmesi yönünden en büyük gösterge olduğunu dile getirerek, 'Sakinleştirici ve ağrı kesici olmadan ameliyatlarda kullanılan acı keçeleri ile taş düğmeler bize gösteriyor ki madde maneviyatı yenemiyor. Bunlar atalarımızın hangi şartlar altında mücadele ettiğini en somut göstergesidir.' şeklinde konuştu.