Ayvalik'ta Mübadillerin Acisi 101. Yil Dönümünde De Ayni Tazelikte

Tören, mübadillerin Cunda’ya ilk adim attiklari noktada gerçeklestirildi.

Mübadelenin 101. yilinin anisina; Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ayvalik Ilçe Baskani Hüseyin Salmanli, Ayvalik Belediye Baskani Mesut Ergin ve Ayvalik Giritliler Dernegi Baskani Coskun Tunçmen tarafindan denize çelenk birakildi.

Törende konusan Ayvalik Belediye Baskani Mesut Ergin, 9 Eylül 1922 yilinda, Izmir’in kurtulusundan sonra beliren en önemli sorunlardan birinin mübadele sorunu oldugunu söyledi.

Lozan Antlasmasi’nda bu sorunun çözümü için önemli açilimlarin var oldugunu dile getiren Baskan Ergin, Türkiye ile Yunanistan arasindaki nüfus mübadelesinin, aslinda Yunanlar ve Türklerin ortak yazgisi oldugunu hatirlatti. Bu anlasma ve beraberligin Türkiye ile Yunanistan arasindaki baris niyetlerini daha da gelistirdigini ve bunun sonucu olarak Yunan devlet adami Venizelos’un, Atatürk’ü Nobel Baris Ödülü’ne aday gösterdigini hatirlatti.

Iki ülke arasindaki Zorunlu Nüfus Mübadelesi’nin ise modern Yunanistan ve Türkiye’nin toplum yapisini sekillendirmede büyük rol oynadigini belirten Belediye Baskani Mesut Ergin, "Türkiye’den Yunanistan’a 850 bin Rum, Yunanistan’dan Türkiye’ye ise 400 bin Türk göç etmistir. Türkiye’den göç edenler daha çok Izmir, Ege Bölgesi, Karadeniz Bölgesi, Kayseri, Istanbul’dan Yunanistan’a gittiler. Yunanistan’dan ise Selanik, Kavala, Drama, Girit, Yunan adalari ve Makedonya topraklarindan Türkiye’ye Türk göçü gerçeklesti. Nüfus Mübadelesi Antlasmasi, her iki ülkedeki azinliklari göçmen haline getiren on yil sürecek olan döneme resmî bir nitelik kazandirdi. Mübadele göçmenlerinin yeni yerlesim yerlerine uyum süreci bazi sorunlari tasisa da zamanla mübadiller yeni vatanlarinda daha mutlu bir yasama kavusmuslardir. Üçüncü kusaklar da geldikleri yerlerle ilgi nostaljik duygular çogaldigi için Türkiye ve Yunanistan’da birçok mübadele dernekleri kurulmus ve halen çok insani etkinlikler yapmaktadirlar" dedi.

Kendisinin de Balkanlar’dan göç eden bir ailenin çocugu oldugunu ifade eden Baskan Ergin, göçün gerçekten çok zor bir olay oldugunu belirterek, "Çünkü bizim ailelerimiz kendi rizalari ve istekleriyle topraklarini terk etmemisler zorunlu olarak göçürülmüsler. Mübadele ile buraya gelenler zanaatkar, sanatkar, tüccar, üretici gibi is deneyimi olanlarin gelmesi Ayvalik’imiza deger katmistir. Sonuç olarak her iki ülkenin insanlari da büyük acilar yasamis, aradan 101 yil geçmis; hala bu mübadele ve sonuçlari konusuluyor. Düsünün insan oturdugu bir semtten baska bir semte tasindiginda bile yasadigi yabanciligi göz önüne getirin. Bir de yüz yillarca yasadigin topraklardan koparilmak, yeni bir düzene, yeni bir ülkeye ve yeni bir topluma alismak, kaynasmak, gerçekten zor bir süreç yasamis her iki ülkenin insanlari da. Onun için Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün dedigi gibi yurtta baris dünyada baris olsun ki insanlik bir daha böyle aci deneyimler yasamasin" diye konustu.

Törende mübadil kuruluslarinin ortak açiklamasini Ayvalik Giritliler Dernegi Baskani Coskun Tunçmen okudu. Türkiye ve Yunanistan arasinda 30 Ocak 1923’te Lozan’da imzalanan Türk-Yunan Mübadele Sözlesmesi’nin, iki ülke arasinda barisin temelini attigini, ancak yaklasik iki milyon insani vatanlarindan kopardigina isaret eden Coskun Tunçmen, "Bu sözlesmeyle Türkiye’den Yunanistan’a göç eden Rum/Ortodokslar ile Yunanistan’dan Türkiye’ye göç eden Türk/Müslümanlar, uluslararasi bir hukuki terim ile mübadil adini almistir. Mübadiller, yeni yurtlarinda zorluklarla mücadele etmis ama Türkiye Cumhuriyeti’nin insasina ve ilerlemesine önemli katkilar saglamistir. Mübadillerin dogduklari topraklarda biraktiklari ve hayatlarini tamamladiklari yeni yurtlarina tasiyabildikleri kültürel miras, iki ülke arasindaki ortak tarih, kültür ve sosyal baglarin bir özeti gibidir" dedi.