ABBAS MEYMUNI - Cezayir'deki erken parlamento seçimlerinde oylamaya katilimin çok düsük oldugu açik bir sekilde görüldü ve bu da çok sayida adayin seçmenin güvenini kazanmada basarisiz oldugunu ortaya koydu.
Milletvekili seçimlerinde 902 bin 865'i yurt disinda olmak üzere 24 milyon 425 bin 174 seçmen oy kullanma hakkina sahipti.
Cezayir resmi televizyonunun, seçimleri yöneten Bagimsiz Ulusal Seçim Idaresinden (ANIE) aktardigi haberde, ülke geneli ve yurt disindaki 24 milyondan fazla kayitli seçmenden yüzde 30,2'sinin sandiga giderek oy kullandigi duyurulmustu.
ANIE'nin verileri, ülkede çogunlugun sandiga gitmeyerek "çekimser kalmayi" tercih ettigini gösteriyor.
Bunun yüzde 37,09 katilimla gerçeklesen 2017'deki seçimlerin ardindan ülke tarihindeki "rekor" sayilabilecek en düsük katilimli genel seçim oldugu belirtiliyor.
- Katilim orani önemli degil mi?
Resmi sonuçlar, Cezayirli seçmenlerin çogunlugunun sandigi bir kez daha boykot etmeyi tercih ettigini dogruladi.
2017 seçimlerinde oy kullanan seçmenlerin oraninin yüzde 37 ile sinirli kalmasi, seçimleri boykot edenlerin "sessiz çogunluk" olarak nitelendirilmesi sonucunu dogurdu.
Siyasi partilerden çok sayida aday çikarilmasi, bagimsiz listeler bulunmasi ve aday sayisinin yaklasik 23 bine ulasmasi da katilim oraninin yükseltilmesi için yeterli olmadi.
Gösterilerin sonuç getirecegini düsünen bazi aktivistler, herhangi bir seçimin mevcut siyasi sistemin devami olduguna inaniyor.
Cezayir Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun, baskent Cezayir'de oy kullandiktan sonra yaptigi açiklamada, "katilim oraninin, sandiktan çikan ve yasama gücünü alanlarin mesruiyeti kadar önemli olmadigini" belirtmisti.
Cezayir Cumhurbaskani, katilim oranini artirma çabasinda olmadigini ilk kez dile getirmiyor. Tebbun, daha önce de yerel basina "Oy kullanmak isteyen kullanir, boykot etmek isteyen de baskalarini boykota zorlamamak sartiyla bunu yapabilir." açiklamasinda bulunmustu.
Uzmanlar, Cumhurbaskani Tebbun'un bakis açisinin, seçimlerin basarisi için yüksek katilim oranini bir kriter olarak gören Abdulaziz Buteflika rejimindeki yetkililerden farkli oldugunu ifade ediyor.
- Oy kullanmama nedenleri
Siyasi aktivist Hassan Necib, seçmenlerin oy kullanma isteksizliginin, bazi adaylarin ve parti liderlerinin "güven" ve "politik performans" faktörü ile baglantili oldugunu söyledi.
Ister bagimsiz, ister herhangi bir parti üyesi olsun adaylar ile vatandas arasinda güven yoklugunun devam ettiginin çok net bir sekilde ortaya çiktigini kaydeden Necib, eski rejimin adamlari olduguna inanilan bazi adaylarin açiklamalarinin seçmeni olumsuz etkiledigini ve degisimin henüz çok uzak oldugu izlenimi verdigini vurguladi.
Necib, "Cumhurbaskani Tebbun'un gerçek kurumsal degisimi gerçeklestirme konusundaki niyetinden hiç süphem yok. Seçmenlerin sandiga gitmesini saglamak, eski partilerin eski uygulamalari ve eski rejime bagli eski yüzlerin ortadan kaldirilmasi ile baglantili olabilir." dedi.
Siyasi aktivist Necib, "Cumhurbaskani Tebbun'un programi dogrultusunda yeni bir siyasi harita insa etmek, eski rejime bagli kisilerin siyaset sahnesinden kalici olarak kaybolmasi ile baglantilidir." diye konustu.
- Katilimin düsük olmasinin diger nedenleri
Siyasi aktivist Sekib Kuveydiri de seçimlerde oy kullanma oraninin düsük olmasinin farkli sebepleri oldugunu belirtti.
Kuveydiri, "Oy kullanmada isteksizlik; kayitsizlik ve umutsuzluktur ancak boykot bir tavirdir. Sandiga gitmemek, degisim umudunun kaybolmasi ile birlikte ülkemizde 30 yildir derinlesen psikolojik bir durum ve sosyal bir olgudur." degerlendirmesinde bulundu.
Son seçimlerde kaydedilen isteksizligin, mevcut durumun bir sonucu degil 1989'da siyasi çogulculugun kabul edilmesinden bu yana ülkedeki tüm parlamento seçimlerini karakterize eden bir davranis oldugunu kaydeden Kuveydiri, Aralik 1991 seçimlerinde sandiga gitmeyenlerin oraninin yüzde 40'i geçtigini, bos oy kullananlarin da yüzde 8'i buldugunu hatirlatti.
Cezayir'de 2017'de gerçeklestirilen parlamento seçimlerine katilim orani yüzde 37,7, 2012'de yüzde 44,38, 2007'de yüzde 36,95 olarak kayitlara geçmisti.
Muhalefet ise Içisleri Bakanliginin gözetiminde yapilan bu seçimlerin katilim oranlarina süpheyle yaklasmis ve abartili bulmustu.
Cezayir'de 12 Haziran'da yapilan genel seçimleri 105 sandalye ile Ulusal Kurtulus Cephesi kazanmisti.
ANALIZ - Cezayir'deki Seçimlere Oy Kullanmayan 'Sessiz Çogunluk' Damgasini Vurdu
Bagimsiz Ulusal Seçim Idaresine göre ülke geneli ve yurt disindaki 24 milyondan fazla kayitli seçmenden yüzde 30,2'si oy kullandi.
