Anketçilerin çatı aday yorumu

Yerel seçimleri geride bırakan Türkiye’de gözler bu kez ağustos ayında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimine çevrildi. İktidar cephesinde yapılan istişareler ve eğilim araştırmalarında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ismi ön plana çıkarken, muhalefette ise aday konusundaki belirsizlik sürüyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, gündeme getirdiği “çatı aday” formülü için Meclis içinde ve dışında çeşitli görüşmelerine devam ediyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise bazı sivil toplum kuruluşları (STK) temsilcileriyle görüşüp nabız yokluyor. “Çatı aday” konusunda kulislerden yansıyan isimler ise Kemal Derviş, Deniz Baykal, İlhan Kesici…

FORMALİTEDEN İBARET GİRİŞİMLER
İlk kez halk tarafından seçilecek cumhurbaşkanlığı konusunda CHP ve MHP’nin çalışmalarını, “çatı aday” için geçen isimleri Akşam’a değerlendiren uzmanlar, iki partinin bu hamlelerini formaliteden ibaret girişimler olarak görüyor. Muhalefetin ortak aday konusunda çok geç kaldığı görüşünde birleşen uzmanlara göre, ortak aday için ismi geçenlerin Erdoğan karşısında başarılı olmaları mümkün değil.

ORTAK ADAY EZİCİ OY ALAMAZ
A&G Araştırma Şirketi Sahibi Adil Gür: Muhalefet cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda çok geç kaldı. AK Parti’nin adayı neredeyse 6 aydan bu yana belli. Yerel seçimlerde yaklaşık 16 milyon oy almış iki partinin bugüne kadar bir aday çıkaramaması çok acı bir durum.'Çatı aday’ konusuna da inanmıyorum. İki partinin de seçimlere kendi adaylarıyla gireceğini düşünüyorum. Böyle bir durumda da AK Parti adayının birinci turda seçileceğini düşünüyorum. Cumhurbaşkanlığı seçimi 5 yıldan beri biliniyordu. Önceden bazı isimler açıklanırdı. Halkta karşılığı olan kişi aday gösterilirdi.

İKİ PARTİNİN DE TABANI ZIT
Ayrıca CHP geleneğinden gelen birine MHP tabanının tamamı oy vermez. MHP geleneğinden gelen birine de CHP tabanının yüzde 100’ü oy vermez. MHP tabanı tek bir taban değil. Sahillerdeki MHP tabanı CHP ile benzeşiyor ama İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerindeki MHP, CHP ile değil daha çok AK Parti tabanıyla benzeşiyor. Yani gösterilecek ortak adayın iki partinin tabanından ezici bir oy alma şansı çok zor.

CHP’DE TRAVMA YARATIR
Dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta ise MHP adayının CHP’ninkini geçerek ikinci tura kalması. Eğer CHP adayı ilk turda elenirse, bu durum parti içinde bir travma yaratır. Özelikle anamuhalefet partisi olma özelliği psikolojik olarak kaybedilecektir. Bu da partide işleri daha da zorlaştıracaktır.

HALKTA KARŞILIKLARI OLMAYAN İSİMLER
ANAR Genel Müdürü İbrahim Uslu: Ortak adayda anlaşmakla iş bitmiyor. Gösterilen adayın halkta bir karşılığı var mı? Ortak aday konusunda adları geçen Deniz Baykal da Kemal Derviş de halkta karşılığı olan isimler değil. İlhan Kesici, geçmişte İstanbul’u bile kazanamadı. Deniz Baykal yıllarca kaybetti. Siyasi geçmişleri başarısızlıklarla dolu insanlar bu seçimde nasıl başarılı olacak?

SORUMLULUKTAN KAÇMA ÇABASI
Muhalefet yeni sisteme adapte olamadı. Cesaret edip isim belirleyemedikleri için ortak aday işine giriştiler. Çünkü ortak aday kaybettiğinde halkın hesap soracağı kimse olamayacak. Yerel seçimlerde de Ankara ve İstanbul’da benzer işbirliğine gittiler. Ama başarılı olamadılar.'Çatı aday’ı sorumluluktan kaçma gayreti olarak görüyorum.

ERDOĞAN'A KARŞI HİÇ ŞANSLARI YOK
GENAR Araştırma Şirketi Genel Müdürü Mustafa Şen: Muhalefette'çatı aday’ için öyle bir isim yok. Tek isim var o da AK Parti’nin adayı Recep Tayyip Erdoğan. Yerel seçimlerde muhalefet Ankara ve İstanbul’da ortak aday konusunu denedi. Çatıya sol taraftan Mustafa Sarıgül, sağ taraftan ise Mansur Yavaş çıktı. Ama hiçbir işe yaramadı. Dolayısıyla şimdi de başarılı olmaları mümkün değil. Zaten atı alan Çankaya yolunu tuttu. Cumhurbaşkanlığı seçimi 30 Mart’ta bitti. CHP ve MHP’deki'çatı aday’ arayışı, öylesine bir arayış. Sadece formalite. Kaybettiklerinde'Uğraştık ama olmadı’ demek için bir arayış.

Ayrıca baktığımızda adı geçen isimlerin halkta bir karşılığı yok. Kemal Derviş, uluslararası alanda iyi bir bürokrat ama Türkiye’deki karşılığı yüzde 5’i geçmez. Recep Tayyip Erdoğan ezer geçer. Deniz Baykal da yıllarca Erdoğan’a karşı giriştiği birçok yarışı kaybetti. Şimdi bir şansının olması mümkün değil.