Türkiye’de en fazla zeytin agaci varligina sahip olan illerden Aydin’da zeytin sezonu hareketliligi sürüyor. Üreticiler tarafindan toplanan zeytinlerin yaghane yolculugu devam ederken, çiftçilerin önemli geçim kaynaklarindan biri olan ve özenle agaçlardan toplanan zeytinler son sistem teknoloji ile donatilan yaghanelerde sikilarak zeytinyagi haline getiriliyor. Zeytin sezonu ile birlikte isleri yogunlasan yaghane sahipleri ise talepleri yerine getirmek için çalismalarini sürdürürken, çalisacak isçi bulamamaktan yakiniyorlar. Aydin’in Koçarli ilçesinde yaghane sahibi Mehmet Cemal Sengün, Aydin’in Türkiye’de yasanacak en güzel yerlerden biri oldugunu ifade ederken, "Insanlar artik alin teri dökmeden, kolay yoldan para kazanmanin yollarini ariyorlar. Biz sezonda burada mesai yapildiginda günlük 3 bin TL’ye çalisacak isçi bulamiyoruz" diyerek konustu.
"Sadece dip zeytini toplayarak binlerce lira elde etmek mümkün"
Türkiye’de insanlarin issizlikten yakindigini ancak çalismak isteyene isin her zaman bulundugunu ifade eden yaghane isletmecisi Sengün, "Bir çuval çürük dip zeytini 500 TL. 2 çuval çürük zeytin sat, 1 çuval seker al. O pahali, bu pahali diye bir sey yok. Evli bir çift sezonda devamli dip zeytin toplayip gelerek sattilar. 160 bin TL’lik zeytin satmislar. 140 bin 160 bin TL kari-koca zeytin toplamis. 3 ayda kazandiklari parayi 12 aya yaysak bile ayligi 12 bin civarina tekabül ediyor. 3 ay çalis geriye kalan zamanda yat. Burada çalistiginin haricinde git istersen baska bir iste de çalis, parana para kat. Daglarda dip zeytinleri basta olmak üzere birçok yerde zeytinler agaçlarin basinda kaldi. Hani issizlik vardi? Toptan 80 TL’den yag aliyoruz. Dagdaki zeytinleri toplayip gelseler güzel para kazanirlar. Sonra ’hükümet kötü’ diyorlar. Hangi hükümet gelirse gelsin insanlarimiz çalismazsa parasiz kalmaya mahkumlar. Bu sene zeytinin yogun senesi olmamasina ragmen çalisacak adam yok. 700-800 agaci olan birine daha yeni isçi bulabildik" dedi.
"Günlük 3 bin TL’yi begenmiyorlar"
Yaghanede sezonda islerin güzel oldugunu ve insanlarin 3-4 ayda güzel paralar kazanabildiklerini kaydeden Sengün, "Burada normal sartlarda günlük bin TL mesaiye kaldiklarinda 2 buçuk 3 bin TL ustalara yevmiye veriyoruz. Hamallarin yevmiyesi ise 800 TL. Mesai kaldiklari zaman da onlara bin TL veriyoruz. Hal böyleyken çalisacak adam bulamiyoruz. Bizim bu is 3-4 ay sürüyor ama o zaman içerisinde bir yilda kazanacagin parayi burada aliyorsun. Ben dagdan zeytinleri getirecek soför bulamiyorum. Isçileri ’canim, gülüm’ diye diye buraya getiriyorum, çalistiriyorum. Isçilerime sabah gönülleri olsun diye kahvaltisini hazirliyorum. Böyle bir sey mi var. Ben patron muyum yoksa isçilerin annesi miyim? bilemedim. Gönüllerini etmek için onlara yemek pisiriyorum. Azicik sesin yükselse ’sen bana ne bagiriyorsun’ deyip isi birakip gidenler oluyor" diye konustu.
"Alin teri dökmeden para kazanmak istiyorlar"
Insanlarin kolay yoldan para kazanmak istediklerini ifade eden Sengün sözlerini söyle sürdürdü: "Insanlar, alin teri dökmeden, çalismadan para kazanmanin hesaplarini yapiyorlar. Kahvede aksama kadar oturup, ’hükümet kötü, o kötü, bu kötü’ diye elestirilerde bulunuyor" diyerek Aydin’da en büyük sorunun çalisacak kisi bulmak oldugunu söyledi.
Aydinli Isletmeci Isyan Etti, Aylik 24 Bin Liraya Hamal, 30 Bin Liraya Usta Bulamiyorum
Türkiye’de yilin 12 ayi tarimsal faaliyetlerin sürdürüldügü sehirlerin basinda gelen Aydin’da isletmeciler, sektördeki en büyük sikintinin çalisacak insan sikintisi oldugunu belirttiler. Aydin’in Koçarli ilçesine bagli Kirsal Boydere köyü yakinlarinda zeytinyagi fabrikasi isletmecisi Mehmet Cemal Sengün, issizlik söylemlerine inanmadigini söyledi. Günlügü 800 TL’ye hamal, 1000 TL’ye de fabrikada çalisacak isçi bulamadiklarini belirten Sengün, "Kimse bana issizlikten söz etmesin. Bir çuval zeytin yaklasik 500 TL daglardaki zeytinler toplanmadi. Aylik 30 bin liraya yakin para teklif ediyoruz yine de çalisacak adam bulamiyoruz. Isçilerimin gönüllerini hos tutmak için onlara yemek bile hazirliyorum ama yine de en büyük sorun çalisacak kisi olmamasi" dedi.
