Şans eseri ölümlerin yaşanmadığı zehirlenmelerde en önemli etken, yine uygunsuz baca bağlantısı, kapalı menfezler (havalandırma), bakımsız cihazlar ve projesiz tesisatlar oldu.
Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş yetkilileri, havanın soğumaya başladığı Ekim ayından itibaren karbonmoksit zehirlenmelerinin giderek arttığını belirtti.
Yetkililerin verdiği bilgiye göre, 24 saat görev yapan Acil 187 ekiplerinin, 1 Ekim-31 Aralık arasında ihbar alarak gittiği vakalarda tespit ettiği, doğalgazlı cihazlardan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerinin sayısal dökümü şöyle:
EKİM KASIM ARALIK TOPLAM
Zehirlenme ihbarı (adet ): 16 29 66 111
Zehirlenen (kişi) : 29 109 172 310
Yetkililer, bacalı aboneliklerde son 3 ayda meydana gelen zehirlenmelerde belirlenen sebepleri şöyle sıraladı:
“Uygunsuz baca bağlantısı yüzde 80, Cihaz baca bağlantısının alüminyum fleksle yapılması yüzde 90, Havalandırmanın (menfez) kapatılması yüzde 80, Baca ve çihaz bakımsızlığı yüzde 50, Havalandırma bulunmaması yüzde 30, Alüminyum baca fleksinin yırtılması yüzde 20, Bakımsızlıktan dolayı tamamen tıkalı baca yüzde 5-10, Cihazın aspiratör ile aynı bacaya bağlanması yüzde 2, Cihazın bacaya bağlanmaması yüzde 0,1.”
“BACALILARIN ÇOĞUNLUĞU KAYIT DIŞI”
Başkentgaz yetkilileri, zehirlenmelerde ölen olmadığını, ancak bu konuda çok dikkatli olunması gerektiğine dikkat çektiler. Zehirlenme vakalarında çoğunlukla yanlış uygulamaların birkaç tanesinin bir arada görülebildiğini de kaydederek, kullanıcıların güvenli doğalgaz kullanımını kesinlikle hafife almamasını ve uyarılara mutlaka dikkat etmesini istedi.
Zehirlenmelerin tamamına yakınının, bacalı cihaz kullanılan ev ve işyerlerinde meydana geldiğini, bacasız sistemle çalışan hermetik cihazlı yerlerde ise bu oranın sıfıra yakın olduğuna işaret eden yetkililer, can ve mal güvenliği için doğalgaz kullanıcılarının hermetik cihazlara geçmesini önerdi.
Abonelerin yüzde 91'inin hermetik cihaz, yüzde 9'unun ise bacalı sistem kullandığını bildiren yetkililer, “Bacalı cihaz kullanan eski aboneliklerin çoğunluğunun da bilgi sisteminde proje kaydı bulunmuyor. Bu kullanıcıların en kısa zamanda Başkentgaz ile temasa geçerek proje kaydı yaptırmaları gerekiyor” dedi.
EPDK mevzuatına göre iç tesisatların bakımından kullanıcının sorumlu olduğuna işaret eden yetkililer şunları söyledi:
“Ancak buna rağmen birçok abone, cihazını taktırdıktan sonra, yıllarca hiç bakım yaptırmadan, bacasını temizletmeden, fileksini hiç değiştirmeden kullanıyor. Uzun yıllar bu cihazlar sorunsuz kullanılırken, bu ihmallerin sonucu olarak baca tıkanması veya fileksin yıpranması nedeniyle bir gün gelip ortama karbonmonoksit gazı yayılarak zehirlenmeye yol açabiliyor. Bu çok riskli.”
KULLANICILARI BİLGİLENDİRME KAMPANYASI
Yetkililer, karbonmonoksit zehirlenmelerini asgariye indirmek, doğalgaz kullanıcılarının can ve mal güvenliğini korumak amacıyla yeni bilgilendirme çalışmaları başlattıklarını belirterek, Ankara'da ilk olarak SMS'le kullanıcıları uyarmaya başladıklarını bildirdi. Son 1 ay içinde sistemde cep telefonu numarası kayıtlı olan 500 bin güvenli doğalgaz kullanımıyla ilgili uyarı mesajları gönderildiğini kaydeden yetkililer, bu hizmetten yararlanmak isteyen kullanıcıların, müşteri merkezlerine gelerek iletişim bilgilerini güncellemeleri gerektiğini belirtti.
Son olarak gazetelere tam sayfa halinde advertorial (haber-reklam) formatında resimli uyarı metinleri yayınlatmaya başladıklarını kaydeden yetkililer, bu yayınların her hafta sonu bir gazetede tekrarlanacağını kaydetti.
Yetkililer, ayrıca müşteri merkezlerinden da broşürlerle kullanıcıların bilgilendirildiğini söyledi.
Yetkililer, ortamda çürük sarmısak kokusu hissedildiğinde ortam dışına çıkılarak, Alo 187 Doğalgaz Acil Birimi'nin aranması gerektiğini bir kez daha hatırlattı
Ankara’da karbonmonoksit zehirlenmeleri
Kış aylarında can ve mal güvenliği bakımından önemli bir risk oluşturan ve Ankara’da doğalgaz kullanıcılarının yüzde 9’unu oluşturan bacalı mekanlarda yaşanan karbonmonoksit zehirlenmeleri, son 3 ayda 310 kişiyi hastanelik etti.
