Bakan Kurum, Marmara Denizi Koruma Eylem Plani Koordinasyon Kurulu Toplantisinin Ardindan Konustu Açiklamasi (2)

Çevre ve Sehircilik Bakani Murat Kurum, Marmara Denizi için baslattiklari bilimsel çalismalari temmuz ayi sonuna kadar tamamlayacaklarini bildirdi.

Bakan Kurum, Marmara Denizi Koruma Eylem Plani Koordinasyon Kurulu'nun, Cumhurbaskanligi Dolmabahçe Çalisma Ofisi'nde gerçeklestirilen ilk toplantisinin ardindan yaptigi konusmada, yürütülen çalismalarla Marmara Denizi'nin bugün bir hafta öncesinden çok daha temiz oldugunu söyledi.

Marmara Denizi'nin su kalitesini artirmak, denizdeki canli yasamini korumak için 22 maddeden olusan bir eylem plani ortaya koyduklarini anlatan Kurum, kisa ve uzun vadeli eylem planini hep birlikte hayata geçireceklerini bildirdi.

Bu bölgenin Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilecegini hatirlatan Bakan Kurum, söyle konustu:

"Marmara Denizi için baslattigimiz bilimsel çalismalari insallah temmuz ayi sonuna kadar tamamlayacagiz. Koruma bölge ilani çalismalarimizi temmuz ayi itibariyla tamamlamak istiyoruz. Tabii bu çalismalar, buradaki biyoçesitliligi korumak ve gelecege aktarmak için de Akdeniz ve Karadeniz'in korunmasina katki saglamak için de çok önemli bir adimdi bu. Marmara Denizi Koruma Alanimiz, bu çerçevede Türkiye'nin en büyük denizel koruma alani. Yine dünyada sayili büyüklükte ve etrafinda 7 sehrin oldugu ilk koruma alani olarak insallah literatüre geçecektir. Koordinasyon Kurulu için de 14 alt çalisma grubu kurduk. Bunlar noktasal kaynakli kirliligin tespitiyle iliskili ki bu kirlilikleri tespit edecegiz. Is programini bu kirlilikleri tespit ettigimiz noktalarda yogunlasmak suretiyle hayata geçirecegiz. Yine yeni yapilacak kentsel atik su aritma tesisleri var."

- Kurulacak alt çalisma gruplari

Kurulacak diger alt çalisma gruplarinin "Endüstriyel Atiksu Aritma Tesisleri", "Yayili Kaynakli Kirliligin Tespiti", "Teknolojik ve Biyolojik Mücadele", "Balikçilik Faaliyetlerinin Kontrollü Hale Getirilmesi" oldugunu anlatan Kurum, "Balikçilikla alakali burada zarar gören esnafimiza, vatandasimiza destek olunma sürecini Tarim Bakanimiz da açikladilar, bu süreci takip edecegiz." dedi.

Müsilajin çevre ve insan sagligina etkilerinin belirlenmesi amaciyla da bir alt çalisma grubu kurulduguna deginen Bakan Kurum, bu grubun da müsilajin tüm etkilerini arastirarak vatandaslari bilgilendirecegini söyledi.

"Müsilaj Temizleme Çalismalarinin Düzenlenmesi", "Gemi Kaynakli Kirliligin Önlenmesi", "Deniz Izleme, Denetim", "Özel Çevre Koruma", "Bilgilendirme ve Farkindalik" ve "Iletisim" basliklarinda da alt çalisma gruplari olacagini belirten Kurum, söyle konustu:

"Iletisimi dogru yapmak durumundayiz. Tek elden yürütmek zorundayiz. Vatandasimizi dogru bilgilendirmek adina da iletisim sürecini de koordinasyon kurulunda kuracagimiz bir yapi ve illerde de valilik nezdinde yürütüyor olacagiz. Eylemlerimizin çok daha etkin, verimli ve hizli bir sekilde hayata geçmesi amaçlanmakta. Valiliklerimiz de belediyelerimiz de hocalarimiz da buradaki tüm kurul üyelerimiz, kurul üyelerimizin disindaki yine hizmet aldigimiz hocalarimiz var, üniversitelerimiz var. Tüm ekibimizle birlikte bu çalisma gruplarina desteklerimizi sürdürecegiz ve 3 hafta içerisinde, Marmara Denizi Havzasi'nda yer alan tüm evsel, kentsel ve endüstriyel atik su aritma tesislerini yerinde izlemeye devam edecegiz. Bu süreç 7 gün 24 saat de fiilen devam edecek. Sanayi ve Teknoloji Bakanligi'mizla birlikte özellikle OSB'lerdeki aritma tesislerinin mevcut durumu ve iyilestirme kapsaminda yapilmasi gerekenleri konustuk, belirledik. Bu çerçevede Marmara Denizi'ne yapilan desarjlara iliskin de kirlilik yüklerini tespit edecek ve is planimizi da buna göre olusturacagiz."

- Atik su aritma tesislerine iliskin çalismalar

Çevre ve Sehircilik Bakani Murat Kurum, bakanlik olarak 15 gün içerisinde yayimlayacaklari mevzuatla Marmara Denizi Havzasi'nda yer alan atik su aritma tesislerinin kimyasal oksijen ihtiyaci ve desarj standartlarina yeni kisitlamalar getirdiklerini bildirdi.

"Marmara Denizi'ne kirlilik tasiyan kaynaklarin tamamini kontrol altina almak için de tüm atik su aritma tesislerine Sürekli Atiksu Izleme Sistemi getiriyoruz." diyen Kurum, sözlerini söyle sürdürdü:

"Tesisleri online olarak izleyecegiz ve bu sistemi kurmak için yaptigimiz mevzuat düzenlemesi de bir ay içinde hayata geçecek. Su kalitesine iliskin izleme noktalarimizi 90'dan 150'ye çikaracagimizi ifade etmistik. Bu noktada ODTÜ ve TÜBITAK MAM ile birlikte çalismamizi baslattik. Insallah en kisa sürede atik sulari takip edecegimiz sistemi, yine izleme noktalarinin sayisini da artirmis olacagiz. Aritilan atik suyun yeniden kullanimi çok önemliydi. Bu kullanim için gereken ilave yatirim ihtiyaçlarina Çevre ve Sehircilik Bakanlik olarak biz de destek verecegiz. Türkiye geneli için hedefler belirledik. Su anda aritilan atik sularin yüzde 3,2'si aritilarak yeniden kullaniliyor. 2030'larda su kitligi yasayacagimiz öngörüsüyle 2023'te yüzde 5'e, 2030 yilinda ise yüzde 15'e çikarma hedefimiz vardi. Ancak Marmara kapali bir deniz oldugu için, hem de daha hizli hareket etmemiz öngörüsüyle bu noktada miktarini artirmamiz gerekiyor. Bu kapsamda hedeflerimizi 2023 yilinda yüzde 10'a, 2030 yilinda ise yüzde 20'ye çikardik, büyüttük. Bu çerçevede yatirimlarimizi, projelerimizi yapiyor olacagiz."

- Hayalet aglar sorunu

Bakan Kurum, Tarim ve Orman Bakanligi ile Marmara Denizi'ndeki hayalet aglarin toplanma sürecinin Kocaeli'nden baslatildigini, bir yil içerisinde Marmara'daki bütün hayalet aglarin toplanma sürecinin devam edecegini söyledi. Kurum, toplanan hayalet aglarin, geri kazanim tesislerine gönderilerek yeni ürünlere dönüstürülmesinin de saglanacaginin altini çizdi.

Gemilerdeki atik sularin da kirlilik sebebi oldugunu, buna yönelik denetimlerin Ulastirma ve Altyapi Bakanligi ve Liman Baskanligi tarafindan yürütülecegini anlatan Kurum, "Üç ay içerisinde yayimlayacagimiz mevzuat çerçevesinde de gerek tersanelerde temiz üretim teknikleri gerekse Marmara'ya giren teknelere bu noktadaki atik sularin yönetimi noktasinda süreci baslatmis olacagiz." dedi.

Bakan Kurum, Tarim ve Orman Bakanliginin yapacagi çalismalari da söyle siraladi:

"Tarim ve Orman Bakanligimiz da küçük balik avi, buradaki ekolojik yasama iliskin kisitlamalari gerektigi yerde denize balik birakilmasi, gerekse deniz altindaki biyoçesitliligin, oradaki canli yasamin, döngüsel yasamin tekrar hareketlendirilmesi adina balikçilik faaliyetlerindeki kisitlamadan tutun da burada midye yetistiriciligi veya küçük baliklarin bu alana birakilmasi konusunda çalismalar yapacak, bilim insanlarimizla birlikte. Deniz çiftçiligi, deniz tarimi gibi hususlarin yer alacagi uygulamalari hayata geçirecegiz ve buna iliskin de bir ay içerisinde bu eylemlerimizi de sahada insallah görüyor olacaksiniz."

- Deniz çöpleriyle mücadele

"Marmara hepimizin" slogani kapsaminda deniz çöpleri ile mücadelede kararli adimlar attiklarini da belirten Bakan Kurum, sunlari söyledi:

"Marmara Denizi'ni esas alan ve karasal kaynakli kirliligi engelleyecek bu bütüncül çalisma çerçevesinde Bölgesel Atik Yönetimi ve Deniz Çöpleri Eylem Plani olusturulmasina yönelik çalismalara basladik. Gerek dere ve nehirlerde gerekse deniz yüzeyinde ve kiyida deniz çöplerinin denize ulasmasini önleyici tedbirlerimizi hayata geçirecegiz. Burada belediyelerimizle birlikte deniz kirliligi ile mücadelede ihtiyaç duyduklari tüm araç ve gereçleri bir hafta içerisinde bakanligimiza iletecekler. Gerek bölgemizden gerek Türkiye'nin baska illerinden araç teminini artirmak ve bu bölgedeki mücadeleyi daha etkin hale getirmek için bakanligimiz, valiliklerimiz koordinasyonunda süreci yürütüyor olacak. Bu süreçte belediyelerimiz insallah bir ay içerisinde Sifir Atik Daire Baskanliklari bünyesinde süreçlerini takip edecekler.

Bütün Marmara Bölgesi'nde kamu kurum ve kuruluslari, belediyelerimizin, vatandaslarimizin, hiçbir ayrim gözetmeksizin tüm binalarda sifir atik sistemini kuracagiz. 7 ilimizin tamaminda, mahalle mahalle, sokak sokak, sifir atik uygulamasina ayirma sistemleri kurmak suretiyle buradaki hammaddeleri geri dönüsüm tesislerine gönderecek ve ülkemizin sanayisine katki saglayacak adimlari atacagiz. Bu konuda da Bakanligimiz gerek kompost tesisleri noktasinda gerek atik getirme merkezleri dogrultusunda desteklerine yine devam edecek. Bu noktada yüzde 50 hibe desteklerimiz belediyelerimize var. Bu desteklerimizi yapmak suretiyle bu alandaki etkin mücadeleyi daha da etkin kilacak adimlarimizi atmis olacagiz."

- Kamu kurum ve kuruluslarinda temizlik ürünlerine düzenleme

Eko-etiket sistemi ile fosfat ve petrol türevi içermeyen temizlik ürünlerinin satisina yönelik destekleri artiracaklarini kaydeden Kurum, ayrica kamu kurum ve kuruluslarinda fosfat ve petrol türevi içermeyen temizlik ürünleri kullanimini da zorunlu hale getireceklerini bildirdi.

Bakan Kurum, havzada yer alan zeytinyagi isletmeleri, zeytinalti kara suyu ve peynir alti suyuna iliskin üretim teknolojilerinin dönüstürülmesini saglayacaklarini belirterek, "Bu kapsamda 15 gün içerisinde valiliklerimiz tespitlerini yapacaklar ve degisime yönelik bu noktada biz de valiliklerimizle birlikte süreci yürütecegiz. Bakanlik olarak isletmelere maddi destekler saglayacagiz." dedi.

Tarim ve Orman Bakanliginin 3 fazli zeytinyagi isletme sistemlerine destek ve hibe verilmesini durduracagini belirten Kurum, sogutma sistemleri, termal tesisler ve termik santrallerin Marmara Denizi'ne etkilerine yönelik arastirma baslattiklarini söyledi.

Sogutma tesislerinin denize derin desarjina iliskin yönetmeligi degistireceklerini ifade eden Kurum, mevzuat degisikligini bir ay içinde yapacaklarini bildirdi.

Marmara Denizi ve deniz temizligine dair farkindalik egitimi vereceklerini anlatan Kurum, "Süreci tamamen seffaf yönetecek bir anlayisla yürütüyoruz. Milletimiz bu noktada müsterih olsun. Çanakkale ve Istanbul Bogazi'ni beslemis, Mavi Vatan'in kolyesi, Karadeniz, Akdeniz ve Ege'nin küçük kardesi Marmara'mizi insallah hep birlikte kurtaracagiz, Marmara'mizi kaderine terk etmeyecegiz." ifadelerini kullandi.

Çevre ve Sehircilik Bakani Murat Kurum, kararlarin Marmara Denizi için hayirli olmasi dileginde bulundu.

(Bitti)