'Antibiyotik, Tedavi Bitmeden Bırakılıyor'

YEŞİM SERT KARAASLAN - Antibiyotik kullanım sıklığı ve nedenlerine ilişkin yapılan ankete göre, katılımcıların yüzde 61,4'ünün acil durumlar için evde hiç kullanılmamış antibiyotik bulundurduğu, yüzde 59,7'sinin tedavi bitmeden antibiyotiği bıraktığı ortaya çıktı.

Başkent Üniversitesi tarafından 'Antibiyotik Kullanım Sıklığı' başlıklı araştırma yapıldı. Antibiyotik kullanma süresi, başlama ve evde bulundurma nedeni, reçetesiz antibiyotik alma sıklığı gibi tüketim davranışlarının sorgulandığı araştırmada, ayrıca meslek, eğitim durumu gibi sorulara da ankette yer verildi.

Anket yöntemiyle gerçekleştirilen araştırmanın başkanlığını yürüten Sağlık Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Simten Malhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) sağlık verilerine göre, Türkiye'nin antibiyotik tüketiminde dünya genelinde birinci sırada yer aldığını belirtti.

Türkiye'de toplam ilaç harcamalarının yüzde 7.4'ünü antibiyotiklerin oluşturduğunu ifade eden Malhan, antibiyotiğe karşı gelişen direncin maliyetinin ise çok daha yüksek olduğunu vurguladı.

Malhan, 'Sadece 2015’de antibiyotiklere ödenen miktar 1 milyar 289 milyon 399 bin lira.' dedi.

- 'Katılımcıların yarıdan fazlası evde antibiyotik bulunduruyor'

Malhan, bu kapsamda uygun zamanda uygun dozda ve hekim bilgisi halinde antibiyotik kullanımının sağlanabilmesi için farkındalığın artırılması gerektiğine işaret ederek, şu anda kullanım oranlarını ve gerekçenin ne olduğunun saptanabilmesi için anket çalışması yaptıklarını anlattı.

Araştırmaya katılanların yüzde 31,1'inin eczaneden reçetesiz ilaç temin ettiği, yüzde 61,4'ünün acil durumlar için evde hiç kullanılmamış antibiyotik bulundurduğunun tespit edildiğini belirten Malhan, şunları kaydetti:

'Katılımcıların yüzde 45,1'i ise kullanılmış ancak kutusu tükenmemiş artık antibiyotik bulundururken; yüzde 59,7'si antibiyotik tedavisi bitmeden tedaviyi bıraktığını ifade ediyor. Araştırmaya katılanların yüzde 41,4'ü kendini iyi hissedinceye kadar, yüzde 39,6'sı doktorun tavsiye ettiği süreye kadar, yüzde 19'u ise kutu bitene kadar tedaviye devam ettiklerini belirtiyor. Antibiyotik kullanım nedenlerine bakıldığında ilk sırayı yüzde 17,3 ile soğuk algınlığı alıyor. Bunu, yüzde 12,9 ile boğaz ağrısı, yüzde 12 öksürük ve burun akıntısı, yüzde 11,2 ateş ve yüzde 8 herhangi bir ağrı olduğunda antibiyotik kullanımı izliyor.'

Malhan, yaş, eğitim, meslek ile eczaneden reçetesiz ilaç alma, antibiyotik tedavisi bitmeden tedaviyi yarım bırakma, acil durumlarda antibiyotik bulundurma arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edildiğinin de ifade ederek, 'Eğitim seviyesi yükseldikçe, yanlış antibiyotik kullanımı da terk edilmektedir.' diye konuştu.

Malhan, elde edilen sonuçlara göre, antibiyotiğin akılcı kullanılmadığının belirlendiğini kaydetti.

Çalışmayı yürüten araştırmacılardan Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ergün Öksüz de akılcı kullanılmayan ilaç tüketiminin önemli bir halk sağlığı problemi olduğuna dikkati çekti.

Öksüz, antibiyotiklerin mutlaka hekim bilgisiyle ve reçetede belirtilen doza uygun şekilde kullanılması gerektiğini vurgulayarak, gereksiz antibiyotik kullanımı sonucunda vücudun o antibiyotiğe direnç kazandığını ve tedavi şansının azaldığını bildirdi.