Karadeniz Bölgesi’nde yüzyillardir sari, kirmizi, siyah ve beyaz ipliklerle üretilen kesan, Trabzon’un Çarsibasi ilçesinde tezgahlarda dokunuyor, isletmeler üzerinden vatandaslara satiliyor. O isletmelerden birisinin sahibi olan Sabit Bostanci, Karadeniz kesanini Baskent Millet Bahçesi Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) düzenlenen Trabzon Tanitim Günleri Fuari’na getirdi. Fuar alaninda bulunan tezgahiyla hem satis yapan hem de kesani tanitan Bostanci, kesanin tarihinin Evliya Çelebi döneminde basladigini, Çelebi’nin Seyahatnamesinde görülebilecegini söyledi.
Bostanci, kesani Trabzon’dan dagittiklarini belirterek, “Bunun en meshur oldugu yer yine Trabzon. Trabzon’dan dagitiyoruz. Bunu etkisi altina alan Rize, Giresun, Ordu. Son dönemlerde Kastamonu, Safranbolu, Amasra. Karadeniz sahillerine dogru daha da yayginlastiriyoruz” dedi.
“Trabzon Çarsibasi dokumanin en yaygin oldugu ilçemiz”
Karadeniz kesaninin yapim asamasini anlatan isletmeci Bostanci, ipliklerin önce boyandigini, elde çözgüler hazirlandiktan sonra tezgahlara takildigini anlatti. Bostanci, kesanin tezgahta dokunmasinin ardindan isletmelere geldigini aktararak, “Metraj olarak dokunuyor, fular olarak dokuyorlar santim santim. Isletmemize geldikten sonra biz bu ürünleri kesiyoruz. Fular, masa örtüsü olarak kesiyoruz. Taç yapiyoruz. Bunlari kestikten sonra makinelerimizde dikislerini, overloklarini çektikten sonra köydeki ev hanimlarina veriyoruz. Ev hanimlari bunlari evlerde ninelerimiz, ablalarimiz bunlari evlerde dokuyorlar. Dokuduklari zaman bize getiriyorlar biz de bölgeye tanitim günleri için fuarlara gidiyoruz. Bölgedeki yerlere ürün veriyoruz” diye konustu.
“Müslüman kadinlarla Hristiyan kadinlari ayirmak için yapilmis bir dokuma”
Bostanci, kesanin Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde anlatildigini, Müslüman kadinlar ile Hristiyan kadinlari ayirmak için kullanilan bir dokuma sekli oldugunu kaydederek sunlari söyledi:
“Kesanin tarihi Evliya Çelebi döneminde baslar. Onun eserlerinde görebilirsiniz. Bu kesanin özel bir anlatimi vardir. Müslüman kadinlarla Hristiyan kadinlari ayirmak için yapilmis bir dokuma. Bunlarda mihraplar vardir. Bunlar minareleri andirir. Kenarindakiler tesadüf degildir. Bunlar yüzyillardan beri gelen bir dokumadir. Eski bir dokumadir. Bunlarda mihrap vardir. Mihrap ay yildizi, bayragi simgeler. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde bulabilirler, burada geçiyor. Orada diyor ki ‘Müslüman kadinlarla Hristiyan kadinlari ayirmak için kullanilan bir dokuma seklidir’ diye geçiyor. Ragbet her geçen gün daha da çogaliyor.”
Asirlik Karadeniz Kesani, Ankara Tezgahlarinda
Trabzon’un Çarsibasi ilçesinde tezgahlarda dokunan asirlik Karadeniz kesani, 25 yillik isletmeci Sabit Bostanci tarafindan Ankara’da düzenlenen Trabzon Günleri’ne getirilerek tezgahlara dizildi.
