Avrasya Ekonomik Birliği Liderler Zirvesi Kovid-19 Gündemiyle Toplandı

Video konferans yöntemiyle düzenlenen zirveye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan katıldı.

Putin, burada yaptığı konuşmada, Kovid-19’un yaşamın tüm yönleri üzerinde olumsuz etkiler yarattığına işaret ederek, "Tüm dünyada ekonomi ve nüfusun hareketliliği azaldı, ticaret zorlaştı, küresel finans ve emtia piyasalarında belirsizlik var. Sağlık sistemi üzerindeki yük önemli ölçüde artıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Rusya’da Kovid-19 salgınına karşı alınan çeşitli tedbirlerden bahseden Putin, "Rusya’da salgının zirve noktasına henüz ulaşılmadı. Sıhhi ve epidemiyolojik durumu dikkatle izliyoruz, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için gerekli önlemleri almaya devam ediyoruz." dedi.

Putin, salgının yayılmasını önlemek için "olağanüstü önlemlerin" alınması gerektiğine dikkate çekerek, "Salgına karşı mücadelede, AEB formatı da dahil olmak üzere tüm ülkelerin iş birliği son derece önemli. Bu ortak yaklaşımı, G20, Birleşmiş Milletler ve Bağımsız Devletler Topluluğu dahil her yerde ön plana çıkartıyoruz. Rusya olarak mücadelede edindiğimiz tecrübeleri diğer ülkelerle paylaşmaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.

AEB ülkeleri arasında Kovid-19’la mücadelede kullanılan ürünlerde "sıfır gümrük vergisi" fikrini desteklediklerini belirten Putin, "Pandemi ile mücadele yöntemleri makul, orantılı olmalı ve ülkeler arasında iş birliğinin bozulmasına yol açmamalıdır." diye konuştu.

Putin, gerekmesi halinde Avrasya Kalkınma Bankası ve Avrasya İstikrar ve Kalkınma Fonu kaynaklarının da kullanılabileceğini sözlerine ekledi.

Belarus Cumhurbaşkanı Lukaşenko ise koronavirüs salgını şartlarında AEB üyesi ülkelerine birlik çağrısı yaptı.

Lukaşenko, "Hepimiz Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından ilan edilen pandemiyi ciddiye aldık. Her ülke kendi çözümlerini, yanıt biçimlerini geliştiriyor ancak birlikte daha fazlasını yapabiliriz." dedi.

Salgına karşı gereken tedbiri aldıklarını söyleyen Lukaşenko, ülke sınırlarının açık olmasına rağmen sınırdan giriş yapanlara yönelik her türlü sıhhi önlemlerin uygulandığını vurguladı.

Ayrıca Lukaşenko, enerji fiyatlarının da ani değişen ekonomik koşullar içerisinde uygun hale getirilmesi gerektiğine dikkat çekerek, Putin’in bu konuyu acil bir şekilde incelemesini istedi.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev de aldıkları kararlı tedbirler sayesinde virüsün kontrolsüz yayılmasını önlediklerini dile getirdi.

Avrasya Kalkınma Bankasının kriz sonrası dönemde ortak projelerin finansmanında etkili araç haline gelmesi gerektiğinin altını çizen Tokayev, "Bilgi değişimi, Kovid-19'un tanı ve tedavisiyle ilgili yenilikçi yaklaşımların geliştirilmesi ve ülkelerimiz arasında bilimsel iş birliğinin güçlendirilmesi konularında etkileşimi artırmak önemli." diye konuştu.

Tokayev, AEB kapsamında ürün ve hizmetin sınırsız hareketi dikkate alınarak, karşılıklı ticaret yaklaşımlarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine dikkati çekti.

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Ceenbekov ise pandemi ile mücadelede AEB içinde kısıtlamaların olmaması gerektiğini belirterek, "Mevcut durum tüm birliğimiz için bir testtir. Asıl şimdi, AEB çerçevesinde tüm çabamızı birleştirerek pandeminin olumsuz sonuçlarıyla yüzleşmeliyiz." ifadelerini kullandı.

İnsani yardım ve tıbbi malzemeleri ile gıda maddelerinin kesintisiz sağlanması için "yeşil koridor" oluşturulmasını isteyen Ceenbekov, tıbbı cihazlardaki ithalat gümrük vergilerinin sıfırlanması talebinde bulundu.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan da yaklaşık 70 ülkenin ilaç ihracatına yasak getirdiğini hatırlatarak, Ermenistan olarak bu durumdan endişe duyduklarını kaydetti.

Mevcut durumun ekonomik kaynakları sınırlı bir ülke için zor sonuçlar doğurabileceğini dile getiren Paşinyan, iş birliği ve ortaklık felsefesi üzerine inşa edilmiş bir stratejiyi desteklediklerini, bu çerçevede kendileri için birincil iş birliği alanının AEB olduğunu belirtti.

Ayrıca Paşinyan, AEB genelinde mal ve hizmet ulaşımını engelleyen önlemlerin kabul edilemez olduğunu vurguladı.

- Zirve sonrasında ortak bildiri

Toplantının ardından yayınlanan ortak bildiride, AEB nezdinde Kovid-19’la mücadeleye yönelik ortak adımların atılmaya devam edileceği belirtilirken, "AEB üyeleri, birbirlerine yardım sağlamaya, sağlık sistemlerini güçlendirmeye, ortak araştırma yapmaya ve salgınlara yanıt vermek için iş birliği mekanizmalarını geliştirmeye karar verdiler. AEB liderleri, hükümetlerine, merkez bankalarına ve Avrasya Ekonomi Komisyonuna Kovid-19’un yayılmasını önlemek için eşgüdüm halinde adımlar atma talimatı vermiştir." ifadelerine yer verildi.