ATSO Baskani Çetin Açiklamasi 'Güven Veren Bir Enflasyonla Mücadele Programi Açiklanmali'
Antalya Ticaret ve Sanayi Odasi (ATSO) ve Bati Akdeniz Ekonomisi Gelistirme Vakfi (BAGEV) Baskani Davut Çetin, Türkiye Istatistik Kurumu (TUIK) tarafindan açiklanan Aralik ayi enflasyon verilerine iliskin degerlendirmelerde bulundu. Açiklamasinda tüm sektörlerde yasanan maliyet artislarina ve bu durumdan olumsuz etkilenen KOBI’ler için finansman ihtiyacina vurgu yapan Baskan Çetin, ekonomi yönetiminin güven veren bir enflasyonla mücadele programi açiklamasi gerektigini belirtti.
“Bati Akdeniz enflasyonu Türkiye ortalamasinin üzerinde”
Bati Akdeniz enflasyonunun Türkiye’ ortalamasinin üzerinde oldugunu belirten ATSO Baskani Davut Çetin, “2021 Aralik ayi enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 13,58, YI-ÜFE’de yüzde 19,08 olarak açiklanmistir. Yillik enflasyon ise tüketici fiyatlarinda yüzde 36,08, yurt içi üretici fiyatlarinda yüzde 79,89 olmustur. Bölgemizdeki TÜFE orani, aylik bazda yüzde 13,30, yillik bazda yüzde 38,98 olarak gerçeklesmis, aylik bazda Türkiye ortalamasinin altinda, yillik bazda ise Türkiye ortalamasinin üzerinde kalmistir. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Bati Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasinda aylik bazda yirmi ikinci, yillik bazda ise on ikinci sirada yer almistir” dedi.
TUIK’in yüzde 36 olarak ilan ettigi TÜFE hesabinda yer alan bazi kalemlerin soru isareti olusturduguna deginen Çetin, “TUIK’e göre enflasyon gida ve ulastirma grubu agirliklidir. Gida tarafinda bugday-un, yag, et, süt ürünleri fiyat artislari etkili olmus, sebze-meyve grubu ise gida enflasyonunu frenleyici rol oynamistir. Ulastirma tarafinda ise akaryakit ve otomobil zamlari enflasyonu yükselten kalemlerdir. Buna karsilik giyim grubu enflasyonu yüzde 20 olarak belirlenmistir, oysa TUIK sepetinde giyim grubundaki bütün kalemlerin fiyat artislari çok daha yüksektir. Kira enflasyonu mevzuat geregi yüzde 12 olarak açiklanmaktadir, oysa bu da gerçekçi degildir. Enflasyon sepetinde de revizyon ihtiyaci görülmektedir. Örnegin sepette sigaranin payi yüzde 4,5 olup yüzde 5,4 olan kira payina ve yüzde 5,9 olan lokanta-otel harcamalarina yakin ve yüzde 3,2 olan saglik harcamasindan fazladir. Avukatlik ücretinin enflasyon sepeti payi yüzde 0,19 olup bilgisayar agirligindan yüksektir. Karpuzun sepet agirligi yüzde 0,26 olup yüzde 0,17 olan klimadan veya yüzde 0,16 olan dis macunu ve sabun harcamasindan yüksektir” diye konustu.
“Sektörlerde üç haneye ulasan maliyet artislari var”
TUIK YI-ÜFE hesaplamasinin daha gerçekçi oldugunu ve sektörlerin genelinde üç haneye ulasan maliyet artisinin daha iyi yansitildigini belirten Çetin, “Yillik fiyat artislari ham petrol ve dogal gazda yüzde 138, petrol ürünlerinde yüzde 161, kimyasal girdilerde yüzde 100, ana metallerde yüzde 130, elektrik-gaz dagitiminda yüzde117, kagitta yüzde 93, tekstilde ve agaç ürünlerinde yüzde 89, elektrikli teçhizatta yüzde 73, plastik ve diger metallerde yüzde 65-70, gidada yüzde 64 düzeyindedir. TUIK’e göre YI-ÜFE’de giyim, motorlu tasit, elektronik, ilaç, içecek gruplarinda fiyat artislari yüzde 30-45 civarinda kalmistir” dedi.
“Yil basinda yapilan zamlar girdi maliyetlerini daha da artirdi”
Gelen zamlarin birçok sektörü zor durumda biraktigini söyleyen Davut Çetin,” Sonuç olarak bu yüksek enflasyon karsisinda firmalarimiz yüksek maliyetlerle satislarina nasil devam edeceklerini, asgari ücret ile birlikte diger ücretleri nasil artiracaklarini bilemez hale gelmislerdir. Yil basinda yapilan ve 2021 enflasyonuna dahil olmayan zamlar, özellikle elektrik ve dogal gaz zamlari, birçok sektörümüz için altindan kalkilamayacak bir yük dogurmus, girdi maliyetleri-ücret-fiyat hesaplamalari altüst olmustur” diye konustu.
“Destek gerekiyor”
Vergi indirimi paketlerinin açiklanmasi gerektigini dile getiren Çetin, “KOBI’lerimizin önemli bir kismi halkin satin alma gücünün düsmesi nedeniyle maliyet artislarini fiyatlarina yansitamamaktadir. Pazar ve finansman gücü yeterli olmayan firmalarin bu ortamda ayakta kalmakta zorlandiklari, kayit disiligin ve haksiz rekabetin arttigi bu dönemde KOBI’lere finansman destegi verilmesi de kalici bir çözüm olmasa da aciliyet kazanan bir önlem haline gelmistir. Enflasyondaki bu tirmanmanin geçici olmasini temenni ediyoruz ve firmalarimizin sogukkanli olmasini istiyoruz. Hükümetin KGF destekli kredi, sübvansiyon ve vergi indirimi paketlerini gecikmeden açiklamasini bekliyoruz. Bu önlemlerin ve istihdam desteklerinin takipçisi olacagiz” seklinde konustu.
“TL’ye güveni tesis eden adimlar atilmali”
Türk lirasina güven için adim atilmasi gerektiginin altini çizen Çetin, “Yine de bu ortamda kalici çözümün belirsizligi azaltacak ve güven verecek nitelikte enflasyonla mücadele planinin açiklanmasi oldugunu ifade etmek istiyorum. Merkez Bankasinin aylardir yaptigimiz uyarilari cevapsiz birakarak beklentileri yönetememesinin, gerçekçi olmayan faiz indirimine giderek enflasyonla mücadeleyi terk etmis görünmesinin maliyetini simdi üç haneye giden enflasyonla maliyet artislarina dayanamayan is dünyamiz da ödüyor. Merkez Bankasi yönetimi bu yüksek enflasyona yol açan politika hatalarinin sorumlulugunu üstlenmelidir. Ekonomi yönetimi TL’ye güveni tesis ederek döviz kuru-enflasyon sarmalini kiracak adimlar atmalidir” ifadelerini kullandi.
