'Asi Olmamayi Tercih Edebilirsiniz, Ama O Zaman Topluluklara Karismayacaksiniz, Köyünüze Gidebilirsiniz'

Korona virüs salgini sürecinde delta varyantiyla mücadele sürerken, uzmanlar da salgini sonlandirma konusunda asilamanin önemini vatandaslara anlatiyor. Uzmanlar, her bireyin asi zamani geldiginde randevu alip asisini olmasi gerektigini, bu sekilde yogun bakimda yatan veya hastaligi agir atlatan hasta sayisinin azalacagini belirtti.

Marmara Üniversitesi Pendik Egitim ve Arastirma Hastanesi Bashekimi ve yogun Bakim Uzmani Prof. Dr. Ismail Cinel, korona virüs sürecinde asilama konusunda vatandaslara uyarilarda bulundu.

“DÖRDÜNCÜ PIK, ASISIZLARIN YAYGIN PANDEMISI SEKLINDE DIGER PIKLERDEN FARKLI OLARAK KARSIMIZDA”

Prof. Dr. Cinel, “Dünyaya paralel olarak biz de su anda dördüncü pikin içinde yer aliyoruz. Haftalik ortalamalarda sayilarimiz her hafta artiyor. Bunun yogun bakimlara yansimasi var. Hastaneye yatislara yansimasi var. Bu dördüncü piki en kolay ve en iyi, bizim yasadigimiz ikinci pikle kiyaslayabiliriz. Çünkü ikinci pik sirasinda geçtigimiz yil Kasim - Aralikta henüz asi yoktu ve asinin olmadigi bir pikle su anda önce Ocak, Subat, Mart’ta bir dönem çok yogun bir asilama oldu. Altmis bes yas üstü ve tüm saglik personellerine. Daha sonra da yavas yavas yas araligi on sekizlere, on altilara kadar asagiya dogru geldi ve yogun bir asilama oldu Mayis, Haziran Temmuz aylarinda. Asisiz dönemle kiyasladigimiz zaman Kasim Aralikta 33 bin vaka varken yogun bakimlarda gerçekten inanilmaz bir doluluk olmustu ve 6 bin agir hastamiz vardi. Organ fonksiyonlari bozulmus, yogun bakim ekipleri hastadan hastaya kosturuyorlardi. Simdi durum öyle degil. Bakin 25 bin, 26 bin ortalama rakamlardan bahsediyoruz. Normalde asi olmasaydi 4 binlerde, 4 bin 500’lerde agir hasta sayimiz olacakti ve yogun bakim dolacakti, dolmaya baslayacakti. Su an ise yogun bakim agir hasta sayimiz yavas yavas artiyor. Yogun bakimlara hastalarimiz düsüyor ama kiyaslanamayacak derecede az. Ne kadar az? Belki beste biri. Yani 800’ler civari agir hasta sayimiz, 800, 900 arasi yogun bakimda yatan hastamiz söz konusu. Tüm toplumun bagisiklanmasini saglayamadik ama asinin gerçekten çok faydali oldugunu, hastalansaniz dahi bu hastaligi eger asili iseniz daha hafif geçirdiginiz, yogun bakimlara düsmediginiz, düsseniz dahi yogun bakimdan sag salim kurtuldugunuz hastalik derecesi söz konusu dördüncü pikte. O yüzden dördüncü pik asisizlarin yaygin pandemisi seklinde diger piklerden farkli olarak karsimizda su anda” dedi.



“YA HIÇ ASI OLMAMISLAR VEYA IKI DOZ ASI OLMUSLAR AMA ÜZERINDEN ZAMAN ÇOK FAZLA GEÇMIS”

Yogun bakimda yatan hastalarin çogunlukla asi olmamis ya da bir sonraki asi tarihini geciktirmis kisiler oldugunu belirten Prof. Dr. Cinel, “A asisi b asisi, c asisi hiç fark etmez. Üstten bakmak zorundayiz olaya. Asi bilim demektir. Örnek veriyorum bir kizamik hastaliginin asiyla kökü kazinmistir adeta. Ayni sekilde burada karsimizda bir mikrop, bir virüs var. Yüzde sekseni hafif geçiriyor bu hastaligi. Bir sey olmuyor ama yüzde beslik dilim siddetli geçiriyor, organ fonksiyonlari akcigerlerden baslamak üzere bozuluyor. Bagisiklik sistemleri yerle bir oluyor ve yogun bakimlara düsüyorlar. Yogun bakimlara düsenlere dördüncü pik sirasinda bakiyoruz. Ya hiç asi olmamislar veya iki doz asi olmuslar ama üzerinden zaman çok fazla geçmis. Basiniz agriyor, ilaç aldiniz. Bir süre sonra tekrar ilaç alma gereksiniminiz olabilir. Ilacin etkisi geçince tekrar agriyor olabilir basiniz. Asida da özellikle ülkemizdeki kullanilan ölü asi Sinovac asisi için söylüyorum. Zaten bilimsel dergiler de koruyuculugu üç, alti ay arasi olarak açiklandi. Dünya yeni yasiyor bu pandemiyi ve bilimsel yayinlar her gün üst üste geliyor” diye konustu.



“ASI OLMAMAYI TERCIH EDEBILIRSINIZ, AMA O ZAMAN TOPLULUKLARA KARISMAYACAKSINIZ, KÖYÜNÜZE GIDEBILIRSINIZ, ORADA TAVUGUNUZDAN YUMURTA ALABILIRSINIZ”

Prof. Dr. Cinel konusmasinin devaminda, “Delta varyanti hakim varyant olmus durumda su anda ülkemizde. Hindistan’dan yola çikti ve tüm dünyada bütün ülkeleri etkiliyor. Eylül ayinda okullar açilacak ve tatil yörelerinden memleketlerinden insanlar büyük metropollere gelecekler. O yüzden bir hazirlik içerisindeyiz. Bu kisa dönemde asilamayi arttirip daha hazirlikli olarak Eylül ayina girmek istiyoruz. Yogun bakimlarda yerimiz su an için var. Burada bir sorun yok ama yavas yavas dogal olarak vaka sayisi ile birlikte artis söz konusu olacaktir. Bizim burada delta varyanti sonrasi yeni varyantlarin ortaya çikmasini engelleyebilmek açisindan asiyi kisa sürelerde daha genis kitlelere yapma zorunlulugumuz var. Bu bir insan hakki, asi olmamayi tercih edebilirsiniz bu da dogal hakkiniz saygi gösteriyorum. Ama o zaman topluluklara karismayacaksiniz, köyünüze gidebilirsiniz, orada tavugunuzdan yumurta alabilirsiniz, domatesinizi yetistirirsiniz, bir sorun yok. Ama metropollerde, büyük sehirlerde kapali alanlara girerken, toplu tasimaya girerken buralarda asi olanlarin bir günahi yok. Siz beklemeden, onlara fark etmeden zarar vermis olabiliyorsunuz. Asi bilim demektir. Asiya kosalim bu kisa süre içerisinde” dedi.



“HAFIF GEÇIRECEGINIZIN GARANTISI YOK”

Korona virüs sürecinde risk alinmamasi gerektigini belirten Prof. Dr. Cinel, “Ikinci pikten sonra, üçüncü piki biz Mart, Nisan, Mayis’ta gördük. Mart Nisan Mayis ikinci pike oranla yas ortalamasi daha gençlesmisti. Yetmis sekizden altmis ikilere düsmüstü, çünkü altmis bes yas üstünü biz asilamayi Ocak Subat Mart’ta basarmistik. Simdi daha farkli bir durum var. Gençlere yönelmekle birlikte çok fazla sayida altmis bes yas üstü popülasyonda iki doz asisini olmus ama üzerinden süre geçtigi için, devlet üçüncü doz hakkini tanidigi ve hatirlatma dozunuzu olun dedigi halde olmayan bir insan popülasyonumuz var. Belki yedi sekiz milyon, delta varyantiyla birlikte asilarinin üzerinden de zaman geçtigi için bunlarin yogun bakima düstügünü açik ve net olarak biz gözlemlemekteyiz. Organ fonksiyonlarinizin az bozulmasini istiyorsaniz bagisikliginizin saglanmis olmasi gerekir. Asi olmayin, hasta olun ve hafif geçirin hastaligi. Burada da korunursunuz. Ama hafif geçireceginizin garantisi yok ve çok agir geçirip yogun bakima düsüp ölme riskiniz veya yarim insan olarak yogun bakimdan taburcu olma riskiniz var. Bunlarin hiçbirisine asla degmez” seklinde konustu.

(Halit Arslan/IHA)