Lisede görevli Hava Öğretmen Binbaşı Mustafa Şevik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, iki yıldır yürüttükleri projenin, "Dünyanın sorunu olan ve etkileri giderek artan radyasyonun zararlı etkilerine karşı insanlığı korumak için neler yapabiliriz?" sorusuyla ortaya çıktığını söyledi.
Daha sonra proje kapsamında bir bor türevini kullanarak nötron tutucu materyal geliştirdiklerini belirten Şevik, bunun radyasyon testlerine tabi tutulması neticesinde çıkan sonuçlara göre yüzde 100'e yakın bir koruma sağladığını bildirdi.
Şevik, günlük hayatta "x" ve "gama" ışınlarının daha çok kullanıldığını ve insanlar için büyük tehdit oluşturduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:
"Kullandığımız materyalin nötron tutucu özelliği vardı ama x ve gama ışınlarını tutucu özelliği yoktu. Bununla ilgili ne yapabiliriz diye düşündük ve bir baryum türevini x ve gama ışınlarını tutucu olarak kullanmaya karar verdik. Baryum türeviyle yaptığımız çalışmalar neticesinde x ve gama ışınlarına karşı da yüzde 100'e yakın koruma sağladık. Dolayısıyla ikisini birleştirerek hem x ve gama ışınlarına hem de nötrona karşı tam koruma sağladık. Bu iki yıllık çalışma süresinde NASA ve CERN gibi kurumların yanında 8 üniversite ve birçok kamu ile özel kuruluşlarla da çalışıldı. Proje geçen sene Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından gerçekleştirilen okullar arası yarışmada kimya kategorisinde Türkiye birincisi seçildi. Ayrıca yarışmanın en prestijli ödülü olan yılın genç araştırmacıları ödülünü kazandık."
- "Radyasyondan koruyucu materyal" uluslararası arenada
Projenin TÜBİTAK tarafından milli takım olarak seçildiğini anlatan Şevik, ABD'nin Pittsburg kentinde düzenlenen Dünya Liselerarası Proje Yarışması'nda Türkiye'yi temsil ettiklerini aktardı.
Yarışmada, "radyasyondan koruyucu materyal"in bin 700 proje arasında kimya dalında dünya ikincisi seçildiği bilgisini veren Şevik, "Projemiz ayrıca yarışmanın en prestijli ödülü olan NASA ödülü ile kimya dalının en prestijli ödülü olan Amerikan Kimya Derneği ödülüne layık görüldü. Orada 3 kez ödül aldık ve 3 kez bayrağımız dalgalandı. 15 bin kişilik salonda bayrağımızı dalgalandırmak çok güzeldi" ifadesini kullandı.
- "Kurşundan 10 kat daha hafif"
Çalışmalara geçen yıl 12'nci sınıf öğrencisiyken başladığını belirten Seyit Alp Herdem ise ilk sene aktif olarak görev aldığını, ikincisinde de bilgi ve deneyimlerini arkadaşlarına aktardığını ifade etti.
Herdem, proje kapsamında ürettikleri radyasyona karşı koruma sağlayabilen materyalin birçok alanda kullanılabileceğine değinerek, "Bu materyalin başta tıp olmak üzere endüstri, havacılık ve uzay sanayi, nükleer gibi radyasyonun var olduğu her türlü alanda radyasyondan korunmak için kullanabileceğimizi öngörüyoruz çünkü ürettiğimiz madde, günümüzde radyasyonda korunmak amacıyla kullanılan kurşundan 10 kat daha hafif, 136 kat daha ucuz, çevreye ve insan sağlığına zararsız" diye konuştu.
Bu materyalin günlük hayatta kullanmasını amaçladıklarına işaret eden Herdem, arkadaşlarının geliştirme çalışmalarını sürdürdüğü bilgisini verdi.
Projenin Genius Dünya Proje Yarışması'nda 69 ülke ve bin 997 proje arasında birinci seçilerek altın madalya kazandıklarını bildiren Herdem, 14-22 Eylül'de Avrupa Birliği Genç Bilim İnsanları Yarışması'na katılacaklarını sözlerine ekledi.
Askeri Lise Öğrencilerinin 'Milli Kalkan'ı Dünya İkincisi Oldu
Bursa'da faaliyet gösteren Işıklar Askeri Hava Lisesi öğrencileri tarafından "Milli Kalkan: Sodyum Pentaborat Projesi" kapsamında geliştirilen radyasyondan korunmaya yönelik materyal, Dünya Liselerarası Proje Yarışması'nda kimya dalında ikinci seçilerek, NASA ödülüne layık görüldü.
