Asirlik Osmanli Kumasi Kutnu Yeniden Moda Oldu

Tüm zamanlarin en parlak kumaslarindan biri olarak bilinen Gaziantep’e özgü kutnuya olan ilgi son dönemlerde artti. Özellikle kutnu kumasinin dünyaca ünlü moda devleri tarafindan fark edilmesi Osmanli kumasi olarak da bilinen kutnuyu yeniden gündeme tasidi.

Geçmiste moda olan giyim stilleri, desenler veya kumaslar modacilar tarafindan tekrar kullanilarak günümüze uyarlanabilirken, kutnu kumasi da 14’ncü yüzyildan gelerek günümüze hareketli bir giris yapti.

Saray kumasi olarak bilinen ve Osmanli padisahlarinin kaftanlarinda kullanilan kutnu kumasina ilginin artmasi ve dünyaca ünlü olan moda firmalari tarafindan kullanilmaya baslamasi ustalari yeni modeller üretmeye yönlendirdi. Osmanli’da saray kumasi olarak kullanilan ve son zamanlarda yeniden yayginlasmaya baslayan kutnu kumasina ilginin artmasiyla elbise, fistan, ayakkabi, terlik, sal, esarp, atki ve hediyeli torba gibi daha pek çok ürün yapiliyor. Gaziantep’i ziyarete gelen yerli ve yabanci turistlerin en çok aldigi esyalarin basinda bir birinden güzel Mardin yöresel kiyafetler geliyor.

Birçok medeniyete ev sahipligi yapmis ve tarihi Ipekyolu üzerinde bulunan Gaziantep’in asirlik yöresel kumasi olan kutnu dünyaya tanitilmaya baslanirken, kente gelen yerli ve yabanci ziyaretçiler, yöresel kiyafet satan dükkanlarin yolunu tutuyor. Özellikle son yillarda genç kizlar moda seçimini artik yöresel kiyafetlerden yana tercih ediyor.

Türkiye’de yalnizca Gaziantep’te dokunan kutnu kumasinda makinelesmeye meydan okuyan nadir ustalardan biri olan 64 yasindaki Abdulkadir Mekki, 50 yildir ayni tezgahta dokuma yapiyor. 5 yasinda basladigi mesleginde ilk kez kullandigi kutnu dokuma tezgahini o günden beri birakmayan ve 60 yildir ayni tezgahta dokuma yapan Mekki’nin kutnu kumaslarindan dokudugu ürünlere özellikle son dönemlerde gençler yogun ilgi gösteriyor. Osmanli’dan günümüze kadar devam eden mesleklerden biri olan kutnu dokumaciliginin Gaziantep’te yillarca önemli bir geçim kaynagi olarak kullanildigini hatirlatan Mekki, kentte bir elin parmaklarini geçmeyecek sayidaki isletmede üretilen kutnu kumasinin kent için önemli bir degeri oldugunu belirtti.

Tarihi Yeni Han’da kutnu üretimi yapan Mekki, kutnu kumastan üretilen yöresel kiyafetleri yeniden tasarlayarak modern hayata kazandirdigini söyledi.



“Gaziantep’te halen kutnu kumas üretimi yapilmaktadir”

5 yasindan beri Gaziantep kültürü olan kutnu kumas üretimi yaptigini belirten Mekki, “Kutnu kumas yüzyillardir yani 16’inci yüzyildan bu yana kullanilan bir kumastir. Konya Selçuklulari döneminden bu yana kutnu kumasi kullanilmaya baslanmis, daha sonra Osmanli döneminde de Suriye Selçuklulari, Halep, Hama ve Humus kentinde kullanmislar. Cumhuriyet döneminde de bir dönem Bursa ve daha sonra da Gaziantep’te kutnu kumasi üretimi yapilmistir. Gaziantep’te halen kutnu kumas üretimi yapilmaktadir” dedi.

Gaziantep’teki kutnu dokumaciligin üretime geçmesinin 1929 yilinda Türklerin Suriye’den Anadolu’ya geçmesi ile basladigini, ilk dokuma ustasinin dedesinin babasi olan ve Suriye’den gelen Abdulvahap Mekki oldugunu söyleyen Mekki, geçmiste padisah kaftanlarinin dikilmesi nedeniyle saray kumasi’ adiyla anilan kutnu dokumalar oldugunu ve bir süre sonra kadin-erkek tüm halkin, özellikle de varlikli kisilerin giyimde kullandigi kumas haline geldigini kaydetti.



“Kutnu her alanda kullanilmaktadir”

Kutnunun çözgülerinin ipek, atkilarinin pamuk ipliginden saten örgü ile dokundugunu bildiren Mekki, “Kutnu her alanda kullanilmaktadir. Bir ülkeyi temsil eden bayrak kumasi ve bir orduyu temsil eden sancak kumasi, gelinlik kizlarin çeyizleri, erkeklerin damatlik kiyafetinde kutnu vardir. Yani bebek dogar kutnu kullanilir, ölene kadar da her alanda kutnu kullanilan bir kumas türüdür” ifadelerine yer verdi.

“Insallah gençlerimize ögretebilirsek ve okulunu da açabilirsek kutnu kumasi üretimi devam edecektir”

kutnu kumasini gelecege tasiyarak hem Gaziantep’in hem de Türkiye’nin bu degerli mirasini koruma ve tanitma hedefinde emin adimlarla ilerlediklerini belirten Mekki, “Gaziantep’te, Büyüksehir Belediyesi ve Gaziantep Valiliginin, Kültür ve Turizm Bakanligi nezdinde kutnu kumasi için baslattigi çalismlar devam ediyor. Insallah gençlerimize ögretebilirsek ve okulunu da açabilirsek kutnu kumasi üretimi devam edecektir” seklinde konustu.



“Son dönemde kutnu kumasi daha modernize oldu”

Kutnu kumasindan yeni tasarimlar ve modern kullanimlarla uyarlamalar yaptiklarini belirten Mekki, “Son dönemde kutnu kumasi daha modernize oldu. yatak örtüsünden tutun kravata kadar ve fistik kesesi, ev tekstili ve giyim alaninda da kutnu kumasi kullanarak çesitlilik kazandirdik. Kutnu kumasi her türlü alanda kullaniliyor. Ayakkabi, terlik, çanta ve turistik amaçli alanlarda kullaniliyor. kutnuyu anneannelerimiz, babaannelerimiz yüzyillardir kullanmislardir. Kutnu kumasin kullanim alani da çok gelismektedir. Trakya’dan tutun da orta Anadolu’ya kadar her bölgenin ve her yörenin kendine özgü kumaslari var. Kutnu kumasi da Gaziantep’indir. Gaziantep’in disinda kutnu kumasi üretimi yapilan baska bir il yoktur” ifadelerini kullandi.

“Kutnu kumasi Gaziantep’e özgü bir kumastir”

Yöresel kumas kutnunun kalitesinden ve fiyatindan memnun oldugunu dile getiren müsterilerden Nur Bozkurt, “Kutnu kumasi Gaziantep’e özgü bir kumastir. Yazin senin, kisin sicak tutar. Kutnu kumasa oranin ilgi benim çok dikkatimi çekti. Bende her zaman sal ve ceket tarzi kutnu elbiseler aliyorum. Kutnu kumasindan yapilan çesitler çok fazla, istedigim her renk ve çesidi de burada bulabiliyorum. Kutnu kumasi 1900’larda tercih edilen bir kumas çesidiymis. Ninelerimizin, dedelerimizin zamaninda çok tercih ediliyormus. Geçmisimizi bugüne tasiyalim” diye konustu.