Akciğer Kanserinde Bilgisayarlı Tomografi İle Erken Tanı

Türk Akciğer Kanseri Derneği Başkanı Doç. Dr. Ufuk Yılmaz, dünyada her yıl kasım ayının "Akciğer Kanseri Ayı" olarak belirlendiğini ifade etti.

Önlenebilir kanserler arasında yer alan akciğer kanserinin, kansere bağlı ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer aldığını belirten Yılmaz, sigara ve diğer tütün ürünlerinin tüketilmesinin akciğer kanserinin en önemli nedenlerinden biri olduğunu vurguladı.

Yılmaz, tütün ile mücadele programlarını sürdüren ülkelerde akciğer kanser sıklığının azaldığına dikkati çekerek, hiç sigara içmeyen kadınların, hiç sigaraya içmeyen erkeklere göre daha çok akciğer kanseri riskine sahip olduğunun altını çizdi. Bu nedenle kadınların pasif içicilikten de özenle uzak durmaları gerektiğine işaret eden Yılmaz, şöyle konuştu:

"Kadınlar, 40 yaşından önce sigarayı bırakarak sigaraya devam ile oluşabilecek tehlikelerin yaklaşık yüzde 90'ından korunabilir. 30 yaşından önce bırakacak olursa tehlikelerin yaklaşık yüzde 97'sinden korunabilir. Bu, 40 yaşına kadar sigara güvenle içilebilir anlamı taşımamaktadır. Çünkü 40 yaşına kadar sigara içen kadınlarda ölüm riski, hiç içmeyenlere göre yüzde 20 artmaktadır. 40 yaşına kadar sigara içen ve sonra da içmeye devam eden kadınlarda ise ölüm riski, hiç sigara içmeyenlere yüzde 300 artmaktadır."

-"Dumana maruziyet riski erkeklerde yüzde 37, kadınlarda yüzde 22 artırıyor"

Yılmaz, çevresel sigara dumanı maruziyeti ile akciğer kanseri riskinin erkeklerde yüzde 37, kadınlarda yüzde 22 artırdığını ifade ederek, şunları kaydetti:

"Diğer çevresel faktörlerden radon gazı maruziyeti de akciğer kanser riskini yüzde 8-11 oranlarında arttırmaktadır. Bu oran sigara içenlerde veya çevresel sigara dumanına maruz kalanlarda daha yüksektir.

Asbest maruziyeti de akciğer kanser riskini 1,5-5,4 kat arttırmaktadır. Taşocağı veya yeraltında çalışanların maruz kaldığı silika, akciğer kanser riskini 1.6-2.2 arttırmaktadır. Sigara içmeyen kadınlarda, zararlılara karşı kullanılan kimyasal maruziyeti akciğer kanseri riskini 3 kat arttırmaktadır. Bu nedenle, ilaçlama faaliyetlerine katılanların maksimum koruyucu önlemi almaları şarttır. Östrojen içeren hormon tedavisi alan sigara içmeyen kadınlarda, akciğer adenokanser riski, yüzde 76 artmaktadır.

Ailesinde akciğer kanseri bulunan kişilerde akciğer kanser gelişme riskinde, yüzde 40-50'lik artış vardır. Yeni bir araştırmaya göre, akciğer kanser riski birinci derece yakınlarında akciğer kanseri bulunan hiç sigara içmemiş erkeklerde 2.71 kat, kadınlarda 2.59 kat artmıştır."

-"Hastalığın görülme sıklığı 70 yaşından sonra zirve yapıyor"

Türkiye'de her yıl 30 bin kişiye yeni akciğer kanseri tanısı konulduğunu belirten Yılmaz, yeni akciğer kanserli hastaların 27 bininin erkek, 3 bininin ise kadın olduğunu ifade etti.

Yılmaz, her iki cinsiyette de 50 yaşından itibaren başlayan görülme sıklığındaki artışın, 70'li yaşlarda zirve yaptığına dikkati çekerek, "2012 yılı itibariyle, ülkemizde yeni ve eski akciğer kanserli 49 bin 264 hasta bulunmaktadır. Her yıl 30 bin kişiye yeni akciğer kanseri tanısı konuluyor" diye konuştu.

-Karanlık dönemde sona doğru

Yılmaz, öksürmekle kan tükürme, tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, yeni veya farklılaşan öksürük, omuz, sırt veya göğüste sancı veya ağrı, solunum sıkıntısı, ses kısıklığı veya hışıltılı solunum, yorgunluk veya halsizlik gibi yakınmaları olan kişilerin mutlaka hekime başvurması gerektiğini vurgulayan Yılmaz, özellikle sigara içenlerin bu bulgulara karşı daha duyarlı olması gerektiğini dile getirdi.

Yılmaz, erken akciğer kanserinin bulgu ve belirtisinin olmaması nedeniyle, hastaların çoğunun ileri evrede saptandığını söyledi.

"Yılda bir tekrarlanan akciğer grafisi ve balgam tahlillerinin, akciğer kanserinden ölümleri engellemede veya azaltmada bir rolünün olmadığının" altını çizen Yılmaz, şunları kaydetti:

"20 yıl süren karanlık bir dönem geçirdik. Ancak bir yöntem, akciğer kanserini erken yakalama yönünde olumlu sonuç verdi.

ABD'de yapılan 'Ulusal Akciğer Kanseri Tarama Çalışması' sonuçlarına göre, akciğer kanseri için yüksek risk taşıyan sağlıklı kişilerde, akciğerin düşük doz bilgisayarlı tomografisi ile 3 yıl boyunca yılda bir kez tarama yapılması, akciğer kanserinden ölüm oranlarında yüzde 20, tüm nedenlere bağlı ölüm oranlarında yüzde 7'lik azalma sağlamaktadır.

Bu sonuçlar, akciğer kanseri için yüksek risk taşıdığı bilinen 55-74 yaş arası sağlıklı kişiler için geçerlidir.

Sigarayı bırakma programları ile birlikte uygulanacak erken yakalama tarama programlarının daha iyi sonuç vereceği beklenmektedir."