Antalyalı Gazetecilerin ÇGD İle Kültür Gezisi

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Akdeniz Şubesi tarafından düzenlenen hafta sonu gezisinde Akseki, İbradı ilçeleri, Ormana, Ürünlü Mahalleleri ve Altınbeşik Mağarası ziyaret edildi. Yöre kimliğiyle bütünleşmiş, ilçe ve mahallelerin simgesi haline gelmiş tarihi ve otantik mekanları ziyaret eden gazeteciler, geçtiğimiz yıl yaşamını kaybeden kent tarihçisi - arşivci Mustafa Üstün’ün ölüm yıl dönümü için düzenlenen anma programına da katıldılar. ÇGD Antalya Şube Başkanı Engin Korkmaz, "İbradı, Antalya tarihinde önemli yere sahip, çok önemli devlet ve bilim insanları yetiştirmiş bir ilçemiz. İbradı, Akseki ve Ormana, bölgeye has düğmeli evleriyle kültür turizminin en önemli uğrak yerleri arasına girdi. Hafta sonunda gerçekleştirdiğimiz iki günlük gezimizde bölgenin kültür tarihi ve bölgeye has düğmeli evler mimarisi konusunda yerinde bilgiler edinme fırsatı bulduk” dedi.



İlk durak Akseki

Gezinin ilk durağı Akseki Etnografya Müzesi oldu. 1860’lı yıllarda Hacı Hüseyin Efendi’nin oğlu Hacı Hüseyin Efendi tarafından yaptırılan konak, Hüseyin Efendi’nin torunları tarafından Türkiye Diyanet Vakfı’na bağışlandı. 2012 - 2013 yıllarında Akseki Belediyesi tarafından restore edilen konak, 2016 yılında Etnografya Müzesi olarak düzenlendi.

Müze Müdürü Mehmet Soylu, Akseki’ye has düğmeli ev mimarisine örnek teşkil eden konağın, bölgenin en nitelikli 5 yapısından biri olduğunu söyledi.



Osman amca ve bahçesi

Müze ziyaretlerinin ardından İbradı’ya hareket eden ÇGD heyeti, Üzümdere Irmağı üzerinde bulunan restoranda öğle yemeğinin ardından, adını ırmaktan alan Üzümdere Mahallesi’ne geçti. Burada 13 dönümlük bahçesi içinde doğayla iç içe yaşam süren 80 yaşındaki Osman Yavuz’u ziyaret etti. İçme ve sulama suyunu bahçesinden çıkan ponarlar ve Üzümdere’yle bahçesi arasında açtığı arklardan karşılayan Osman Yavuz elektriğini de su kuvvetiyle döndürdüğü çark aracılığı ile sağlıyor. Yalnızlığı ve yaşlılığı nedeniyle bahçeyi çekip çevirmekte zorlandığını belirten Osman Amca’nın bakmak zorunda olduğu iki de kardeşi varmış. Bahçeyi bu nedenle satmak zorunda olduğunu belirten Osman Amca, "Bahçeyi turistik tesis kurmak amacıyla isteyenler oldu. Ama ben buranın doğal ortamının bozulmasını istemiyorum. Buradaki geleneksel üretimin devam ettirilmesini istiyorum. Ziyaretime gelenler, ’Aaa ne güzel bir yer, ne güzel bir yaşam’ deyip, benimkine benzer bir yaşam sürmek istediklerini söylüyorlar; ama kent hayatından feragat edip buralara gelmeye de cesaret edemiyorlar. Kooperatiflere filan çağrı yaptım. Gelsinler, buradaki geleneksel üretimi bozmadan devam ettirsinler" diye konuştu.

Osman Amca’ya veda ettikten sonra İbradı’ya geçildi. ÇGD heyetine İbradı’yı orada doğup büyüyen emekli öğretmen Halis Yörür gezdirdi. İlçe içinde bulunan tarihi konaklar ve düğmeli evler hakkında yerinde bilgiler aktaran Halis Yörür, İbradı’nın asırlık kestane ağaçları, özel olarak da "Arapastık" denilen kestane ağacı hakkında bilgi verdi.

"Ormana iyi korunmuş"

İlk günün akşamında kent yaşamından kaçıp Ürünlü Mahallesi’ne yerleşen Nurhayat Varol’un belgesel filmi izlendi. ÇGD gezisinin ilk gün programı, bu gösterimle sona erdi. Gazeteciler ikinci gün mahalle sakini zeki Cengiz’in rehberliğinde Ormana’nın ünlü düğmeli evlerini ziyaret edip, evler ve yöre mimarisiyle ilgili bilgiler aldılar. Erimna Antik Kenti yakınında kurulan Ormana’da 100’ün üzerinde düğmeli ev ile 10 konak orijinal haliyle bugüne kalmış. Bu ev ve konaklardan bazıları butik otel olarak turizmin hizmetine sunulmuş. Ormanalı iş insanlarının yaptırıp hizmete açtığı Yaşlılar Evi, mahallenin en çok dikkat çeken yapılarından biri. Ormanalı yaşlılar, ahşap ve taş mimarisiyle bu seyirlik yapı içinde, sedir kokuları arasında, ücretsiz şekilde keyifli yaşam bir sürmekteler. Ormana’nın düğmeli evleri arasında "Cemalim Cemalim" türküsünün kahramanı Karatay’ın konağı da bulunuyor. Bir aşk hikayesi nedeniyle vurulup yaşamından edilen Karatay’ın torunları, dedelerinin konağını restore ettirip, bölge kültürünün bir parçası kılmışlar.

Altınbeşik’te keyifli anlar

ÇGD heyeti, Ormana turunun ardından Altınbeşik Mağarası’na geçip, botlarla mağarayı gezip, keyifli anlar yaşadılar. Büyükşehir Belediye şirketlerinden ANSET’in işletmesini üstlendiği mağarada, botlarla 150 metre kadar ilerlenebiliyor. ÇGD gezisinin son durağı yine düğmeli evleriyle ünlü Ürünlü Mahallesi oldu. Ürünlü’de gazetecileri kent yaşamından uzaklaşıp Ürünlü’ye yerleşen Nurhayat Varol ağırladı. Ürünlü’de satın aldığı düğmeli evde sakin bir yaşam süren Nurhayat Varol, tanınmış bir fotoğraf sanatçısı. 10 yıl kadar önce Ürünlü’ye yerleşen Nurhayat Varol, beş yıldır 12 ay boyunca Ürünlü’de yaşıyor. Daha önce ahır ve samanlık olarak kullanılan alt katı sergi salonu ve atölye olarak değerlendiren Nurhayat Varol, fotoğraf sanatı yanında çektiği belgesellerle de tanınıyor.