HATICE ÖZDEMIR TOSUN - Antalya'da Manavgat'ta baslayan ve günler sonra kontrol altina alinabilen yanginda zarar gören ormanlarin yeniden yeserebilmesi için hummali çalisma baslatildi.
Manavgat'ta 28 Temmuz'da baslayan, bir gün sonra Akseki'de çikan ve rüzgarin etkisiyle Gündogmus, Ibradi, Alanya ilçelerine de yayilan yanginda zarar gören ormanlik alanlar ile yerlesim bölgelerinde yaralar sariliyor. Bir yandan magdur olan vatandaslarin ihtiyaçlarinin karsilanmasi için ülke genelinde seferberlik sürerken, diger yandan da küle dönen ormanlik alanlarda temizlik çalismalari baslatildi. Bölgede yanan agaçlar kesilip, ekonomiye kazandirilirken, toprak ise yeni fidanlara hazirlaniyor.
Yangin boyunca sahada olan ve yasananlari haber, fotograf ve görüntülerle gözler önüne seren AA ekibi, yanan alanlarda yapilan çalismalari da havadan görüntüledi.
- Antalya'da 58 bin hektar alan yandi
Antalya Orman Bölge Müdürü Vedat Dikici, AA muhabirine, bölgede sadece orman yangini degil, yangin felaketi yasandigini söyledi. Yanginda agaçlarin yani sira insanlarin hayatini kaybettigini, hayvanlarin, evlerin yandigini, tabiattaki varligin yok oldugunu animsatan Dikici, "Önce Manavgat'ta, ardindan Akseki'de baslayan ve bölgedeki ilçeleri de içine alan yanginda 58 bin hektar ormanlik alanimiz yandi. Meslek hayatimda gördügüm en büyük yangin." dedi.
Hava sicakliklarinin arttigi, nemin yüzde 5'lere düstügü, 17 gün boyunca poyrazin estigi, her seyin yanmaya hazir oldugu bir ortamda çikan yanginin havadan ve karadan yürütülen tüm müdahalelere ragmen ancak 9'uncu gün kontrol altina alinabildigini aktaran Dikici, yangin biter bitmez yeniden bölgenin yesertilmesi için kollari sivadiklarini bildirdi.
Gençlestirilen ormanlarin yeniden fidan dikimi için sürüldügünü dile getiren Dikici, "Bazi bölgeler 2-3 sene önce gençlestirilmis bir sahaydi. Burada emval alma sansimiz yok. Buralari makinelerle isleyecegiz, topragi temizleyip, dikime hazir hale getirecegiz. Ne zaman yagmur yagdi, çimlenme kosullari olustu, dikimlere baslayacagiz. Kasim gibi baslariz diye tahmin ediyoruz." diye konustu.
Dikici, 50-60 yaslarindaki büyük agaçlarin olusturdugu ormanlarda ise tespit çalismalarinin yapildigini, buna göre de kesim için ihaleye çikildigini aktararak, kesilen agaçlarin orman emvali olarak ekonomiye kazandirilacagini söyledi.
- Yanan agaç sayisi 40 milyon civarinda
Bazi kisimlari tabiatin kendisini yenilemesi için birakacaklarini, bazi kisimlari ise tohumdan tekrar orman haline getireceklerini belirten Dikici, hem çam kozalaklarinin içinde çimlenme yetenegini kaybetmeyen hem de disaridan ekilen tohumlardan dikimin yapilacagini bildirdi. Bu çalismalari da subat sonuna kadar tamamlamayi planladiklarini dile getiren Dikici, sunlari söyledi:
"Gerek buradaki tohumlarla, gerekse disaridan ekecegimiz tohumlarla ve yeniden dikecegimiz fidanlarla buralari yeniden yesil vatan haline getirecegiz. Tabi yolla geri getiremeyecegimiz alanlarin hepsini sürecegiz. Hesabimiz yaklasik 13-14 bin hektar bu alanlar. Bin 500 ile çarparsaniz, 20 milyon civarinda fidan dikecegiz. Tabii yolla getirdigimiz fidanlarda hektarda 3 bin civarinda çimlenme olur. Bunlari da üstüne koydugumuzda yaklasik 60 milyon da onu hesap edersek, Antalya'da 80-100 milyon arasi yeni fidan istiyoruz, bu sahalari tekrar eski haline getirmek için. Allah'in izniyle tabii ve suni yolla yani ekim ve dikim yoluyla getirdiklerimizle burayi 80-100 milyon fidanla eski haline getirecegiz. Su anda ne kadar agaç yandi, tahminimiz yanan agaç sayisi 30-40 milyon civarinda."
Türkiye'nin her yerinden fidan dikimi için teklifler geldigini söyleyen Dikici, birkaç ay sonra bölgede gerek yanan agaçlarin kesimi gerekse temizlenen yerlerin yeniden dikimi için yaklasik 40 bin insanin var olacagini belirtti. Insanlarin fidan dikimi için gösterdigi seferberligin kendilerini mutlu ettigini aktaran Dikici, "Halkimizla, devletimizle küle dönen alanlari yemyesil hale getirecegiz. Gelecek yil fidan seklinde görecesiniz, 4-5 yil sonra ise fidanlar uzaktan görülür hale gelecek, 8-10 yil sonra da buranin yandigini hatirlamayacaksiniz, izlerini göremeyeceksiniz." diye konustu.
- Bölgenin agaci kizilçam
Orman Bölge Müdürü Vedat Dikici, alana neden kizilçam agaci dikildigi, meyve agaçlarinin dikilmedigi yönündeki tartismalarin da yersiz oldugunu vurguladi.
Her bölgenin gerek toprak yapisi gerekse iklim kosullari geregi kendine özgü bir bitkisinin oldugunu ifade eden Dikici, "Burada asirlardir yetisen agaç kizilçam. Eger burasi keçi boynuzuna uygun olsaydi, her yer keçi boynuzu olurdu. Ne kadar yansa da buranin hakim agaci kizilçam. Nisandan beri yagmur yagmiyor, ne zaman yagacagi da belli degil, yaz kurakligini atlatabilecek elimizdeki tek varlik bu." ifadelerini kullandi.
Karadeniz, Akdeniz, Iç Anadolu bölgelerinin iklimden dolayi agaçlarinin da farkli oldugunu söyleyen Dikici, Artvin'de kizilçam ormaninin kurulamayacagini belirtti. Iklim adaptasyonu için her bölgeye uygun agaçlandirma yapildigini aktaran Dikici, "(Ormanci kizilçamdan baska bir sey dikmiyor, bu da yaniyor) diye bir sey yok, sartlar bunu gerektiriyor, doganin kosulu bu." dedi.
- Köylerin etrafinda yangin seridi olusturulacak
Dikim çalismalarinda ayrica köylerin etrafinda ve ormanlarin arasinda daha genis bantlar olusturacaklarini dile getiren Dikici, sunlari kaydetti:
"Bu yanginda köylerde evlere, insanlara, hayvanlara zarar gelmesin diye çok mücadele ettik. Bunu minimuma indirme gayretindeyiz. Köy etrafina yangin seridi diye bir bosluk alan birakacagiz. Etrafina da hem köylümüz gelir elde etsin hem de yanginin siddetini engellesin diye selvi, keçi boynuzu, defne gibi agaçlar dikecegiz. Kendi diktigimiz yerlerde de seritleri daha da açacagiz."
Antalya'da Yanan Ormanlar 100 Milyon Fidanla Yeniden Yeserecek
Antalya Orman Bölge Müdürü Vedat Dikici: 'Önce Manavgat'ta, ardindan Akseki'de baslayan ve bölgedeki ilçeleri de içine alan yanginda 58 bin hektar ormanlik alanimiz yandi. Meslek hayatimda gördügüm en büyük yangin' 'Gelecek yil fidan seklinde göreceksiniz, 45 yil sonra ise fidanlar uzaktan görülür hale gelecek, 810 yil sonra da buranin yandigini hatirlamayacaksiniz, izlerini göremeyeceksiniz' 'Köy etrafina yangin seridi diye bir bosluk alan birakacagiz. Etrafina da hem köylümüz gelir elde etsin hem de yanginin siddetini engellesin diye selvi, keçi boynuzu, defne gibi agaçlar dikecegiz. Kendi diktigimiz yerlerde de seritleri daha da açacagiz'