Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. padişahı Fatih Sultan Mehmet, 29 Mayıs 1453'te İstanbul'u fethederek Ayasofya'yı camiye çevirdi.
Fatih'in bu kararıyla Ayasofya yüzyıllarca cami olarak hizmet verdi. 1 Haziran 1453 tarihinde Ayasofya'da ilk cuma namazı kılındı.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü arşivindeki özel bir odada saklanan Fatih Sultan Mehmet'in Ayasofya Vakfiyesi de, 5.5 asırdır özenle korunuyor. Fatih'in 1 Haziran 1453 tarihli vakfiyesinde Ayasofya'yı camiye dönüştürdüğü şu ifadelerle açıkça yer alıyor:
'KİM DEĞİŞTİRİRSE LANET OLSUN'
'İşte bu benim Ayasofya Vakfiyem, dolayısıyla kim bu Ayasofya'yı camiye dönüştüren vakfiyemi değiştirirse, bir maddesini tebdil ederse onu iptal veya tedile koşarsa, fasit veya fasık bir teville veya herhangi bir dalavereyle Ayasofya Camii'nin vakıf hükmünü yürürlükten kaldırmaya kastederlerse, aslını değiştirir, füruuna itiraz eder ve bunları yapanlara yol gösterirlerse ve hatta yardım ederlerse ve kanunsuz olarak onda tasarruf yapmaya kalkarlar, camilikten çıkarırlar ve sahte evrak düzenleyerek, mütevellilik hakkı gibi şeyler ister yahut onu kendi batıl defterlerine kaydederler veya yalandan kendi hesaplarına geçirirlerse ifade ediyorum ki huzurunuzda, en büyük haram işlemiş ve günahları kazanmış olurlar.. Bu sebeple, bu vakfiyeyi kim değiştirirse; Allâh'ın, Peygamber'in, meleklerin, bütün yöneticilerin ve dahi bütün Müslümanların ebediyen laneti onun ve onların üzerine olsun, azapları hafiflemesin onların, haşr gününde yüzlerine bakılmasın.'
Ayasofya tapuda da cami
Fatih Sultan Mehmet tarafından cami olarak vakfedilen Ayasofya, 1936 tarihli tapu kayıtlarına göre halen cami görünüyor. Ayasofya için 1934’te alınan karar ise hükümsüz. Danıştay da dün verdiği kararla Ayasofya’nın cami vasfının değiştirilemeyeceğine hükmetti.
