Asırlık El Yazması Eserler Araştırmacılara Işık Tutuyor

Çorum'un ahşap evleri, asırlık çeşmeleri ve tarihi yapılarıyla ünlü İskilip ilçesi, ünlü ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüpoğlu'nun Sürekli Sergi Salonu'nun kazandırılması, İskilipli Atıf Hoca'nın mezarının ilçeye getirilerek inşa edilen anıt mezarın ziyarete açılması ve geleneksel el sanatlarının canlandırılması gibi projelerin hayata geçirilmesiyle, toplumun her kesiminden ilgi görüyor.

Anadolu'nun köklü kütüphanelerinden biri olan ilçe halk kütüphanesi de, kurulduğu 1924 yılından itibaren yaklaşık 90 yıldır kesintisiz hizmet veriyor. Kanuni Sultan Süleyman'ın şeyhülislamı, hukukçu ve tefsirci Ebussuud Efendi'nin babası Şeyh Yavsi'nin adına yapılan Meydan Mahallesi'ndeki caminin yanındaki 3 katlı binada hizmet veren kütüphanede, değişik niteliklerde yaklaşık 50 bin kitap bulunuyor.

Raflarındaki hikaye, roman, ansiklopedi ve dergilerle öğrencilere zengin bir kaynak sunan kütüphanede bulunan Osmanlı döneminden kalma kanunnamelerin de içinde yer aldığı asırlık el yazması ve basma eserler, akademisyen ve yazarların araştırmalarına ışık tutuyor.

Kütüphane Müdürü İsmail Tahtacı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 90 yıldır hizmet veren kütüphanede, Arapça ve Farsça yazılmış 529'u el yazması toplam 2 bin 229 nadir eser bulunduğunu söyledi.

Eserlerin, akademisyen, araştırmacı ve yazarların araştırmalarında önemli bir kaynak oluşturduğunu ifade eden Tahtacı, şöyle devam etti:

"Anadolu'nun köklü kütüphanelerinden biri olan kütüphanemiz, Kanuni Sultan Süleyman döneminin şeyhülislamı Ebussuud Efendi'nin İstanbul'dan memleketi İskilip'e gönderdiği 5 asırlık el yazması Kur'an-ı Kerim başta olmak üzere 2 bin 229 nadir eser ile 50 bine yakın kitaba ev sahipliği yapıyor. Osmanlı döneminden kalma kanunnamelerin de içinde yer aldığı pek çok el yazması eserin bulunduğu kütüphanemiz, geçmişi yaklaşık 700 yıla dayanan el yazması eserleri bünyesinde barındırıyor. Bu eserlerimizin neredeyse tümü, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ilçede bulunan sıbyan mektebi, yüksekokul, idadi ve rüştiyelerden, dönemin kaymakamı ve ileri gelenleri tarafından toplanarak, o zamanki adıyla Cacabey Medresesi olan kütüphanemize yerleştirilmiştir."

Tamamı dijital ortama aktarılan eserlerden yararlanmak isteyen araştırmacılara, istediği eserin sanal kopyasını verdiklerini belirten Tahtacı, böylece eserlerin kaybolmasını ve tahriş olmasını engellediklerini vurguladı.

-En çok ilgiyi 5 asırlık el yazması Kur'an-ı Kerim görüyor

Kütüphena müdürü İsmail Tahtacı, adı ilçeyle anılan Ebussuud Efendi'nin ilçeye yadigar bıraktığı en önemli eserlerden birisinin de altın varaklı, nadir el yazması Kur'an'ı Kerim olduğunu söyledi.

Ebussuud Efendi'nin İstanbul'da şeyhülislamlık yaptığı dönemde doğduğu topraklar olan İskilip'e iki adet Kur'an-ı Kerim gönderdiğinin bilindiğini vurgulayan Tahtacı, şöyle devam etti:

''Ebussuud Efendi, doğduğu topraklara gönderdiği el yazması iki Kur'an-ı Kerim'den birinin Şeyh Yavsi Camisi'nde okunmasını, diğerinin de ilçedeki medresesinde okunmasını istiyor. Şeyh Yavsi Camisi'ndeki Kur'an-ı Kerim muhafaza edilmekte zorlanılınca Çorum'a gönderilmiş. Diğer Kur'an-ı Kerim ise bu kütüphanede muhafaza ediliyor. Kanuni Sultan Süleyman döneminden kalma bu eseri hattatları incelikle işlemiş. Altın varaklı Kur'an-ı Kerim'in mürekkebi, geçen asra rağmen hiç bozulmamış, solmamış. Mürekkebi çok özel, duracaklar çok güzel şekilde belirtilmiş. Bu Kur'an-ı Kerim, Türkiye'deki nadir el yazması Kur'an-ı Kerim'lerden biri. Kütüphanemizde yapılan yeniliklerle son derece muazzam şekilde korunuyor.''

-Yadigar eserlere özel oda

Kütüphanenin 2008 yılından itibaren özel yöntemlerle ve güvenlik kameralarıyla 24 saat kontrol altında tutulduğunu dile getiren Tahtacı, aralarında Ebussuud Efendi'nin yadigarı Kur'an-ı Kerim'in bulunduğu nadir el yazması eserler için özel korunaklı bir oda oluşturulduğunu söyledi.

Kütüphanenin ikinci katında, 3 ayrı kapıdan girilebilen ve çelik konsorsiyumlu bir odada muhafaza edilen eserlerin, özel havalandırma sistemiyle korunduğunun altını çizen Tahtacı, ''24 saat esasına göre güvenlik kamerası ile izlenen kütüphanemizde olası bir yangın karşısında muhafaza altında tutulan kıymetli el yazması eserlere bir zarar gelmesi söz konusu değil. Bu özel odada nemlendirme ve havalandırma sistemleri de mevcut'' diye konuştu.

Tahtacı, çocuk ve yetişkin bölümlerinin de yer aldığı kütüphanenin alt katında ise ünlü şair ve ressam Bedri Rahmi Eyüboğlu anısına açılmış sergi salonunun yer aldığını sözlerine ekledi.