Enerji Piyasasi Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafindan Türkiye’nin 2022 yili Subat ayi dogalgaz sektör raporu yayimlandi.
Rapora göre, dogalgaz kullanan isletmeler, yenilenebilir alternatif enerji kaynaklari sayesinde disa bagimliligi azaltirken, Türk sirketleri, Paris Iklim Anlasmasinin gerekliligi olan yenilebilir enerji kaynaklarini kullanmaya basladigi rapora yansidi. Raporun en kritik bölümünde ise küresel ölçekte artis gösteren (benzin, motorin ve LPG) cinsine alternatif olarak dogalgaz ile çalisan araçlarin artis göstermesi oldu. Bu araçlarin, 2022 yili içerisinde 6 milyon santimetreküp yakit kullanmasi fosil yakitlarin kisa zamanda tarih olacagini gösterdi. Yine rapora göre, hizmet sektörünün ve konutlarin dogalgaz kullaniminda artis gözlemlenirken yenilenebilir enerji kaynaklari sebebiyle, Dönüsüm/Çevrim Sektörü ve Enerji Sektörlerinde dogalgaz kullanimda düsüs yasandi. Bu iki sektör özellikle Türkiye’nin taraf oldugu Paris Iklim Anlasmasi nedeniyle ihtiyaçlarini artik yenilebilir (GES, RES) yatirimi ile karsilama yöntemine gitti.
“2023 dogalgaz yili olacak”
Karadeniz gaz sahalarinda 540 milyar metreküp dogalgaz bulunmasinin ardindan, 2023 yili ve sonrasi ithalatin kademeli olarak düsmesi öngörülüyor. Pandemi sonrasi enerji ve gida arzinda yasanan istikrarsiz ortama Rusya-Ukrayna savasi da eklenince, özellikle dogalgazda astronomik artislar yasanmisti. Türkiye enerjide sübvanse uygulayan ülkelerin basinda gelirken, yeni adimlari da atmayi ihmal etmedi. Özellikle dogalgazin depolamasi için terminaller ve gaz depolama alanlarina özel yatirim getirdi. Ayrica enerji krizinin daha da derin hale gelmemesi için de nükleer enerji tesislerini devreye alirken, Dogu Akdeniz’de de gaz arama çalismasi hale devam ediyor. Yabanci düsünce kurulusu olan ve merkezi Iskoçya’da bulunan arastirma danismanlik sirketi Wood Mackenzie’den Karadeniz gaz sahasinda bulanan gazin 12 yil boyunca Türkiye’ye yetecegini yazarken uzmanlar Dogu Akdeniz’de bulunan gazin Türkiye’ye en az 80-90 yil yetecegi görüsünde.
Ithalatta artis yasindi
2021 yili (Ocak-Subat) ve 2022 (Ocak-Subat) yillarinda ithalat-ihracat-üretim-tüketim miktarlari karsilastirmasina bakildigi zaman ithalatin yüzde 7,28 arttigi görüldü.
Rapora göre, Türkiye’nin 2021 yili (Ocak-Subat) ayi dogalgaz ihracati 12,096,54 milyon santimetreküp olurken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayinda yüzde 7,28 artarak 12.977,42 milyon santimetreküp olarak kayitlara geçti. Yine rapora göre, üretim yüzde -1,61 azaldi. 2021 yili (Ocak-Subat) ayinda Türkiye’nin dogalgaz üretimi 62,10 milyon santimetreküp olurken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayinda yüzde -1,61 düsüsle 61,10 milyon santimetreküp oldu. Genel toplam tüketimde ise yüzde 12,80 artis yasandi. 2021 yili (Ocak-Subat) ayinda Türkiye’nin dogalgaz tüketimi 12.128,33 milyon santimetreküp olurken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayinda yüzde 12,80 artarak 13.680,60 milyon santimetreküp olarak kayitlara geçti.
Bazi sektörler dogalgaz kullaniminda frene basti
Rapora göre dönüsüm/çevrim sektörü 2021 yili (Ocak-Subat) içerisinde 1.280,80 milyon santimetreküp dogalgaz kullanirken, bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayi içerisinde yüzde -9,41 azalis ile 1.160,22 milyon santimetreküplere geriledi. Rapora göre en büyük kullanim düsüsü enerji sektöründe yasandi. Sektör 2021 yili (Ocak-Subat) döneminde 130,40 milyon santimetreküp dogalgaz kullanimi yaparken bu rakam 2022 yili (Oca-Subat) döneminde yüzde -13,64 azalis ile 112,61 milyon santimetreküp seviyesine geriledi.
Sanayi sektörü de dogalgaz kullaniminda frene basan sektörlerden oldu. 2021 yili (Ocak-Subat) içerisinde sektör; 1.169,45 milyon santimetreküp dogalgaz kullanimi yaparken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) döneminde yüzde -0,48 azalis ile 1.163,78 milyon santimetreküp seviyelerine geriledi.
Sektör bazli bakildiginda ise ulasim sektörü yüzde 4,95 seviyesinde bir artis yasadi. 2021 yili (Ocak-Subat) içerisinde sektör, 9,18 milyon santimetreküp dogalgaz kullanimi yaparken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayi içerisinde yüzde 4,95 artarak 9,64 milyon santimetreküp seviyelerine ulasti.
Artis gösteren bir diger sektör ise hizmet sektörü oldu. 2021 yili (Ocak-Subat) ayinda 557,17 milyon santimetreküp dogalgaz kullanimi yapan sektör 2022 yili (Ocak-Subat) ayina geldiginde yüzde 54,14 artis gerçeklestirerek 858,83 milyon santimetreküp kullanim gerçeklestirdi.
Konutta kullanilan dogalgaz kullanimi ise yüzde 29,75 artti. 2021 yili (Ocak-Subat) ayinda konutlarda 2.708,56 milyon santimetreküp kullanim gerçeklesirken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayinda yüzde 29,75 artarak 3.514,44 milyon santimetreküp seviyelerine ulasti
“LPG yerine (CNG) Dogalgaz”
Raporun en dikkat çekici yeri ise dogalgazi araçlarin kullanmalari oldu. Fosil yakitlarina alternatif olacak dogalgaz, 2022 yili Subat ayinda bir önceki yila göre yüzde 4,30’luk artis gösterdi. Araç yakiti olarak 2021 yili (Ocak-Subat) döneminde 6,22 milyon santimetreküp yakit kullanilirken bu rakam 2022 yili (Ocak-Subat) ayinda yüzde 4,30’luk artis ile 6,48 milyon santimetreküp oldu. Ulasim sektörü ise 2021 yili (Ocak-Subat) döneminde 9,18 milyon santimetreküp dogalgaz kullanirken 2022 yili (Ocak-Subat) ayinda bu rakam yüzde 4,95 artis 9,64 milyon santimetreküp oldu.
Alternatif Enerji Kaynaklari O Sektörleri Bagimliliktan Kurtardi
Türkiye’de dogalgaz kullanan isletmeler, yenilenebilir alternatif enerji kaynaklari sayesinde disa bagimliligi azaltti.