Bakan Yıldız'dan doğalgaz açıklaması

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) 8. Sektör Toplantısı'nda konuştu, soruları yanıtladı.

Son üç ay içerisinde lira- dolar paritesindeki farkın yüzde 12,6 olduğunu anlatan Yıldız, dövizdeki yükselmenin alınan indirim oranından daha fazla olduğunu, söz konusu indirimin sanayici ve vatandaşa yansımayacağını söyledi.

Aralık 2013 tarihiyle karşılaştırılması halinde dolar paritesine lira karşısında yüzde 26 zam geldiğini ifade eden Yıldız, şöyle konuştu:

"Aralık 2014 dönemine göre ise yüzde 12,6'dır. Bizim Gazprom ile nihayetlendirdiğimiz indirim oranı ise yüzde 10,25'tir. Aynı zamanda özel sektörün Rusya'dan aldığı doğalgaz ile alakalı ise aldıkları doğalgazı Türkiye'de rahatlıkla satabilecekleri ve herhangi bir zarara uğramaksızın bu faaliyetlerini yapabilecekleri bir noktayı yakaladığımızı söylemem gerekir. Son geldiğimiz durumda Kasım 2008 doğalgaz fiyatları mertebesinde şu anki fiyatlar. Türkiye, 28 AB ülkesi arasında hem sanayi hem vatandaşa en ucuz doğalgaz satan ülkedir. Bunlarla alakalı BOTAŞ bu indirimle beraber önceki zararlarını telafi edecektir. Hazine'ye, gümrüğe ve maliyeye olan borçlarını bu şekilde kapatacaktır. 2015 Haziran ayına kadar bunların önemli bir bölümünü ve İran tahkiminden beklediğimiz sonucun da bu sürede açıklanmasıyla beraber BOTAŞ, çok iyi bir nakit akışına sahip olacaktır."

BOTAŞ'ın özel sektöre devredilmesindeki son durumun sorulması üzerine Yıldız, mevcut politikanın olabildiğince kontratın özel sektöre devredilmesini desteklediğini fakat bu konuya Rusya'nın sıcak bakmadığını kaydetti.

Yıldız, Rusya'dan gelen Mavi Akım'ın kapasitesinin 3 milyar metreküp arttırılıp arttırılmayacağına ilişkin, 3 milyar metreküpün 2 milyarının yapılması planlanan Türk Akımı'ndan alınacağını, kalan 1 milyar metreküpün ise Mavi Akım'dan getirtileceğini bildirdi.

Doğalgaz fiyatları değişmeyecek

Doğalgazda herhangi bir fiyat artışı olup olmayacağı sorusuna ise Yıldız, mart ayı da dahil olmak üzere fiyat değişikliği olmayacağını söyledi. Yıldız, "Gizli veya açık zam var mı yorumlarına katılmıyorum, ne açık ne de gizli bir zam yoktur" ifadesini kullandı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun benzin ve motorin fiyatlarıyla ilgili tavan fiyat kararına akaryakıt dağıtım sektöründen tepkiler geldiğinin hatırlatılması üzerine Yıldız, Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası'nın (TABGİS) mahkeme yoluna başvurmasına gerek kalmadan bu sürecin tamamlanacağını ifade etti.

Bakan Yıldız, şöyle konuştu:

"Ne kamunun ne de özel sektörün kimsenin bu sistemi istismar etmesini istemeyiz, EPDK'nın TABGİS ile yaptığı görüşmeler herhangi bir mahkeme yolu açılmaksızın sonuçlanacak. Önümüzdeki hafta Başkanımız ve sektör temsilcileriyle bu konuyu değerledireceğiz. Ama mahkemeye gitmeye gerek olmaksızın, sistemi doğru kurup doğru işletmektir önemli olan."

Dağıtım şirketlerinin kayıp kaçakta uzak doğu menşeli malzeme kullanmaları sebebiyle nitelikli hizmet veremedikleri yönündeki değerlendirmelerin hatırlatılması üzerine soruya ise Yıldız, yerli üreticiler varken ithal bir malı tercih etmenin doğru olmadığını ve görevini yerine getiremeyecek herhangi bir cihazın tesis edilmesine ne özel sektör ne de kamunun müsaade etmeyeceğinin altını çizdi.

Belediyelerden elektrik borçlarını zamanında ödeyenler olduğu gibi ödemeyenlerin de bulunduğunu ifade eden Yıldız, şöyle devam etti:

"Hangi görüş olursa olsun, belediyelerle ilgili alacak var. Batman Belediyesi İller Bankası'ndan kredi aldı, bu siyasi bir tutum değildir. İller Bankası'ndan aldığı kredi ile 42 milyon lirayı Batman Belediyesi ödemiştir. Benzer hassasiyetlerin olması gerektiğini vurguluyorum. Ödeyemeyen vatandaşlarımız için dağıtım şirketlerimiz 36 aya varan taksitlerle ödeme kolaylıkları gösterecekler."

Bakan Yıldız, AK Parti'nin üç dönem kuralına ilişkin soruyu yanıtlarken de hizmetin sadece vekillikle olmayacağını ve şahsı adına yeni isimlerin önünün açılması gerektiğini söyledi.

Fiyat mekanizması oluşturulacak

Yıldız, özellikle EPİAŞ'ın kurulmasıyla beraber hem tüketicinin şikayet etmeyeceği hem de üreticinin çalışabileceği bir fiyat mekanizmasının oluşturulacağını belirtti.

Bu fiyat mekanizmasının gerçekleştirilebilir olduğunu ifade eden Yıldız, "Bizim amacımız vatandaşa ve sanayiciye olabildiğince kesintisiz ve kaliteli hizmet vermektir. Türkiye'nin 1 milyon 200 bin kilometrelik iletim hattı var. Avrupa'da ikinci, dünyada ise beşinci büyük şebekeye sahibiz. Atmosfere açık olan bu işletmelerin bir kısım tehditleri de var, olumsuz hava koşullarıyla beraber kış şartlarının, yazın da aşırı sıcaklardan 60 derecelik ısı farklarına tabii olduğu yerler var. Burada arızaların normal olması kadar, çıkan arızalara hızlıca müdahale etmemiz de oldukça normaldir" diye konuştu.

Elektrik dağıtımında özel dağıtım şirketlerinin kamunun yerini aldığını, özel sektör payının en az yüzde 70 civarında olmasını istediklerini dile getiren Yıldız, şunları kaydetti:

"Biz özel sektöre güveniyoruz. Türkiye'deki siyasi istikrar ve bunun sürdürülebilir oluşu, bu sürecin devam edeceği anlamına geliyor. Her türlü dezenformasyona rağmen bunun devam edeceğini düşünüyorum. Osmangazi 21 dağıtım şirketi arasında yoluna devam ederken el değiştirdi. 485 milyon dolara özelleşen şirket şu anda 540 milyon dolar üzerinden el değiştirdi. Her birimizin şirketleri yatırım yaptıkça değer kazanan şirketler olacak. Bu şekilde nefesini yetiştireyemeyenler olabilir, bu sistemin kurulması adına el birliğiyle onlara destek olacağız. Bu bir sermaya transferi değildir, ama sistemin ayakta durması adına yapılacak bir destektir."

12 yıl önce işletiminde problem olmayan yapıların artık problemli noktalara dönüşebileceğini ve yatırımların hem eski işletmelerin yenilenmesi hem de Türkiye'nin büyüyen yüzüne yapılacağını ifade eden Yıldız, doğalgazda ise neredeyse tüm tesislerin 10 yaşın altında olduğunu söyledi.

Doğalgaz dağıtım sektöründe daha az problem olduğuna işaret eden Yıldız, bugünkü sektör toplantısında özel sektör ve kamu yatırımlarının değerlendirileceğini vurguladı. Özellikle olumsuz kış şartlarından dolayı stres testinden geçemeyen tüm noktaların listesi ile bunlara ne kadar yatırım gerektiğinin ele alınacağını aktaran Yıldız, şöyle devam etti:

"Enerji komisyonunda şu anda kayıp kaçak ve mahkeme kararlarının da içinde bulunduğu değişiklikleri öngörüyoruz, Bakanlık ve EPDK olarak tek doğruyu gerçekleştirmeye çalışacağız. Sektörün kıyı kanunlarıyla alakalı yatırımcıların, kayıp kaçakta dağıtım şirketlerinin önünü açacak olan ve herhangi bir kaosa meydan vermeyecek şekilde ve toplamda aynı havuzdan faydalandığımız ve yine aynı havuza dağıttığımız bir sistemi tesis ediyor olmamız lazım."