Anayasa Mahkemesi, paketi iptal ederse meşruiyetini kaybeder

 

Anayasa Mahkemesi ( AYM ) , reform paketiyle ilgili ilk incelemesini 3 Haziran ' da yapacak . CHP ' nin başvurusuyla açılan davadan çıkacak sonuç üzerinde çeşitli spekülasyonlar yapılırken ' ihsas-ı rey ' tartışmaları da yaşanıyor .
İstanbul Bağımsız Milletvekili Ahmet Tan ise referanduma gidilmeden paketin iptal edileceğini öne sürdü . Bu iddia mahkemenin eski sicilini hatırlatırken , hukukçular böyle bir kararın Yüce Mahkeme ' nin meşruiyetini sıfırlayacağı görüşünde . Anayasa hukukçusu Prof . Dr . Yavuz Atar , " Anayasa değişiklikleri esas denetimine tabi tutulamaz . Mahkeme iptal veya yürürlüğü durdurma kararı verirse zaten tartışmalı olan meşruiyetini daha da kaybedecektir . " dedi . Prof . Dr . Levent Köker , " Mahkeme , paketi iptal ederse hepimiz güleceğiz herhalde . " ifadesini kullandı . Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı Başkanı Avukat Necati Ceylan ise iptal kararının yeni bir 367 skandalı olacağını söyledi .
Cumhurbaşkanlığı seçiminde toplantı yeter sayısının 367 olduğuna dair karar , üniversitelerde eğitim özgürlüğü getiren 10 . ve 42 . maddelerdeki anayasa değişikliğinin iptali , AYM ' nin Anayasa ' yı ihlal örneklerinden birkaçı . Yüksek Mahkeme ' nin anayasa değişikliğinde iptal kararı vereceği iddiaları ise hukukçuları endişelendiriyor . Anayasa hukukçuları , Mahkeme ' nin herhangi bir şekilde iptal ve yürürlüğü durdurma kararı vererek meşruiyetini zedelememesi gerektiğini belirtiyor . Prof . Dr . Yavuz Atar , " Anayasa değişiklikleri esas denetimine doğrudan veya dolaylı tabi tutulamaz . Mahkeme iptal veya yürürlüğü durdurma kararı verirse zaten tartışmalı olan meşruiyetini daha da kaybedecektir . " değerlendirmesini yapıyor . Prof . Dr . Levent Köker de , " Anayasa Mahkemesi , paketi referandum öncesinde iptal ederse hepimiz güleceğiz herhalde . " ifadesini kullanıyor .
Yüksek Mahkeme ' nin normalde anayasa değişikliklerinde sadece şekil denetimi yapabildiğini hatırlatan Prof . Dr . Atar , şekil açısından herhangi bir eksiklik bulunmadığını belirtiyor . Gizli oylamanın ihlal edildiği iddiasıyla ilgili olarak da , " Anayasa ' yı bilmeden tartışmalar yapılıyor . Gizli oylama ihlal edilse bile bu şekil şartları arasında yok . " vurgusunu yapıyor . Atar , ' hukuk devletine aykırılık ' iddiasıyla paketin iptal edilemeyeceğini savunurken şu görüşleri kaydediyor : " Anayasa ' nın 1 , 2 ve 3 ' üncü maddeleri değiştirilmedikçe iptal edemezsiniz . Yürürlüğü durdurma da asla verilemez . Çünkü yürürlükte olan bir kural yoktur . Halk ' evet ' deyip sonuçlar Resmi Gazete ' de yayımlandığında yürürlüğe girer . Bunlara rağmen iptal kararı verirse meşruiyetini kaybedecektir . Zaten meşruiyeti sürekli tartışılıyor . Varlık amacına aykırı davranacaktır . Anayasa Mahkemesi ' nin böyle bir içtihat kurması halinde Meclis ' in anayasayı değiştirme yetkisini elinden alacaktır . "
Prof . Dr . Levent Köker , Anayasa Mah-kemesi ' nin daha önce yetki sınırlarını birkaç kez aştığını hatırlatıyor . " Anayasa Mah-kemesi ' nin referandum öncesi veya sonrasında değişikliklerle ilgili görüşeceği herhangi bir konu yok bence . " diyen Köker , referandum süreci sonuçlanmadan denetim yetkisi kapsamına girecek bir hukuki işlem olmadığı görüşünde .
Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı Başkanı Avukat Necati Ceylan da " Anayasa Mahkemesi paketi iptal ederse aynen 367 ve başörtüsü kararında olduğu gibi hukuksuzluk yapmış olur . Anayasa ' nın 148 . maddesi çok açık ; esasa giremez . Anayasa Mahkemesi millet iradesi doğrultusunda karar vermesi gerekirken halkın ve milletin iradesini denetlemiş oluyor . " değerlendirmesini yapıyor .
Raportör , esasa ilişkin ayrıntılara girmedi
Anayasa Mahkemesi incelemesi öncesi raportör de çalışmasını tamamladı . Edinilen bilgiye göre hazırlanan raporda esasa ilişkin bir değerlendirme yapılmadı . Raportör Dr . Ali Rıza Çoban , iptal davasının süresinde açılıp açılmadığı , 110 milletvekilinin imzasını taşıyıp taşımadığı ve dava dilekçesinde Anayasa ' ya aykırılığı ileri sürülen hükümlerin Anayasa ' nın hangi maddelerine aykırı olduğunun yer alıp almadığı konularını değerlendirdi . Hazırlanan raporda , anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasından sonra yürürlüğe gireceğine dikkat çekildi . Telafisi mümkün olmayan zarar söz konusu olmadığından , yürürlüğü durdurma talebine , iptal talebi görüşülürken karar verilmesi gerektiği belirtildi . Mahkeme , yaptığı ilk incelemede , davada eksiklik bulunmadığına karar verirse , davayı daha sonra belirleyeceği bir günde karara bağlayacak .

Zaman