Ebu’r-Reyhan El-Beyrûnî’nin eczacılık alanında hazırladığı ve dünya eczacılık tarihinde önemli bir yeri olan Kitâbü’s-Saydana Fi’t-Tıbb adlı eseri Prof. Dr. Esin Kâhya’nın çevirisiyle Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığınca yayımlanarak Kurum yayınları arasında yerini aldı.
Ebu’r-Reyhan El-Beyrûnî, on birinci yüzyılda yaşamış kıymetli Türk âlimlerinden İbn Heysem ve İbn-i Sina’nın çağdaşıdır. Astronomi, matematik, coğrafya alanlarında kıymetli eserler vermiştir. Onun eczacılıkla ilgili olan ve daha çok Saydana adıyla bilinen eseri, aynı zamanda dil açısından da kıymetli bir eserdir. Eserde o dönemde kullanılan Türkçe terimler de yer almaktadır. Metindeki drog adlarının Türkçe ve Latince adları da verilerek bunların günümüzdeki karşılıklarının belirlemesine imkân sağlanmış ve konuyla ilgilenenlere yardımcı olması amaçlanmıştır.
Saydana, eczacılık anlamına gelmektedir ve dünyada bu adı taşıyan ilk kitaptır. Kitapta dönemin tıp anlayışı, hastalıkların tedavisinde kullanılan yöntemler; çeşitli ilaçlar ve bu ilaçların hazırlanmasında kullanılan nebati, hayvani ve kimyevi maddeler hakkında bilgilere yer verilmiştir. Bu maddelerin kullanımı, ilaçların hazırlanması, kullanım şekilleri, eş değerde olanları, ilaçların yan etkileri de kitapta anlatılmıştır.
Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının tıp ve eczacılık tarihiyle ilgili daha önce yayımladığı El-Kanun Fi’t-Tıbb, Mücerrebnâme, Mürşid, Şemseddin Itâkî’nin Resimli Anatomi Kitabı, Kitâbü’l Mühimmât adlı eserlerin ardından Kitâbü’s-Saydana Fi’t-Tıbb adlı eseri de yayımlayarak ülkemizde bu alana katkı yapan en önemli kuruluşlardan birisi oldu.
Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı tarafından son derece özenli ve kaliteli bir baskıyla okura sunulan eser, Ankara Balgat’taki Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı binasında ve Kızılay Kitap Satış Bürosu’nda satışa sunuluyor.
Kitapseverler, https://emagaza-akm.ayk.gov.tr/ adresindeki e-mağazadan da esere ulaşabilirler.
Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının Dünya Eczacılık Tarihine Anlamlı Hizmeti
Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının dünya eczacılık tarihine sunduğu “Saydana” okuyucuyla buluştu.
