Akkuyu NGS'nin Rusya'daki Benzeri Kesintisiz Enerjinin Güvencesi

FİRDEVS YÜKSEL - Türkiye'nin ilk nükleer enerji santrali projesi Akkuyu Nükleer Güç Santrali'yle (NGS) benzer teknolojiye sahip Rusya'nın işletme halindeki en büyük santrallerinden Leningrad NGS, bulunduğu bölgeye kesintisiz enerji sağlıyor.

Rusya'nın Leningrad Bölgesine bağlı Sosnovi Bor şehrinin Finlandiya Körfezi'nde yer alan santral, bulunduğu bölge ile 80 kilometre uzaklıktaki ülkenin en önemli şehirlerinden St. Petersburg'un enerji ihtiyacının yarısından fazlasını karşılıyor.

Leningrad NGS toplam 4 bin megavatı aşan kurulu gücüyle 2019'da Rusya'nın elektrik üretimi konusundaki en iyi üç nükleer santrali arasında yer alıyor. Santral, üçü RBMK-1000 tipi reaktör, biri ise Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom'un Akkuyu NGS de dahil olmak üzere farklı ülkelerde gerçekleştirdiği uluslararası projeleri için referans niteliği taşıyan VVER-1200 tipi reaktörden oluşuyor.

Akkuyu NGS'de de kullanılacak VVER-1200 tipi reaktör 3+ nesil olarak ifade ediliyor ve santral içince aktif ve pasif güvenlik sistemlerini birleştirici özelliği bulunuyor.

- "Fukuşima gibi kazaların yaşanması imkansız"

Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan santral bünyesindeki Leningrad NGS-2'nin Başmühendisi Aleksandr Belyayev, Leningrad NGS ile Akkuyu NGS'nin reaktör tiplerinden güvenlik sistemine kadar tüm özelliklerinin aynı olduğunu söyledi.

Akkuyu NGS'de 4 adet VVER-1200 reaktörün kurulacağını belirten Belyayev, "Bu ünite 3+ yeni nesildir. Bu ünitelerde Fukuşima NGS'deki gibi kazalar mümkün değil çünkü tasarımı bu tür kazaları önleyecek yapıda. Güvenlik önceliği mevzuatımızın gereği. Aynı zamanda, inşaat şirketinin asıl önceliği." değerlendirmesinde bulundu.

Belyayev, söz konusu yeni sistemlere yönelik tüm güvenlik şartlarının 2007'de belirlendiğini ifade ederek, "Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Yukiya Amano 2017'de santralimizi ziyaret etti ve sistemlerin kullanılabilirliğini kontrol etti. Santralimizde Fukuşima gibi kazaların yaşamasının imkansız olduğunu teyit etti." diye konuştu.

Yeni nesil reaktörlerin diğer özelliklerine de değinen Belyayev, şunları kaydetti:

"Eskilere göre bu ünitelerin sahip olduğu güç daha büyük. Ekipman ömrü yaklaşık 60 yıl daha uzun. Bir diğer fark ise daha bilgilendirici bir birime sahip olması. Bir önceki nesil ünitelerle kıyasla üç kat daha fazla ölçüm kanalına sahip. İki buçuk kat daha fazla elektrikle çalışan bağlantı parçalarına sahip. Bütün bunlar otomasyon seviyesini yükseltir ve insan faktörünün etkisini azaltır."

- Radyasyon seviyesi kesintisiz takip ediliyor

Rosatom kontrolündeki Otomatik Radyasyon Durumu İzleme Sistemi Baş Mühendisi Anatoliy Zayev de Leningrad NGS'nin bulunduğu çevrenin radyasyon durumunun kesintisiz olarak izlendiğini ve verilerin analiz edildiğini belirterek, "Santral çevresindeki 30 kilometrelik alanda bulunan 26 ölçüm terminalinden her saat başı gelen bilgi akışı ve gerektiğinde operatörün de anlık bilgi elde edebildiği sistemle günlük ortalama doz yoğunluğu değerleri takip edilebiliyor." bilgisini paylaştı.

Bu sistemle Sosnovi Bor Belediyesi, Moskova ve St. Petersburg'daki acil durum merkezlerine de veri akışı sağlandığını anlatan Zayev, "Toplanan veriler internet üzerinden herkes tarafından görülebiliyor. Santralin, uluslararası kontrol altındaki radyasyon durumuna ilişkin veriler, Finlandiya Devlet Radyasyon ve Nükleer Güvenlik Merkezi'ne de iletiliyor." dedi.

Zayev, sistem aracılığıyla Leningrad NGS civarındaki hava, yağış, toprak, su, bitki, gıda ürünleri gibi ekosistem unsurlarının radyoaktivitesinin de düzenli olarak izlendiğini kaydetti.

Türkiye'nin ilk nükleer güç santrali olacak Akkuyu NGS'ye ilişkin anlaşma, Rusya ile 2010'da imzalanmıştı. Akkuyu'da yapılacak santral, 4 reaktörden oluşacak ve toplam 4 bin 800 megavat kurulu güce sahip olacak.