Akdeniz Medreseleri'nin Restorasyonu Bu Yıl Tamamlanıyor

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, tarihi yapının restorasyonu hakkında bilgiler verdi.
Demir, medreselerin inşaatının 1463'te Fatih Sultan Mehmet Han tarafından başlatıldığını hatırlatarak, yapının şehrin merkezini oluşturma amacıyla inşa edildiğini söyledi.

Medreselerin de içinde yer aldığı külliyenin yüzyıllar boyunca halkın sosyal ihtiyaçlarına cevap verdiğini aktaran Demir, yapının tarihi açıdan çok önemli olduğunu dile getirdi.
Demir, 2004'te belediye başkanı seçildiğinde sadece Fatih Camisi'nin problemlerini çözmek için kurul oluşturduklarını anımsatarak, çok yönlü bir çalışma yaptıklarını ifade etti.

Akdeniz Medreseleri'nin restorasyonunun uzun süre önce başladığına işaret eden Demir, şunları kaydetti:
"Restorasyon, Vakıflar Genel Müdürlüğünce gerçekleştiriliyor. Yaklaşık 26 milyon liralık bir bütçesi var. Bu yıl içerisinde bitirilmesi gündemde. Fakat bu anıt eserlerin bazı problemleri var. Restorasyon veya güçlendirme yapılırken mimarlar mevcut duruma bakıyor ve mimari bir proje hazırlıyor. Bu projeler Anıtlar Kurulu'ndan da onaylanıyor. Bundan sonra ihaleler yapılıyor ve çalışmalar başlıyor. Fakat, o projede öngörülemeyen bazı gerçeklerle karşılaşıyoruz. Bu her zaman mümkün. Burada da öyle bir problem var. Özellikle Fevzi Paşa Caddesi kısmında özel bir teknikle güçlendirmenin yapılması lazım. Bununla ilgili zorlukları aşmak için yeniden bir kurul aşaması gerekiyor. 2015'in sonu itibariyle bu medreseyi asli fonksiyonlarına döndüreceğiz."
- "Karadeniz Medreseleri'nin projeleri sırada"
Mustafa Demir, öğrenciliği döneminde Fatih Camisi etrafındaki medreselerde kalma fırsatı bulduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:
"Şu an restorasyonu yapılanlar Akdeniz Medreseleri. Belediye olarak Karadeniz Medreseleri'nin projelerini hazırladık. O, Anıtlar Kurulu'ndan onaylandı, restorasyon için sıra bekliyor. Biz, son 10 yıl içinde bu türden orta ölçekte 350 eserin restorasyonunu gerçekleştirdik. Bunların içerisinde Rüstem Paşa Medresesi, Hadım Hasan Paşa Medresesi, Beşikçizade Tekkesi gibi eserleri restore ettik. Burası aslına uygun bir fonksiyonda hizmet verecek. Hangi amaçla kurulduysa o amaca dönecek. Burasının ne olacağı belli. Vakıf olacak. Hem de kadim vakıflardan biri."
- Medrese restorasyonunun içeriği
İstanbul 4 Nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 03.01.2011 tarih ve 4303 sayılı kararıyla uygulanan restorasyon çalışması Mart 2012'de başladı.

Restorasyon, doğu-batı ekseninde uzanan Baş Kurşunlu, Baş Çifte Kurşunlu, Ayak Çifte Kurşunlu, Ayak Kurşunlu olarak adlandırılan medreseleri kapsarken, restorasyonu konu alan bilim heyeti raporunda külliyenin deprem bölgesinde yer aldığına dikkat çekildi.
Raporda 1999 Depremi sonrasında yapılan müdahalelerin yapıları daha büyük zarara uğrattığı aktarılarak, yapıyla ilgili yakın zamanda en büyük onarımın 1966'da gerçekleştirdiği kaydedildi.
Restorasyonun ilk aşamasında yapının duvarlarındaki harçlar kazınarak gereksiz yükten kurtulması amaçlandı.
Raporda, bu işlemden sonra duvarlarda derin çatlakların ortaya çıktığı belirtilerek, bu çatlakların büyüklüklerine göre işlemlere tabi tutulduğu bilgisi yer aldı.
- İstanbul'un en önemli medreseleri
Osmanlı döneminde orta ve yüksek derecedeki eğitimin yapıldığı medreseler, özellikle din ve hukuk adamı yetiştiren, çoğu camilerin yanında bulunan ve bir avlu içinde birçok odalardan ibaret olan okullardı. Osmanlı medreselerinde ilahiyat ve dine ait bilgilerle, hukuk, felsefe, matematik, tıp ve benzeri bilimlerin öğretimi yapılıyordu.
Fatih Sultan Mehmet'in Fatih Camisi çevresinde karşılıklı olarak yaptırdığı medreseler, İstanbul'un en önemli medreseleri olarak sayılıyor.
Fatih Sultan Mehmet, külliyesini 1463-1470 yılları arasında Mimar Atik Sinan'a yaptırdı. Külliyede yer alan caminin doğusunda ve batısında 4'ü büyük, 4'ü küçük 8'er medrese yer alıyor.
Doğudaki medrese topluluğuna Karadeniz, batıdaki medrese topluluğuna Akdeniz deniyor.