AYM'den 'İfade Özgürlüğü' Kararları

Anayasa Mahkemesi (AYM), bir Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısına gönderdiği mailde, yargıyı eleştiren ifadeleri nedeniyle "kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret" suçundan para cezasına çarptırılan vatandaşın "ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine" hükmetti.

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Arif Altın isimli vatandaş, 2008'de görevde olan bir Başsavcı'ya, "Siz, Abdullah Öcalan'ı asmaya cesaret edemeyen bir yargı sisteminin savcısı olarak, ben ve benim gibi sıradan bir vatandaşın gözünde sıfır itibara sahipsiniz." ifadelerini kullandığı bir mail gönderdi.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, söz konusu maile ilişkin soruşturma başlattı. Altın, soruşturma neticesinde Ankara 2. Sulh Ceza Mahkemesinde açılan kamu davasında, "Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret" suçundan 12 bin lira para cezasına çarptırıldı.

Yargıtay'ın bu kararı onaması üzerine Altın, konuyu AYM'ye taşıdı. Dosyayı inceleyen Yüksek Mahkeme, Anayasa'nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.

- "İfadeler, şahsa değil, konuma yönelik"

AYM'nin gerekçesinde, yargıda önemli konumlarda bulunan görevlilerin kamuoyunda bilinir hale geldikleri, bu durumun siyasetçiler kadar olmasa da eleştiriye karşı daha fazla tahammül etmelerini gerektirdiği belirtildi.

Mailin doğrudan doğruya başsavcıya gönderildiğine, herhangi bir yerde yayımlanmadığına dikkat çekilen gerekçede, şunlar kaydedildi:

"Başvurucunun mahkumiyet kararına esas ifadeleri, terör örgütü lideri Abdullah Öcalan hakkında verilen hükümle ilgili ve idam edilmesi gerektiğine ilişkin toplumda tartışılagelen hususlara dayanmaktadır. İfadeler, mağdurun şahsından ziyade, bir anlamda devletin temsil edildiği konuma yöneltilmiştir. Söz konusu ifadeler, bağlamı ile birlikte bir bütün olarak değerlendirildiğinde, eleştirel nitelikte olduğu görülmektedir. Sonuç olarak, ilk derece mahkemesinin kararından, başvurucunun ifade özgürlüğü ile mağdurun şeref ve itibarına saygı hakkı arasında denge kurmaya yönelik bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmaktadır."

- "Ringi sürünerek terk etti" haberi

AYM, bir başka "ifade özgürlüğünü ihlal" kararını ise Bartın'da yayın yapan Manşet gazetesinin internet sayfasında yer alan bir haberle ilgili verdi.

Karara göre, Bartın 1. Asliye Ceza Mahkemesi, Milli Boksör Ş.D'nin bir müsabakada yaşadığı mağlubiyeti "Ringi sürünerek terk etti" başlığıyla yorumlayan Hulusi Elmas'ı "hakaret" suçundan para cezasına çarptırdı.

Elmas, Bartın Ağır Ceza Mahkemesine yaptığı itirazın reddedilmesi üzerine konuyu AYM'ye taşıdı. Yüksek Mahkeme, başvurucunun, Anayasa'nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.

Mahkemelerin "hakaret" olarak nitelendirdiği "Ringi sürünerek terk etti" sözünün, yazının tamamı değerlendirildiğinde "mağlubiyetin ağırlığını vurgulamak için kullanıldığı ve değer yargısı içerdiği" belirtilen kararda, kullanılan dili "aşırı" olarak nitelemenin mümkün olmadığı vurgulandı.