Akyaka'da Tarihi Kaleden Sonra 2 Kilise Bulundu

Mahalle merkezindeki Çatalçam Sokak Eren Baba mevkiinde bulunan kilise, 2009 yilinda bölgede yapilan kaçak kazi sonrasi ortaya çikarilmisti. Bölgede halkin kutsal kabul ettigi, dualar edilen, adak adanan ve ‘Eren Dede’ denilen bir zatin 1996 yilinda yaptirilan iki mezari bulunuyordu. Vatandaslarin dua ettigi ve adak adadigi mezarlar bos çikti. Mezarlarin yapimi sirasinda kilisenin bazi kisimlari büyük tahrip edilirken, parçalari sökülüp atildi. Hazine avcilari da kaçak kazilar yapti.

2009 yilinda yapilan çalismalarda ise üç nefli (bölümlü), üç apsisli ve dönemin mimarisine uygun olan erken Hristiyanlik dönemine ait bir kiliseye ulasildi. Döneminin özelliklerini gösteren yapinin tabaninda birçogu tahrip olmus mozaikler bulundu. Mozaiklerde dönemin balik, tavus kusu ve degisik konulara yer verilmis.

“Akyaka’nin kültürel degerini arttiracak”

Idyma Antik Kenti Kazi Baskani Mugla Sitki Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Abdülkadir Baran, bölgede birçok tarihi kalintinin bulundugunu söyledi.

Doç. Dr. Baran, “2021 yili itibari ile kazi çalismalarimiz Kültür Bakanligi’na bagli, Mugla Sitki Koçman Üniversitesi adina yürütülen bilimsel kazi çalismasi haline geldi. Mugla Valisi Sayin Orhan Tavli’nin ve Ula Belediye Baskanimiz Özay Türkler’in destekleri ile çalismalar yogunlasmis olarak Akyaka Kalesinde sürüyor. Biz kazi çalismalari kapsaminda sadece antik kent ve önemli kalintilari degil, Akyaka’da, Gökova’da var olan bütün kalintilar üzerinde de çalismalar yapmayi planliyoruz. Bir sonraki çalisma planimizda Akyaka’nin merkezinde ‘Eren Dede’ türbesi, ya da Çatalçam kilisesi olarak bilinen alan olusturuyor. Burasi 2010 yillarinda Üniversitemiz hocalari tarafindan kazisi gerçeklestirilmisti Mugla Müzesi Baskanliginda. O günkü imkanlar dahilinde daha fazla çalisma yürütülememisti. Biz bu çalismalarin tamamlanmasini, Kilisenin eksik kalan kazilarini gerçeklestirmeyi, mozaiklerin, duvarlarin konservasyonunu yapmayi ve burayi bir çati örtüsü ile kapatarak ziyarete hazir hale getirmeyi amaçliyoruz. Bunun için proje çalismalarimiz devam ediyor. Projemiz Koruma Kurulunda onaylandiktan sonra ilgili kurumlara iletilerek, yeterli maddi destegi de bulabilirsek bu kiliseyi, deniz, kum, günesin güçlü oldugu Akyaka’da kültür turizminin bir diger ayagi olarak degerlendirmeyi düsünüyoruz. Bu sayede Akyaka’nin hem kültürel degeri artmis olacak, hem de insanlar geldigi zaman bu orman örtüsü altinda bir kültür varligini da çok saglikli güzele bir sekilde ziyaret edebilecek. Eren Baba türbesi olarak bilinen bu kilise ayni zamanda daha sonraki dönem kalintilarini da ev sahipligi yapiyor. Kilisenin çevresinde de çalismalarimizi devam ettirerek Selçuklu veya olasi Osmanli kalintilari bu kilise ile bütünlesik bir sekilde açmayi planliyoruz” ifadelerini kullandi.

Orman kampinda yeni kilise bulundu

Bir sonraki çalisma planinda ise Akyaka sahili ile Maden Iskelesi arasinda kalan Orman Kampi olarak bilinen alanda yer alan kilise oldugunu söyleyen Baran, “Çatalçam Kilisesine benzer bir baska kilise de Orman Kampi içinde yer aliyor. Çadir kampinin hemen yaninda yer aliyor. Bu kilisenin varligi henüz çogu insan tarafindan bilinmiyor. Bu kilise Çatalçam kilisesine oranla biraz daha iyi korunmus. O kilise de bu kilisedeki çalismalarin tamamlanmasinin ardindan oradaki kiliseyi de gün yüzüne çikararak sergilenmesini ve turizme kazandirilmasini planliyoruz” dedi.



“Kazi çalismalarina sponsor destegi bekliyoruz”

Su anda kazi çalismalarinda en büyük destegi Mugla Valisi Orhan Tavli tarafindan verildigini belirten Baran, “Idyma kazi çalismalari su anda Mugla Valimiz Orhan Tavli’nin büyük destekleri ile yürütülüyor. Ama artik yöre insanlarimizin, kültür ve turizme ilgi duyan insanlarin ve isadamlarinin da bize Kazi Baskanligimiza maddi veya manevi anlamda destek vermelerini bekliyoruz. Sponsorluk görüsmelerimizi yapmaya basladik. Kimse tek basina güçlü degil, hiçbir kurum tek basina güçlü degil. Yaptigimiz çalismalari vatandasin, kamu kurumlarinin destekleri ile gerçeklestirmeyi planliyoruz" diye konustu.



“Kilise Milattan önceye ait”

Doç. Dr. Baran kilisenin bir kültür varligi oldugunu belirterek, “Bu kilise M.Ö. 4. ve 6. Yüzyil aralarinda yapilmis. Oldukça eski bir bazilika bir kilise. Yaklasik 16x30 ölçülerinde büyük bir yapi. Kilise içindeki mozaikler kismen korunmus durumda. Bu mozaiklerin üzerlerinin açilip saglamlastirilmasi yapilacak. Üstü de bir çati örtüsü ile kapatildiktan sonra insanlar yapinin içine girmeden kiliseyi görülebilir halde gezmis olacak. Burada dinsel anlamda bir sey düsünmüyoruz. Bu bir kültür varligimiz. Bu kültür varliginin herkese tanitilmasi, herkese kazandirilmasi öncelikli amacimiz” dedi.