ATSO Baskani Bahar Açiklamasi 'Para Politikasinin Devamliligi Yillik Enflasyonu Düsürecek'

Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK) Temmuz ayi enflasyon oranlarini degerlendiren Antalya Ticaret ve Sanayi Odasi (ATSO) Yönetim Kurulu Baskani Ali Bahar, en yüksek aylik artisin akaryakit zamlarinin etkisi ile ulastirma grubunda oldugunu kaydetti.

2023 Temmuz ayi enflasyonu beklentiler dahilinde önceki aya göre TÜFE’de yüzde 9.49, YI-ÜFE’de yüzde 8.23 olarak açiklandigini kaydeden Baskan Bahar, "Yillik enflasyon ise tüketici fiyatlarinda yüzde 47.83, yurt içi üretici fiyatlarinda yüzde 44.50 olmustur. 2023 yili son 7 aylik enflasyon yüzde 31.14 olurken 12 aylik ortalamalara göre enflasyon yüzde 57.45 olarak gerçeklesti" dedi.

Mali tedbirler, döviz kuru gelismeleri ve ücret artislarinin etkisiyle enflasyonun Temmuz’da yillik yüzde 47,8 ile piyasa beklentileriyle uyumlu gerçeklestigini kaydeden Bahar, "Fiyat istikrarinin saglanmaya çalisildigi bir süreçteyiz. Para politikamizin olumlu bir etkisi söz konusu. Bu sekilde devam edebilirsek yillik enflasyonun düsüsüne sahit olacagiz" diye konustu.



Ulastirmada artis

TÜFE ile aylik harcama gruplari itibariyla en yüksek artisin yüzde 15.75 ile ulastirma, yüzde 13.61 ile saglik, yüzde 11.92 ile lokanta ve oteller gruplarinda gerçeklestigini dile getiren Baskan Bahar, "En az aylik artis gösteren grup ise yüzde 2.67 ile egitim olmustur. Yillik bazda ise en yüksek artislar Haziran ayinda oldugu gibi yüzde 82.62 ile lokanta ve otellerde, yüzde 75.95 ile saglik, yüzde 60.72 ile gida ve alkolsüz içecekler harcama gruplarinda oldugu görülmüstür. Çekirdek enflasyon da yüzde 56.09 ile manset enflasyon gibi yüksek bir ivme kazanmis olup, yillik bazda YI-ÜFE ilk kez 3 yil sonra ÜFE’nin gerisinde kalmistir" seklinde konustu.



Aylik enflasyon seviyesi

Birçok mal grubuna yapilan zamlarin artisa etkisi oldugunu dile getiren Baskan Ali Bahar, "Haziran ayinda asgari ücrette yapilan artislar, KDV ve ÖTV basta olmak üzere vergi artislari, TCMB’nin beklentinin altinda faiz artisina gitmesi nedeniyle döviz kurlarinda yasanan yukari yönlü trend ve akaryakita yapilan zamlar hem yillik hem de aylik enflasyonda hizli bir artisa neden olmustur. Aylik enflasyon son 1,5 yilin en yüksek seviyesinde, yillik enflasyonda ise 8 aylik iyilesme ivmesi yön degistirmistir" dedi.

Yillik ortalama enflasyonun cari hizinin TÜFE’de yüzde 60-70, ÜFE’de yüzde 90-100 bandinda seyrettigini dile getiren Bahar, "Enflasyonun yüksek seyretmesinde akaryakit ürünlerinde yasanan fiyat artislarinin etkili oldugu görülürken, yillik bazda gida fiyatlarinin yüzde 60’in üzerinde yüksek seyrettigi görülmektedir" ifadelerini kullandi.

Tahil koridoru problemi

Ücret ve fiyat sarmali, OPEC’in petrol üretimindeki devam eden kesintileri nedeniyle petrol fiyatlarindaki artis trendinin önümüzdeki aylarda da enflasyona etki edecegini dile getiren Bahar, "Gida enflasyonu basta olmak üzere birçok mal kaleminde enflasyonun artis trendinin devam etmesi beklenmektedir. Bunun yani sira, tahil koridoru anlasmasinin Rusya tarafindan sonlandirilmasi, Ukrayna’nin tahil limanlarinin Rusya tarafindan vurulmasi sonucu bugday fiyatlari 5 ayin en yüksek seviyesine (7,77 dolar/kg) çikmistir" dedi.

Türkiye’nin tahil koridorundan en fazla ürün olan üçüncü ülke olmasina dikkati çeken Baskan Bahar, "Bu nedenle, yasanan tahil kitligi ve yagli tohumlardaki açik sadece gida enflasyonunu tetiklemekle kalmayip, açliga, yetersiz beslenmeye ve salginlara dönüsebilir. Akaryakit, gübre gibi tarimsal girdilerdeki zamlarin yani sira asiri sicaklar tarimsal üretimi olumsuz etkiliyor. Tarimda gida güvencesi sorunu için gerekli adimlarin atilmasi acil bir konudur" diye konustu.



Gelir-Yasam maliyeti

Özellikle gida basta olmak üzere temel mal ve hizmetlerde yasanan artisin dar ve sabit gelirli vatandaslarin alim gücünde erimeye yol açtigina dikkati çeken Baskan Ali Bahar, "Asgari ücrete, memur ve emeklilere yapilan zamlar dar gelirli ve sabit gelirli vatandaslarimizin satin alma gücünün iyilestirilmesi bir yandan yoksullukla mücadele açisindan pozitif katki saglasa da, akaryakit, dogal gaz, KDV ve ÖTV artislari nedeniyle yapilan zamlar ve enflasyon oranlari riski artiriyor. Özellikle hem aylik hem de yillik düzeyde yüksek seyreden gida enflasyonu, gelirlerinin önemli miktarini gidaya ayiran dezavantajli vatandaslar için enflasyonun etkilerini artirmaktadir" ifadelerini kullandi.

Turizm avantaji

Rasyonel politikalara dönüs kapsaminda 22 Haziran’da TCMB’nin faiz oranlarini ilk kez arttirdigi ve bundan sonraki süreçte fiyat istikrarinin politikalarda temel öncelik oldugunu ifade ettiklerini hatirlatan Baskan Bahar, "Temmuz 2023’de tekrar 250 baz puan faiz artisi ile piyasaya sikilasma politikasi sinyalini devam ettirmektedir. Ancak döviz kuru yilbasindan bu yana, yüzde 40’tan fazla deger kaybetmistir. TCMB yilsonu dolar beklentisini simdiden 28,46 TL’den 31,42 TL’ye yükseltmistir" dedi.

Yaz aylarinda turizm faaliyetlerinin döviz girisi nedeniyle avantaj kazandirdigini vurgulayan Bahar, "Sonbahardan itibaren zayiflamasi ile döviz kurlarina dikkat edilmelidir. Haziran ayinda bütçe açigi, cari açik ve kurlar ile kur artisi kaynakli maliyet artislari, kalici fiyat istikrari önünde engel teskil etmektedir. TL’deki deger kaybi kur geçiskenligi etkisiyle önümüzdeki dönemde enflasyon üzerinde belirleyici olmaya devam edecektir" diye konustu.



Enflasyonla mücadele için güven

Enflasyonla mücadelede halkin enflasyonun düsecegine dair beklentisi ve bu beklentinin satin alma davranislarina yansimasinin önemli olduguna isaret eden ATSO Baskani Ali Bahar, "Siki para politikasinin yani sira üretimde yapisal dönüsüm, hukukun üstünlügü, TCMB’nin bagimsizlik ve seffaflik algisinin iyilestirilmesi gibi faktörler sayesinde uzun vadeli yabanci sermaye girislerine ihtiyaç vardir. Bu konuda devletimizin uyguladigi politikayi destekliyoruz" dedi.