Balkanlar'ın 'Diplomalı Garsonları'

Üniversiteden mezun olduktan sonra iş aramaya koyulan ancak aradığı işi bulmakta zorlanan gençler, geçimlerini sağlamak için "ne olsa yaparım" diyerek üniversite mezunu olmalarına rağmen bölümleriyle ilgili olmayan işlerde çalışıyor.
Makedonya'nın başkenti Üsküp'te yaşayan Samit Payaziti de "diplomalı" garsonlardan biri.
Aziz Kiril ve Metodiye Üniversitesi Eğitim Fakültesi mezunu Payaziti, asıl mesleği olan öğretmenlik yerine Üsküp'teki bir restoranda garson olarak çalışıyor.
Garsonluğu bırakıp öğretmen olmak istediğini anlatan Payaziti, "Hayatım boyunca hep öğretmen olmak istedim. Bu nedenle de eğitim fakültesine kaydoldum. Mezun olduktan sonra bir çok kez sınava girdim, okullara başvurdum ama her seferinde saçma nedenlerden dolayı reddedildim" diye konuştu.

Payaziti, iktidardaki parti üye olanların ülkede öncelik sahibi olduğunu öne sürerek, her şeye rağmen hayallerinden vazgeçmediğini söyledi.

Karadağ'ın başkenti Podgoritsa'da yaşayan ve asıl mesleği bilgisayar programcılığı olan Hayro Mrkuliç de asıl işini yapmayanlardan. İyi bir bölümden mezun olmasına rağmen Mrkuliç de diplomalı garsonlardan.
Bilgisayar programcılarının nadiren işsiz kaldığına ya da farklı bir işle uğraştıklarına dikkati çeken Mrkuliç, Podgoritsa'daki bir kafede garson olarak çalışıyor.
Mrkuliç, son dönemde iş bulmanın zor olduğunu ancak bir şekilde hayatını idame ettirmek zorunda olduğunu belirterek, "Maalesef, eğitimini aldığım sektörde çalışmayan tek kişi ben değilim. Benim gibi birçok doktor, mühendis ve bilgisayar programcısı var. Normal bir hayat yaşamak için farklı işlerde çalışmaya mecburuz" ifadesini kullandı.

- "İş seçme lüksüne sahip değiliz"

Hukuk alanında yüksek lisansını tamamlayan Kosovalı Blerim Cakolli de ekmeğini garsonluktan kazanıyor.
Kosova'daki üniversite mezunu gençlerin birçoğunun iş seçme lüksüne sahip olmadığını söyleyen Cakolli, insanların "ne olsa yaparım" diyerek, herhangi bir işte çalıştıklarını ifade etti.

İş ilanlarında sıkça "en az üç yıl tecrübesi olan" ifadesine rastladıklarını anlatan Cakolli, böyle bir özelliğin üniversiteden yeni mezun olan birinde bulunamayacağına dikkati çekti.
Cakolli, iş ilanlarını sürekli takip ettiğini belirterek, şunları söyledi:
"Birçok kez ilana başvurup mülakata çağrılmadığım oldu. Kosova'da torpil çok yaygın. Hayat, sadece okul ya da işten ibaret değil. İnsan farklı şeylerle de uğraşmalı. Eğitimini aldığınız alanda çalışmak herkesin önceliği olmalı ancak bu, Kosova'da çok nadir görülen bir şey. Üniversitedeyken de ailemden para almamak için çalışıyordum. Şimdi, yüksek lisans diplomam olmasına rağmen, yine düzgün bir iş bulamıyorum. En çok bu yüzden hayal kırıklığına uğradım."
Cakolli, yüksek lisans diplomasına sahip olmasına rağmen farklı işlerde çalışan en az 15 hukukçu tanıdığını vurguladı.

- Hem postacı hem fotoğrafçı

Avrupa Birliği'nin (AB) en genç üyesi Hırvatistan'da durum aynı.
Mladen Zdilar da Zagreb Üniversitsi Ulaşım Fakültesinden mezun olmasına rağmen yıllardır postacı olarak çalışıyor.
Üniversiteyi bitirdikten sonra daha yüksek bir pozisyonda iş bulacağını umduğunu söyleyen Zdilar, postacılığa artık alıştığını, en önemlisi bu işte maaşını zamanında aldığını ifade etti.

Daha iyi bir iş bulma umudunun kaybetmeyen Zdilar, "Hobi olarak fotoğrafçılık yapıyordum. Daha sonra düğün fotoğrafları çekmeye başladım. Şimdi iki işi birlikte yaparak ek gelir sağlıyorum. Zagreb'de kiracı olarak yaşamak kolay değil" ifadesini kullandı.
Bosna Hersekli Nisvet Paşiç de ziraat alanında yüksek lisans yapmasına rağmen Saraybosna'daki bir mağazada telefon satıyor.
Fakülteye kayıt olduğunda tarımcılığın Bosna Hersek'in geleceği olduğunu düşündüğünü ve bu yüzden Ziraat Fakültesine kaydolduğunu anlatan Paşiç, mezun olduktan sonra iki yıl boyunca iş aradığını ancak bulamadığını söyledi.

Paşiç, en sonunda vageçerek satış elemanı olmaya karar verdiğini ifade ederek, şunları kaydetti:
"Şimdiki müdürüm iş görüşmemde bana neden satış elemanı olmak istediğimi sorduğunda, iş seçecek durumda olmadığımı söylemiştim. Öğrenciyken diplomamı alır almaz bir iş bulacağımı düşünüyordum. İki sene boyunca iş bulamayınca kendimi çok kötü hissettim. Hayatımın neredeyse üçte biri okullarda geçti. Benim gibi çok sayıda genç tanıyorum. Çoğu eğitim aldığı alanda çalışmıyor. Ya evde oturup İş ve İşçi Bulma Kurumundan haber bekliyor ya da farklı sektörlerde çalışıyorlar."