Müze Müdürü Necmettin Alp, dün başlayan ve bugün Kafkas Üniversitesi ile Kars Müze Müdürlüğü başkanlığında 22 kişiyle devam eden kazı çalışmalarının sabah saat 09.00'da başladığını ve saat 12.30 itibariyle sona erdiğini söyledi. Alp, kazılarda giysi, elbise parçaları, düğme, kemer ve postal bulduklarını belirterek, "Şehit kemiklerinin bazıları ve elbise parçaları tamamen yanmış durumda. Bu da şehit edildikleri samanlıkta mutlaka ateşe verildiklerinin bir göstergesidir. Kafataslarında derin kırık ve çatlaklar var. Kazı alanının yüzde 40'ını açtık. Bu alanda 30'a yakın şehit iskeleti çıktı. Bazı kemikler ezilmiş durumda. Alanın yüzde 60'ını açsak bu sayı biraz daha artacak. Burada 180'in üzerinde şehit olduğu çok belirgin bir şekilde kanıtlanmış durumdadır. Şehit kemiklerinin üzerini kefenleyerek dualarla açılan kısmı kapatıp çalışmalara son vereceğiz. Buradan çıkarılan bulgular da müze müdürlüğüne götürülecek, hazırlanan raporlar Kültür ve Turizm Bakanlığı'na ulaştırılacak." diye konuştu.
Kafkas Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Sezin Sezer de, kazı çalışmalarında yanmış kafatasları ve birbirinin üzerine düşerek yapışan kemikler görüldüğünü vurguladı. Sezer, yanmış kumaş parçaları ve iki adet erkek postalı, düğme bulduklarını ifade ederek şöyle konuştu:
"Kazı çalışmasında samanlığın çatı kısmındaki kömürleşmiş ahşap odun parçaları çıktı. Buradaki kemiklerin kadın ve erkeğe ait olup olmadığı tam olarak laboratuvar incelemesine dayanıyor. Bizim amacımız bunları belgeleyip tekrar kapatmak. 30'a yakın şehit kemiklerine rastlandı. Amacımız hepsini tamamen açmak değildi zaten. Orta kısımda iki tane 5-6 yaşlarında çocuk yan yana düşmüş."
Dedesi Reşit Birdal'ın o dönemde samanlıkta katliam edildiğini anlatan Murat Birdal (67) ise şunları söyledi: "Dedem burada şehit olmuş. Kazı yapılırken çok üzülerek acı çektim. Büyüklerimizin anlattığına göre Büyük Çatma köyüne gelen Ermeniler esirleri toplayarak Küçük Çatma köyünde kimliklerini toplamışlar. Daha sonra isime göre çağırarak süngüyle, baltayla öldürerek samanlığa doldurup katliam etmişler."
Büyük Çatma Köyü Muhtarı İbrahim Birdal da bundan sonraki aşamada hazırlanan raporlar doğrultusunda buradaki şehitleri Büyük Çatma köyüne taşımak istediklerini söyledi.
Arpaçay Kaymakamı Fatih Acar da kazı bölgesine gelerek çalışmalar hakkında Müze Müdürü Necmettin Alp den bilgiler aldı.
Daha sonra köy imamı Ayhan Keskin'in okuduğu dualar eşliğinde kemiklerin üzerine beyaz örtü serilerek kazı alanı kapatıldı.
