Araştırmalar Altyapıları Kurulu 1. Toplantısı

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, 'Araştırmalar Altyapıları Kurulu'nun yapacağı çalışmalar, ülkenin 2023 ve daha ötelerine giden vizyonuyla çok yakından ilgili' dedi.

Yılmaz, bakanlıkta Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık'ın katılımıyla düzenlenen Araştırmalar Altyapıları Kurulu 1. toplantısında, Türkiye'nin ekonomik kalkınma ve gelişmesinde önemli bir aşama kaydettiğini söyledi. Ülke olarak en temel hedefin Türkiye'nin orta gelir grubundan yüksek gelir grubuna terfi ettirilmesi olduğunu vurgulayan Yılmaz, bunun bilgi tabanlı teknoloji üreten bir ekonomiyle gerçekleşebileceğini ifade etti.

Onuncu Kalkınma Planı'ndaki Teknolojinin Ticarileşmesi Dönüşüm Programı'na değinen Yılmaz, bu programla daha fazla araştırma, geliştirme, teknoloji üretiminin amaçlandığını ve üretilen bilginin de ekonomik süreçlere dahil olarak, ekonominin büyüme ve gelişmesine katkı sağlanmasının hedeflendiğini anlattı. Araştırmalar Altyapıları Kurulu ile yapılacakların bu hedeflerle birebir ilgili olduğunun altını çizen Yılmaz, 'Bu kurulun yapacağı çalışmalar, ülkemizin 2023 ve daha ötelerine giden vizyonuyla çok yakından ilgili' diye konuştu.

Yılmaz, Türkiye'nin Ar-Ge harcamasının yüzde 1'leri aştığına dikkati çekerek, bunun büyük bir başarı olduğunu belirtti. Bu oran içinde özel sektör payının da arttığına işaret eden Yılmaz, 'Özel sektörün yüzde 20'lerden yüzde 50'lere gelen bir payı var. Bu yolda daha ileri adımlar atmamız gerekiyor. Kurumsal yapılarımızla bu ekosistemi geliştirerek yaptığımız harcamanın daha etkili bir şekilde sonuç üretmesini hep birlikte sağlayacağız. Onuncu Kalkınma Planı'nın (2014-2018) temel önceliklerinden biri, ülkemizin Ar-Ge yenilik kapasitesinin arttırılması olarak belirlenmiş durumda. Bu önceliğin sağlanabilmesi amacıyla da planda nitelikli insan gücünü ve bilgiye dayalı teknoloji yoğun üretimin arttırılmasına yönelik politikalara öncelik vermiş durumdayız. Ülkemizin bilgi ve teknoloji birikimine katkıda bulunacak araştırma altyapıları, bu politikaların hedeflerine ulaşmasında kritik öneme sahiptir.' değerlendirmesinde bulundu.

- 'Son 13 yılda, 3 milyar lira altyapı yatırımı yaptık'

Araştırma altyapılarının, bilgi ve teknoloji tabanı oluşturulması, üretilen bilginin özel sektöre aktarılmasıyla ekonomik faydaya dönüştürülmesi, bilim politikalarının şekillenmesi ve işbirliklerinin kurulması, nitelikli ve araştırmacı insan gücünün yetiştirilmesi, yurt dışından araştırmacıların cezbedilmesi gibi çok önemli dışsallıklar sağladığını anlatan Yılmaz, bakanlığın yatırım programlarında da yükseköğretim kurumlarıyla kamu kurum ve kuruluşlarında araştırma altyapılarının kurulmasına büyük önem ve öncelik verdiklerini vurguladı.

Yılmaz, son 13 yılda 3 milyar liraya ulaşan altyapı yatırımı yaptıklarını bildirerek, erişim meselesini büyük oranda çözdüklerini belirtti. Yapılan yatırım ve oluşturulan altyapının sonuçlarını daha etkili şekilde görmek istediklerini dile getiren Yılmaz, 'Buraları daha verimli bir şekilde kullanmak değerlendirmek istiyoruz. Bütün yaptığımız çalışmalar bununla ilgili. Şunun da farkındayız altyapı olmadan proje olmaz. Ne yurt içinde, ne de Avrupa fonları başta olmak üzere uluslararası fonlarla ilgili olarak güçlü altyapılarınız yoksa proje geliştiremezsiniz. Bu altyapılarımız aynı zamanda Ar-Ge projeleri içinde bir altlık oluşturuyorlar.' ifadesini kullandı.

- 'Araştırma Altyapıları Kurulu önemli bir role sahip'

Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun'un 2014 yılında ve kanunun uygulamasına ilişkin 3 yönetmeliğin de 2015'te yürürlüğe girdiğini hatırlatan Yılmaz, şunları kaydetti:

'Anılan kanun ve yönetmeliklerle, araştırma altyapılarını etkin ve sürdürülebilir yapılara dönüştürmek üzere yönetim, finansman, insan kaynağı ve işbirliği gibi hususlarda önemli yenilikler getirilmiştir. Bu yeniliklerin Ar-Ge ve teknoloji ekosistemi için önemli girdi ve kolaylıklar sağlayacağı muhakkaktır. Kanunun getirdiği yeniliklerin gerçekleştirilmesinde Araştırma Altyapıları Kurulu önemli bir role sahiptir.

Buna en önemli örnek, performans değerlendirmesi sonucu bu kurulun onayıyla yeterlik kararı verilecek olan araştırma altyapılarının tüzel kişiliğe sahip olması, şirket kurabilmesi, kurulmuş şirketlere ortak olabilmesi, ulusal ve uluslararası alanda işbirliği yapabilmesi veya mevcut işbirliklerine katılabilmesi, insan kaynağı ve malvarlığı yönünden çeşitli muafiyet, indirim ve istisnalardan yararlanabilmesidir. Yani önümüzdeki süreçte, kurulun teknik çalışmalar sonucunda alacağı kararlarla yapacağı akreditasyonlarla bu araştırma altyapılarımız sadece yatırım desteği almayacaklar aynı zamanda işletme sürecinde daha verimli işlemeleri için ve daha sürdürülebilir olmaları için destekler alacaklar.'

Yılmaz, kurulun ilk toplantısından başlayarak belli kararlar alacaklarını ve belli aralıklarla bir araya gelerek gelişmeleri takip edeceklerini, kanun ve yönetmeliklerde ortaya konan amaç ve hedefleri gerçekleştirmek için elbirliğiyle gayret göstereceklerini dile getirdi.

Kurulda Kalkınma, Mili Eğitim, Bilim, Sanayi ve Teknoloji bakanlarının bulunduğunu anlatan Yılmaz, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve Yükseköğretim Kurulu'yla (YÖK) da işbirliği yapılacağını söyledi.