Türkiye-Suriye Ortak İş Forumu Suriye'nin Tartus kentinde gerçekleştirildi. İş forumuna Türkiye'den Devlet Bakanı Zafer Çağlayan ile Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Suriye tarafından ise Ticaret Bakanı Lamia Asi ile Ulaştırma Bakanı Yarub Bedir katıldı. Forum'da Suriye'den 250, Türkiye'den de yaklaşık 30 işadamının katıldı. İş formunda iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler değerlendirildi.
İş formunda konuşan Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım Türkiye ile Suriye arasındaki vizelerin kaldırılmasına rağmen, zihinlerdeki vizelerin aynı hızla kaldırılamamasından yakındı. Bakan Yıldırım, her iki ülkenin devlet başkanlarının vizeleri kaldırmaları ile birlikte iş birliği için tüm imkanları sağladıklarını belirterek, işbirliğinde istenilen seviyeye ulaşılamadığını söyledi. Yıldırım. "Sayın başbakanımızın ve Sayın Esad'ın ortaya koydukları irade ile kaldırılan bu vizelere rağmen zihinlerimizdeki vizeyi aynı hızla kaldıramadık. Vizeler kalktı, sınırlar açıldı ama maalesef alışkanlıklarımızı değiştirmekte aynı hızla hareket edemedik." dedi.
İlişkilerin istenildiği şekilde gelişmediği alanlar ile ilgili en bariz örneğin taşımacılık olduğunu belirten Bakan Yıldırım, taşımacılık konusunda yürütülen işbirliğinin önünde çeşitli engellerin olduğuna dikkat çekti. Yıldırım, "Hala taşımacılıkta fiilen bariyerlerimiz var. Taşımacılık ticaret değildir. Taşımacılık iki ülke arasındaki ticaretin gelişmesi için araçtır." şeklinde konuştu.
"SINIRIMIZDA TEK PENCERE OLSUN"
İki ülke arasında bütün engellerin kaldırılması çağrısında bulunan Ulaştırma Bakanı Yıldırım; "İnsanlarımız rahat rahat istediği gibi gelsin-gitsin, satsın-satın alsın. Böylece gerçek anlamda iki ülke arasındaki vize kalkmış olur." diye konuştu.
Türkiye ve Suriye arasındaki her türlü ekonomik ve ticari ilişkinin lojistik imkanlarına bağlı olarak gelişebileceğine dikkat çeken Yıldırım, "Kara, deniz ve havacılığımızı daha da geliştirmeye hazırız, hatta açık sema olsun, buna da hazırız. Sınırlarımız da tek pencere olsun" çağrısında bulundu.
Konuşmasında Türkiye ve Suriye'nin Akdeniz'e kıyısı olan iki komşu ülke olmasına rağmen feribot seferlerinin yapılmamasına anlam veremediğini de anlattı. Yıldırım, "Neden İskenderun, Tartus arasında feribat seferleri yapılamasın?" şeklinde soru yöneltti.
Suriye'nin Lazkiye kentinde bir tersane kurulmasına ilişkin projede Suriye tarafının Türkiye ile işbirliği yaptığını anlatan Yıldırım, Halep'te ortak bir demiryolu araçları yapım fabrikasının kurulması için de çalışmaların devam ettiğini kaydetti.
Bakan Yıldırım iki ülke arasındaki demiryolu hattına verimli işletme sistemi ve resmi işlemlerin azaltılması yoluyla işlerlik kazandırılabileceğini belirterek, "Demiryolları ise iki ülkenin ortak tarihidir, kültürüdür. 1905'de II. Abdulhamit bu topraklarda Hicaz'a kadar demiryolu hattı inşa etmiş ama, biz o hattı kullanamıyoruz. O konuda da Suriye, Suudi Arabistan ve Ürdünlü yetkililer ile işbirliği içindeyiz" dedi.
SURİYELİ BAKAN: TİCARETİ DAHA FAZLA GELİŞTİRMEK İSTİYORUZ
Bakan Yıldırım'ın ardından söz alan Suriye Ticaret Bakanı Lamia Asi, Suriye'nin dünya ekonomisine katılmayı ve bu çerçevede Türkiye ile ticari ilişkilerini daha fazla geliştirmek istediğini söyledi.
Türk işadamlarına Suriye'ye yatırım yapma çağrısında bulunan Asi, Suriye-Türkiye ticari ilişkilerinin geliştirilmesi için Çağlayan ile 4 nokta üzerinde mutabık kaldıklarını kaydetti.
Suriyeli Bakan Asi, Çağlayan ile mutabık kaldıkları 4 noktanın ilkinin ortak banka kurulması olduğunu belirterek, ikinci noktayı ticari standartlara ilişkin bir anlaşma yapılmasının oluşturduğunu söyledi.
ÇAĞLAYAN: TÜRKİYE, SURİYE'NİN DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ ÜYELİĞİNİ DESTEKLİYOR
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, ise Türkiye ve Suriye sınırlarının 8 yıl öncesine kadar her an çatışma çıkabilecek ortamlar iken, günümüzde aynı alanlarda serbest ticaret ve ortak sanayi bölgelerinin kurulduğunu söyledi. Türkiye ve Suriye ilişkilerinin 8 yıl öncesine dair hatırlatmalarda bulunan Çağlayan, "Suriye ile sınırlamızda her an çatışma çıktı çıkacak, aramıza mayınların döşendiği bir dönemdi. Çatışma ortamı olan sınırlarda bugün ortak sanayi bölgeleri, serbest ticaret bölgeler kuruluyor" dedi.
Bakan Çağlayan Türkiye olarak kardeş Suriye'yi ekonomik her platformda desteklediklerini belirterek, "Türkiye, Suriye'nin Dünya Ticaret Örgütü üyeliğine ilişkin çabalarını her fırsatta destekliyor" diye konuştu.
Konuşmasında Türkiye ile Suriye arasındaki ticaret hacmine de değinin Bakan Çağlayan, iş adamlarına 2015 yılı hedefi olarak 10 milyar dolar koyduklarını hatırlatıp; foruma katılan işadamlarının verdiği söze dayanarak 10 milyar dolarlık hedef belirlediklerini belirtti. Çağlayan, işadamlarından kendisini mahçup etmemelerini istedi.
İki ülke arasındaki ticaretin dengeli bir şekilde gelişmesini arzu ettiklerini ifade eden Çağlayan "Aramızdaki ticaret hacminin Türkiye'nin lehine yükselmesinden dolayı memnunineyt duymuyoruz. Bu bizi memnun etmez. Başka ülke olsa söylemezdim. Ama Suriye ile ticaretin dengeli olmasını istiyoruz" diye konuştu.
Türkiye-Suriye-Lübnan ve Ürdün arasında kurulan Ortak Ticaret Konseyi ile birlikte bu ülkelerin tek bir ekonomik alan oluşturacağını belirterek, "İslam ülekeleri olarak komşu ülkelerle işbirliği ve ticaret konusunda çok geç kaldık. Komşu ülkeler olarak çok zaman kaybettik. Yapılmış olan bir araştırmaya göre geçtiğimiz yıl dünya üzerindeki ticaretin yüzde 23'ü kara komşuları arasında yapılmış." dedi.
Tartus'taki iş forumunun ardından Bakan Yıldırım ve Çağlayan, Lazkiye'ye geçti.